Βικιπαίδεια

Ετιέν Ντολέ

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 30/05/2022.

Ο Ετιέν Ντολέ (3 Αυγούστου 1509 - 3 Αυγούστου 1546) ηταν Γάλλος μελετητής, μεταφραστής και τυπογράφος. Ο Ντολέ ήταν αμφιλεγόμενη προσωπικότητα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Οι επιθέσεις του κατά της Ιεράς Εξέτασης, των αρχών της Τουλούζης, μαζί με τα έργα του, οδήγησαν την Ιερά Εξέταση να παρακολουθεί στενά τις δράσεις του. Αφού φυλακίστηκε αρκετές φορές, καταδικάστηκε ως αιρετικός, στραγγαλίστηκε και κάηκε μαζί με τα βιβλία του, από τις ενέργειες της Ιεράς Εξέτασης, του Θεολογικού τμήματος της Σορβόνης και του τοπικού δικαστηρίου του Παρισιού.

Ετιέν Ντολέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Étienne Dolet (Γαλλικά)
Γέννηση3  Αυγούστου 1509[1]
Ορλεάνη[2]
Θάνατος3  Αυγούστου 1546[1]
Παρίσι[3]
Αιτία θανάτουθάνατος στην πυρά
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Μέσα Γαλλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Τουλούζ
Πανεπιστήμιο της Πάδοβας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλωσσολόγος
μεταφραστής[4]
εκδότης
ποιητής[4]
κλασικιστής
λατινολόγος
λατινιστής
τυπογράφος[5][4]
συγγραφέας[4]
Οικογένεια
ΣύζυγοςLouise Giraud
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Ντολέ γεννήθηκε στην Ορλεάνη στις 3 Αυγουστου 1509. Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν ο παράνομος γιος του βασιλειά της γαλλίας Φραγκίσκο Α΄.

Από την Ορλεάνη, πήγε στο Παρίσι το 1521 και αφού σπούδασε σε φημισμένο δάσκαλο, πήγε το 1526 στην Πάδουα. Ο θάνατος του φίλου του, Simon de Villanova, τον οδήγησε το 1530 να αποδεκτεί τη θέση του γραμματέα του Jean de Langeac, μητροπολίτης της Λιμόζ και Γάλλου πρέσβη στη δημοκρατία της Βενετίας.

 
A bust of Étienne Dolet in Orléans, (Val-de-Loire, France) Mairie garden.

Έργα, Cato christianus, φυλάκισεις και θάνατος Επεξεργασία

Επιστρέφοντας στη Γαλλία, πήγε στο πανεπιστήμιο της Τουλούζης να μελετήσει νομική. Σύντομα έλαβε μέρος σε βιαίες αντιπαραθέσεις μεταξυ φοιτητών με διαφορετική εθνική καταγωγή στο πανεπιστήμιο. Ως αποτέλεσμα, φυλακίστηκε και στάλθηκε σε εξορία από το τοπικό δικαστήριο. Στη γνωστή διαμάχη για τον Κικέρωνα (σχετικά με τη χρήση της λατινικής γλώσσας από τον Κικέρωνα και αν ήταν κατάλληλος να μεταφράζει ιερά κείμενα καθώς ήταν παγανιστής) πήρε θέση κατά του Εράσμου και πολύ φιλο-Κικερωνική. To 1535, έκδοσε στη Λυών το Dialogus de imitatione Ciceroniana. Tην επόμενη χρονιά, έκδοσε το δίτομο Commentariorum linguae Latinae. Η εργασία του ήταν αφιερωμένη στον βασιλιά Φραγκίσκο Α', ο οποίος του έδωσε το προνόμιο να τυπώνει, για μια περίοδο 10 χρόνων, εργασίες στα Λαντινικά, Ελληνικά, Ιταλικά και Γαλλικά οι οποίες ήταν έργα του ιδίου ή τα επέβλεπε.

Στην προσπάθεια του να συμβιβαστεί με τους αντιπάλους του, εξέδωσε το Cato christianus (Ο Χριστιανός Κάτο). Το ανοικτό μυαλό του ήταν εμφανές από το έργο του: δημοσίευε και αρχαία και μοντέρνα, κοσμικά και ιερά κείμενα απο την Καινή Διαθήκη, από τα Λατινικά στα Γαλλικά. Λίγο πριν λήξει το προνόμιο να εκδίδει τα έργα του, οι εχθροί του καταφέραν να τον φυλακίσουν με την κατηγορία της αθεϊας.

Μετά απο φυλάκιση 15 μηνών, ο Ντολέ αφέθηκε ελεύθερος χάριν στον επίσκοπο της Tulle. Ξέφυγε από δεύτερη απόπειρα να φυλακιστεί το 1544 χάριν στην εξυπνάδα του, αλλά όταν επέστρεψε από την Ιταλία στην οποία είχε διαφύγει, ξανασυνελήφθη. Ονομάστηκε ως υποτροπιάζων άθεος από το θεολογικό τμήμα της Σορβόνης. Στις 3 Αυγούστου 1546, δηλαδή την ημέρα των 37ων γενεθλίων του, εκτελέστηκε στην πλατεία Μωμπέρ. Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του στον χώρο εκτέλεσης του, συνέθεσε τους στίχους, κάνοντας λογοπαίγνιο με το επώνυμό του (Dolet) και το ρήμα υποφέρω (doleo): Non dolet ipse Dolet, sed pia turba dolet (Ο ίδιος ο Ντολέ δεν υποφέρει, αλλά το ευσεβές πλήθος το κάνει).

Μνήμη Επεξεργασία

Η «δίκη του Ντολε» εκδόηκε το 1836 από τον Taillandier απο τα αρχεία του τοπικού δικαστηρίου του Παρισιού. Ένα χάλκινο άγαλμα του Ντολέ ανεγέρθηκε στην πλατεία Μωμπέρ στο Παρίσι το 1889 αλλά το αφαιρέσανε και το έλιωσαν οι Ναζί κατά τη διάρκεια της κατοχής, το 1942. Ο Ουμπέρτο Έκο, ξεκινάει το βιβλίο του «Κοιμητήριο της Πράγας» με αναφορά στον Ντολέ.[6]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Πρότεινα το λήμμα Κάρολος Δαρβίνος,

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119003193. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2014.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/147729. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  5. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  6. ↑ Τιτικας Δημητρουλια (08.05.2011). «Περίτεχνη πλαστογράφηση της ιστορίας της Ευρώπης». Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/426006/article/politismos/arxeio-politismoy/peritexnh-plastografhsh-ths-istorias-ths-eyrwphs. 

Περαιτέρω μελέτη Επεξεργασία

  • Picquier, Marcel, Etienne Dolet, 1509-1546: imprimeur humaniste, mort sur le bûcher, martyr de la libre pensée (nouv. ed., 2009)
  • Weinberg, Florence Byham (2015). Dolet. Paladin Timeless Books. ISBN 978-1606191286. 
  • Boulmier, Joseph, E. Dolet, sa vie, ses oeuvres, son martyre (1857)
  • Christie, Richard Copley, Étienne Dolet, the Martyr of the Renaissance (2nd ed., 1889), containing a full bibliography of works published by him as author or printer;
  • Didot, Ambroise Firmin, Essai sur la typographie (1852)
  • Galtier, O., Étienne Dolet (Paris, 1908).
  • Michel, L., Dolet: sa statue, place Maubert: ses amis, ses ennemis (1889)
  • Née de la Rochelle, J.F., Vie d'Éienne Dolet (1779)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ετιέν_Ντολέ&oldid=10324496"