Η πτώση (μυθιστόρημα)

μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμύ

Η πτώση (γαλλικός τίτλος: La Chute) είναι φιλοσοφικό μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμύ που εκδόθηκε στο Παρίσι το 1956 από τις εκδόσεις Γκαλιμάρ. Πρόκειται για την εξομολόγηση ενός ανθρώπου σε έναν άγνωστο που συνάντησε σε ένα μπαρ του Άμστερνταμ, μέσα από την οποία αντιμετωπίζει τις ενοχές του και αγωνίζεται να βρει νόημα στη ζωή του.[3]

Η Πτώση
Άμστερνταμ, ο ποταμός Άμστελ τη νύχτα
ΣυγγραφέαςΑλμπέρ Καμύ
ΤίτλοςLa Chute
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1956
Μορφήμυθιστόρημα
ΤόποςΆμστερνταμ
Παρίσι
LC ClassOL15722009W[1] και OL1230631W[2]
Πρώτη έκδοσηÉditions Gallimard

Θεωρείται θεμελιώδες έργο της μεταπολεμικής γαλλικής λογοτεχνίας και κλασικό της φιλοσοφίας του υπαρξισμού, δημοσιεύτηκε ένα χρόνο πριν ο συγγραφέας λάβει το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Παρουσίαση Επεξεργασία

Η πτώση είναι το τρίτο - μετά τον Ξένο και την Πανούκλα - μυθιστόρημα και τελευταίο «λογοτεχνικό» έργο που δημοσίευσε ο Αλμπέρ Καμύ. Το μυθιστόρημα επρόκειτο αρχικά να συμπεριληφθεί στη συλλογή Η εξορία και το βασίλειο που εκδόθηκε το 1957.

Πρόκειται για ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα. Διερευνά την ύπαρξη, την έλλειψη ή τη διαστρέβλωση των αξιών, την αθωότητα και την ενοχή, το ανούσιο μιας αναπόφευκτης ζωής, την αδράνεια και τις συνέπειές της, την ελευθερία, τον αθεϊσμό και την κοινωνία με τη φιλοσοφική έννοια του παραλόγου. [4]Είναι ένα καθολικό κατηγορητήριο της ανθρωπότητας, ένα εξευτελιστικό πορτρέτο του σύγχρονου ανθρώπου μέσα από μια εξομολόγηση με ιδιαίτερη μορφή μονολόγου, κατανεμημένη στα έξι κεφάλαια του βιβλίου - έξι συναντήσεις με τον «συνομιλητή» του.

Η ιδιαιτερότητα του μυθιστορήματος έγκειται στο ότι ο άνθρωπος που αφηγείται τη ζωή του είναι ο μόνος που μιλάει, σε όλο το έργο. Τις ερωτήσεις ή τα σχόλια του «συνομιλητή» του αντιλαμβανόμαστε μέσω των απαντήσεων του αφηγητή. Η επιλογή αυτής της εστίασης, την οποία ο Καμύ είχε ήδη χρησιμοποιήσει, 14 χρόνια νωρίτερα, στον Ξένο, περιορίζει τον αναγνώστη, χωρίς καμία εξωτερική πληροφόρηση, σε μια μοναδική οπτική γωνία, η οποία, στην περίπτωση αυτού του μυθιστορήματος, συμβάλλει στη δημιουργία της κατάστασης «δυσφορίας» στην οποία βρίσκεται ο ήρωας-αφηγητής. Η σκοτεινή ατμόσφαιρα που περιβάλλει αυτήν την εξομολόγηση συμβάλλει στη μοναδικότητα του μυθιστορήματος.[5]

Υπόθεση Επεξεργασία

Ο Ζαν-Μπατίστ Κλαμάνς, «μετανοημένος δικαστής» όπως αυτοαποκαλείται, είναι ένας σαραντάχρονος Παριζιάνος δικηγόρος, που έχει εγκαταλείψει τη χώρα του μετά από μια σειρά γεγονότων που ανέτρεψαν τη ζωή του και πλέον κατοικεί στο Άμστερνταμ . Άνθρωπος της γαλλικής αστικής τάξης, δικηγόρος στο επάγγελμα, έξυπνος, πλούσιος, φιλάνθρωπος και ικανοποιημένος από τον εαυτό του, με ρητορική δεινότητα και επιτυχία στις γυναίκες, γνώρισε στη ζωή του επαγγελματική δόξα, γυναίκες και λαμπρές αγορεύσεις. Η αρχή της ιστορίας της ζωής του, όπως την εξομολογείται σε έναν άγνωστο συμπατριώτη του που γνώρισε στο Μέξικο Σίτυ, ένα κακόφημο μπαρ του Άμστερνταμ, αναφέρεται στην αντίληψη που είχε ο Κλαμάνς για τον εαυτό του εκείνα τα ένδοξα χρόνια: εμφανίζεται εγωιστής και τυφλωμένος από μια άμετρη αγάπη για τον εαυτό του.[6]

Όλα όμως ανατράπηκαν όταν ένα βράδυ πριν από τρία χρόνια, επιστρέφοντας στο σπίτι του, αδιαφόρησε και δεν έσπευσε να βοηθήσει μια νεαρή γυναίκα που έπεσε στα νερά του ποταμού από μια γέφυρα στο Παρίσι. Από εκείνη τη στιγμή, αρχίζει η «πτώση» του: οι ενοχές του διογκώνονται σε σημείο να γίνονται εμμονή. Αυτό το γεγονός ρίχνει νέο φως σε ολόκληρη την ύπαρξή του, την οποία κρίνει ως άχρηστη. Συνειδητοποιεί σιγά σιγά τη ματαιότητα της προηγούμενης συμπεριφοράς του, η οποία πολύ γρήγορα γίνεται όλο και πιο αφόρητη γι 'αυτόν. Προσπαθεί να ξεφύγει από τις τύψεις του, είναι παρ' όλα αυτά αδυσώπητα παγιδευμένος στο παρελθόν του. Αντιμέτωπος με τις όλο και πιο αφόρητες αναμνήσεις του, φεύγει από το Παρίσι για τις φτωχογειτονιές του Άμστερνταμ, όπου εκμυστηρεύεται την ιστορία του σε διάφορους ακροατές, μετατρέποντάς την σε καθρέφτη: παρουσιάζει τις αθλιότερες πλευρές του, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να συνειδητοποιήσει τα δικά του λάθη. Είναι ο καθρέφτης της διεφθαρμένης ανθρωπότητας.[7]

Καθώς η εξομολόγησή του προχωρά, ο Κλαμάνς καταλήγει να θυμάται τα σκοτεινά γεγονότα του παρελθόντος του: τον θάνατο ενός συγκρατούμενου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Βόρεια Αφρική, την άμετρη και εγωιστική κατάχρηση της αγάπης των γυναικών προς αυτόν...

Στην τελευταία τους συνάντηση, ο συνομιλητής επισκέπτεται τον Κλαμάνς στο διαμέρισμά του, ο οποίος του δείχνει τον πίνακα του Γιαν βαν Άικ Οι ακέραιοι δικαστές που είχε κλαπεί το 1934. Βρέθηκε στην κατοχή του μπάρμαν του Μέξικο Σίτυ για ένα μπουκάλι ποτό και ο Κλαμάνς τον κρύβει στο διαμέρισμά του με την ελπίδα κάποιος από τους αγνώστους που συναντά να είναι αστυνομικός και να τον συλλάβει. «Αλλά, δεν είσαστε βέβαια αστυνομικός, κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ απλοϊκό. Πώς είπατε; Α, το υποπτευόμουνα....Εξασκείτε στο Παρίσι το ωραίο επάγγελμα του δικηγόρου.....»

Σύμφωνα με τον Γουίλιαμ Στάιρον, η συμπεριφορά του Κλαμάνς μοιάζει έντονα με ανθρώπου που βρίσκεται σε βαθιά κατάθλιψη. Ο Ρομέν Γκαρί του είχε εκμυστηρευτεί ότι ο Καμύ έπασχε από κατάθλιψη και μερικές φορές είχε μιλήσει για αυτοκτονία.[8]

Μεταφράσεις στα ελληνικά Επεξεργασία

Η πτώση:

  • μτφ. Λέανδρος Πολενάκης, εκδ. Άγκυρα, 1966
  • μτφ. Δημήτρης Κωστελένος, εκδ. Γλαύκη, 1969
  • μτφ. Γιάννης Αγγέλου, εκδ. Ζαχαρόπουλος, 1987
  • μτφ. Ιωάννα Ευθυμιάδου, εκδ. Γράμματα, 1987
  • μτφ. Βασίλης Τομανάς, εκδ. Εξάντας, 1989

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. archive.org/details/fall00albe. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2019.
  2. «The Fall by Albert Camus | Open Library». Ανακτήθηκε στις 10  Αυγούστου 2023.
  3. . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-camus-la-chute». 
  4. . «respublica.gr/2018/08/Αλμπέρ Καμύ – Η πτώση και η εξορία». 
  5. . «la-philosophie.com/la-chute-camus». 
  6. . «babelio.com/livres/Camus-La-Chute». 
  7. . «maxmag.gr/book/vivlioparousiasis/H πτώση, του Αλμπέρ Καμύ». 
  8. William Styron, Darkness visible. A Memoir of Madness, New York, Vintage Books, 1990, p. 23-24.