Ζεϊμπέκοι
Οι Ζεϊμπέκοι ή Ζεϊμπέκηδες ήταν μουσουλμανικοι πληθυσμοί, [εκκρεμεί παραπομπή]οποίοι ζούσαν σε ένοπλες παράνομες ομάδες στα βουνά της δυτικής Ανατολίας από τα τέλη του 17ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα.[1][2][3].
Οι Ζεϊμπέκοι ήταν, τον καιρό που δρούσαν, λαϊκοί ήρωες και προστάτες του ανυπεράσπιστου λαού από τους τσιφλικάδες, τους ληστές των βουνών και τους φοροεισπράκτορες. Ο ηγέτης μια ομάδας Ζεϊμπέκων ονομαζόταν Εφές, ενώ οι στρατιώτες ονομάζονταν ή Ζεϊμπέκοι ή Κιζάν. Ο όρος Κιζάν χρησιμοποιούνταν περισσότερο για τους νέους και άπειρους. Το κύριο όπλο τους ήταν το γιαταγάνι, αλλά χρησιμοποιούσαν επίσης και πυροβόλα όπλα. Εντός της ομάδας ίσχυε μια μορφή πρωτόγονης άμεσης δημοκρατίας, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονταν από όλους αλλά στη συνέχεια ο Εφές είχε την αδιαμφισβήτητη αρχηγία. Επίσης, οι Ζεϊμπέκοι είχαν διάφορα τελετουργικά, όπως αυτό της προαγωγής του Κιζάν σε Ζεϊμπέκου, τα οποία είχαν καταβολές από μεσαιωνικά τουρκικά φύλα, όπως τους Αχίς.
Οι Ζεϊμπέκοι αντιστάθηκαν σθεναρά στην προέλαση των Ελληνικών στρατευμάτων κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία και πολλοί από αυτούς εντάχθηκαν στον Τουρκικό Απελευθερωτικό Στρατό.[4][5] Μετά την ανακατάληψη της Μικράς Ασίας, οι Ζεϊμπέκοι και ιδιαίτερα οι Εφέδες ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα και έλαβαν υψηλόβαθμα αξιώματα στον στρατό, καθώς και συντάξεις. Τα επόμενα χρόνια εγκαταστάθηκαν σε πόλεις της δυτικής Μικράς Ασίας και ενσωματώθηκαν πλήρως.
Οι Ζεϊμπέκοι έχουν υψηλή θέση τόσο στην ελληνική όσο και στην τουρκική λαογραφία. Μάλιστα, ο χορός τους, "Ζεϊμπέκικος", στον οποίον παρίσταναν τα γεράκια, επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας. Η ελληνική μορφή του χορού μεταφέρθηκε από Έλληνες από την Σμύρνη στην Ελλάδα,[6] όπου αποκαλούνταν «Τούρκικος»,[7][8] αλλά αυτό το όνομα δεν χρησιμοποιείται πλέον.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ BiblioNet.gr, Θωμάς Κοροβίνης, Οι Ζεϊμπέκοι της Μικράς Ασίας, 2005
- ↑ Baud-Bovy 1984, σ. 46-47.
- ↑ Δραγούμης 1984, σ. 58
- ↑ Sina Aksin (1 Φεβρουαρίου 2007). Turkey, from Empire to Revolutionary Republic: The Emergence of the Turkish Nation from 1789 to Present. NYU Press. σελίδες 126–. ISBN 978-0-8147-0722-7.
- ↑ Jeremy Seal (5 Ιουλίου 2012). Meander: East to West along a Turkish River. Random House. σελίδες 289–. ISBN 978-1-4481-3922-4.
- ↑ «Zeybek, The - Routledge Encyclopedia of Modernism».
- ↑ Petrides, Theodore· Petrides, Elfleida (1961). Folk Dances of the Greeks: Origins and Instructions. Exposition Press. σελίδες 65–78. ISBN 978-0-682-47642-3.
- ↑ Ataman, Sadi Yaver (1970). «Zeybeklerin Soyu ve Zeybek Kıyafetleri». Musıki Mecmuası 23 (259): 6.