Το Λεσότο είναι Συνταγματική Μοναρχία με τον Πρωθυπουργό να είναι και αρχηγός της κυβέρνησης, στο πλαίσιο ενός πολυκομματικού συστήματος. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση, όπως και η νομοθετική, από κοινού με τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου (Γερουσία και Εθνοσυνέλευση). Εκλογές διεξάγονται τακτικά για την ανάδειξη των 120 μελών της Εθνοσυνέλευσης, των οποίων η θητεία είναι 5 έτη. Η Εθνοσυνέλευση έχει 80 μέλη που εκλέγονται σε μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες και 40 μέλη, τα οποία εκλέγονται με αναλογική εκπροσώπηση.

Πρόσφατες εκλογές (2022) Επεξεργασία

Ιστορικό εκλογών Επεξεργασία

Εκλογές στην Μπασουτολάνδη (1960-1966) Επεξεργασία

1960 Επεξεργασία

Οι πρώτες εκλογές στην Μπασουτολάνδη (όπως ονομαζόταν τότε το Λεσότο) με νέο σύνταγμα έγιναν το 1960. Το νέο σύνταγμα εγκρίθηκε από τις βρετανικές αρχές το 1959.[1] Ο λαός εξέλεξε 9 επαρχιακά συμβούλια με συνολικά 162 μέλη στις 20 Ιανουαρίου 1960. Με τη σειρά τους τα συμβούλια ανέδειξαν 40 μέλη στο Εθνικό Συμβούλιο. Η συμμετοχή ήταν πολύ χαμηλή, με μόλις 35.000 επί συνόλου 191.000 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων να παίρνουν μέρος στην ψηφοφορία. Το νέο Εθνικό Συμβούλιο ξεκίνησε τις εργασίες του στις 12 Μαρτίου.[1]

Εθνοσυνέλευση 1960 Επεξεργασία

Κόμμα Έδρες
Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης 30
Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης 1
Κόμμα Μαρεματλού 5
Ανεξάρτητοι 4
Σύνολο 40
Πηγή: Keeling's Contemporary Archives

Επαρχιακά συμβούλια, 1960 Επεξεργασία

Κόμμα Έδρες
Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης 73
Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης 22
Κόμμα Μαρεματλού 16
Ανεξάρτητοι 51
Σύνολο 162
Πηγή: Keeling's Contemporary Archives

1965 Επεξεργασία

Οι επόμενες εκλογές έγιναν στις 29 Απριλίου 1965. Ήταν οι τελευταίες εκλογές πριν την ανεξαρτησία της χώρας, το 1966. Το Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης κέρδισε οριακή νίκη και οδήγησε τη χώρα στην ανεξαρτησία της τον επόμενο χρόνο.[2] Η συμμετοχή στις εκλογές ήταν 62,8%.[3]

Κόμμα Ψήφοι % Έδρες
Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης 108.140 42,0 31
Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης 103.068 40,0 25
Κόμμα Ελευθερίας Μαρεματλού 40.414 16,5 4
Κόμμα Μαρεματλού 5.697 2,2 0
Ανεξάρτητοι 79 0,0 0
Άκυρα/λευκά 4.426 - -
Σύνολο 261.824 100 60
Πηγή: Nohlen et al.

Εκλογές στο Λεσότο (1966-σήμερα) Επεξεργασία

1970 Επεξεργασία

Οι πρώτες εκλογές στο ανεξάρτητο Λεσότο διενεργήθηκαν στις 27 και στις 28 Ιανουαρίου 1970. Το αντιπολιτευόμενο Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης κέρδισε τη νίκη.[4] Ωστόσο, χωρίς να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα, το κυβερνών Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης ακυρώνοντας τα αποτελέσματα, διαλύοντας το κοινοβούλιο και αναστέλλοντας την ισχύ του συντάγματος.[5] Ο Βασιλιάς Μοσεσόε Β΄ διαφώνησε με τις ενέργειες εκείνες και στάλθηκε στην εξορία.[5] Η χώρα επέστρεψε στη δημοκρατία όταν διεξήχθησαν οι γενικές εκλογές του 1993, στις οποίες νικητής αναδείχθηκε ξανά το BCP.

Κόμμα Ψήφοι % Έδρες +/-
Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης 151.883 49,8 36 +11
Εθνικό Κόμμα της Μπασοτολάνδης 104.537 42,2 23 -8
Κόμμα Ελευθερίας Μαρεματλού 12.666 7,3 1 +1
Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα 668 0,2 0 Νέο
Ανεξάρτητοι 861 0,3 0 0
Άκυρα/λευκά 6.435 - - -
Σύνολο 305.033 100 60 0
Πηγή: Nohlen et al.

1985 Επεξεργασία

Οι επόμενες γενικές εκλογές διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο του 1985. Ωστόσο, στις εκλογές δεν πήραν μέρος σε ένδειξη διαμαρτυρίας όλα τα υπόλοιπα κόμματα, με αποτέλεσμα το κυβερνών κόμμα BNP, να κερδίσει και τις 60 έδρες.[6] Ήταν οι πρώτες εκλογές από το 1970, οπότε το κυβερνών κόμμα είχε ακυρώσει τις εκλογές, κατά τις οποίες πρώτευσε η αντιπολίτευση.

1993 Επεξεργασία

Στις εκλογές που διεξήχθησαν στο διάστημα 27-29 Μαρτίου 1993, από τους 736.930 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους, προσήλθαν στην κάλπη οι 532.678 και έριξαν έγκυρα ψηφοδέλτια.[7] Το Κόμμα του Κογκρέσου (BCP ) κέρδισε τις εκλογές, εξασφαλίζοντας 65 έδρες στην εθνοσυνέλευση. Ο ηγέτης του, Ντσου Μοχέλε, έγινε πρωθυπουργός.

Κόμμα Ψήφοι % Έδρες
Κόμμα Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης 398.355 74,7 65
Εθνικό Κόμμα των Μπασότο 120.686 22,6 0
Κόμμα Ελευθερίας Μαρεματλού 7.650 1,4 0
Λαικό Μέτωπο για τη Δημοκρατία 947 0,2 0
Κόμμα Χαρίνγκ των Μπασότο 646 0,1 0
Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα 582 0,1 0
Κόμμα Κοπανάγκ των Μπασότο 417 0,1 0
Εργατικό Κόμμα του Λεσότο 244 0,1 0
Εθνικό Κόμμα Ανεξαρτησίας 241 0,1 0
Κόμμα Εκπαίδευσης του Λεσότο 63 0,0 0
Ενωτικό Κόμμα 51 0,0 0
Φιλελεύθερο Κόμμα του Λεσότο 43 0,0 0
Ανεξάρτητοι 2.753 0,5 0
Σύνολο 532.978 100 65
Πηγή: African Elections Database

1998 Επεξεργασία

Το Κογκρέσο του Λεσότο για τη Δημοκρατία (LCD) κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών (79 επί συνόλου 80) στις γενικές εκλογές στις 24 Μαΐου 1998 . Το Εθνικό Κόμμα των Μπασότο (BNP) και το Κόμμα του Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης (BCP) έμειναν πολύ πίσω σε ψήφους. Παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς παρατηρητές δήλωσαν ότι οι εκλογές εκείνες αντανακλούν τη βούληση του λαού, η αντιπολίτευση κατηγόρησε το LCD για νοθεία. Οι εκλογές εκείνες ήταν οι τρίτες πολυκομματικές εκλογές στην ιστορία του Λεσότο.

Το 1998 έπειτα από πολιτικές ταραχές, ένα Φόρουμ με συμμετοχή όλων των κομμάτων προώθησε αλλαγές στην εκλογική διαδικασία και σε αναδόμηση της Ανεξάρτητης Εκλογικής Επιτροπής. Οι εκλογές έγιναν σε όλη την επικράτεια του Λεσότο, εκτός από την περιφέρεια Μοϊένι, όπου η ψηφοφορία αναβλήθηκε ως την 1η Αυγούστου, λόγω του θανάτου ενός από τους υποψηφίους.[8] Επί συνόλου 1.017.753 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, έγκυρα έριξαν οι 593.955.[3]

2002 Επεξεργασία

Στις 25 Μαΐου 2002 το κυβερνών Κογκρέσο του Λεσότο για τη Δημοκρατία αναδείχθηκε ξανά νικητής των εκλογών, κερδίζοντας ποσοστό άνω του 50% και 77 επί συνόλου 80 εδρών. Τα 9 κόμματα της Αντιπολίτευσης μοιράστηκαν τις 40 έδρες με βάση την αναλογική εκπροσώπηση και άλλα 60 εξελέγησαν σε μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες. Το μικτό αυτό σύστημα εκλογής ήταν κάτι που έγινε για πρώτη φορά στη χώρα. Από τους συνολικά 831.515 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους, έγκυρα έριξαν οι 554.386.[9]

2007 Επεξεργασία

Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 17 Φεβρουαρίου του 2007 το Κογκρέσο του Λεσότο για τη Δημοκρατία πήρε 61 έδρες και το Εθνικό Κόμμα Ανεξαρτησίας συγκέντρωσε 21 έδρες. Η κυβέρνηση του Πακαλίτα Μοσιζίλι παρέμεινε στην εξουσία. Η αντιπολίτευση με τον Τομ Ταμπάνε χαρακτήρισαν τις εκλογές "ελεύθερες, αλλά όχι δίκαιες".[10] Στις 30 Ιουνίου 2007 έγινε επαναληπτική εκλογή στο Μαχαλένγκ εξαιτίας του θανάτου ενός βουλευτή και την έδρα κέρδισε το LCD.[11]

ε • σ  Εθνοσυνέλευση του Λεσότο, 17 Φεβρουαρίου 2007
Κόμματα Έδρες +/-
Κογκρέσο του Λεσότο για Δημοκρατία (LCD) 61 –16
Εθνικό Κόμμα Ανεξαρτησίας (NIP) 21 +16
Συνέλευση όλων των Μπασότο (ABC) 17 +17
Κόμμα Εργατών του Λεσότο (LWP) 10 +9
Συνασπισμός των Κομμάτων του Κογκρέσου (ACP), συμπεριλαμβανομένου του Κόμματος του Κογκρέσου της Μπασουτολάνδης (BCP) 3 –8
Εθνικό Κόμμα των Μπασότο (BNP) 3 –18
Δημοκρατικό Εθνικό Κόμμα των Μπασότο (BDNP) 1 +1
Δημοκρατικό Κόμμα των Μπασότο Μπάτο (BBDP) 1 +1
Λαϊκό Μέτωπο για τη Δημοκρατία (PFD) 1 ±0
Κόμμα Ελευθερίας Μαρεματλού (MFP) 1 ±0
Η ψηφοφορία στην εκλογική περιφέρεια Makhaleng αναβλήθηκε εξαιτίας του θανάτου του υποψηφίου του ACP.[12] 1
Σύνολο 120

2012 Επεξεργασία

Στις βουλευτικές εκλογές στις 26 Μαΐου 2012, ψήφισαν 1 εκατομμύριο άτομα.[13] Η συμμετοχή στις εκλογές ήταν 564.451 ή 50,04%.[14] Το νεοσύστατο Δημοκρατικό Κογκρέσο του πρωθυπουργού Πακαλίτα Μοσισίλι κέρδισε την πλειοψηφία στις μονοεδρικές περιφέρειες, όμως τελικά νέος πρωθυπουργός έγινε ο Τομ Ταμπάνε, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού. Ο συνασπισμός περιελάμβανε, εκτός από το LCD, το Εθνικό Κόμμα των Μπασότο, το Λαϊκό Μέτωπο για τη Δημοκρατία και το Κόμμα Ελευθερίας Μαρεματλού.[15]


2015 Επεξεργασία

Οι εκλογές του 2015 διεξήχθησαν πρόωρα στις 28 Φεβρουαρίου. Λίγο πριν διεξαχθούν οι εκλογές, το 2014 σημειώθηκε απόπειρα πραξικοπήματος, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη χώρα ο πρωθυπουργός Τομ Ταμπάνε και να επιστρέψει λίγο αργότερα. Ο Ταμπάνε διέλυσε το κοινοβούλιο, προκειμένου να αποφύγει την ανατροπή του με πρόταση μομφής.[16] Τελικά διεξήχθησαν πρόωρες εκλογές το 2015. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν γύρω στα 1,2 εκατ. άτομα.[17]

2017 Επεξεργασία

Εκλογές διεξήχθησαν πρόωρα στις 3 Ιουνίου 2017 και είχαν ως αποτέλεσμα την νίκη για τον Τομ Ταμπάνε και το κόμμα του, το ABC, το οποίο κέρδισε 48 έδρες έναντι 30 για το Δημοκρατικό Κογκρέσο του απερχόμενου πρωθυπουργού Πακαλίτα Μοσισίλι.[18] Ο Ταμπάνε ορκίστηκε πρωθυπουργός στις 16 Ιουνίου.[19]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Keesing's Contemporary Archives, p17318
  2. Lesotho: Restoration of Lesotho's independence Αρχειοθετήθηκε 2010-05-20 στο Wayback Machine. EISA
  3. 3,0 3,1 Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p501 ISBN 0-19-829645-2
  4. Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p502 ISBN 0-19-829645-2
  5. 5,0 5,1 Lesotho: Authoritarian rule, 1970-1991 Αρχειοθετήθηκε 2008-10-12 στο Wayback Machine. EISA
  6. September 1985 National Assembly Election African Elections Database
  7. 27 March 1993 National Assembly Election African Elections Database
  8. Lesotho: 1998 National Assembly election results Αρχειοθετήθηκε 2006-10-08 στο Wayback Machine. EISA
  9. Lesotho: National Assembly Election results 2002 Αρχειοθετήθηκε 2010-05-11 στο Wayback Machine. EISA
  10. «Win was not fair - opposition». AFP (IOL). 21 Φεβρουαρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 
  11. «LCD wins Makhaleng constituency». Lesotho Government Portal. 2 Ιουλίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 
  12. «Lesotho's ruling party wins elections». Xinhua (People's Daily Online). 21 Φεβρουαρίου 2007. 
  13. «Lesotho votes in tight three-way race». Daily Times. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2012. 
  14. «Voter Turnout by District». Iec.org.ls. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2012. 
  15. «Capital News » Lesotho opposition agrees to form coalition to oust PM». Capitalfm.co.ke. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2012. 
  16. Parker, Gillian (28 Φεβρουαρίου 2015). «Results Awaited After Lesotho's Snap Elections». Voa news. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 
  17. Nomsa Maseko (28 Φεβρουαρίου 2015). «Lesotho votes in poll aimed at easing political crisis». BBC News. 
  18. «Lesotho: Incumbent Mosisili loses election to former Prime Minister Thabane». Africanews. 6 Ιουνίου 2017. 
  19. Ismail Akwei (16 Ιουνίου 2017). «'Devastated' Lesotho PM inaugurated after fatal shooting of wife». Africanews.