Θεθέο
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το θεθέο (ισπανικά: ceceo) είναι ένα γλωσσικό φαινόμενο το οποίο στην ισπανική γλώσσα συνεπάγεται ότι τα φωνήματα της ιβηρικής ισπανικής γλώσσας /s/ και /θ/ (το δεύτερο είναι ο ήχος του <z> στα ισπανικά της βόρειας Ισπανίας προφέρονται με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή, ως οδοντικό συριστικό [s̪̟] (όμοιο με το άηχο οδοντικό τριβόμενο σύμφωνο [θ] αν και όχι ταυτόσημο φωνητικά.
Στην κυριαρχία των ισπανικών το θεθέο είναι ένα χαρακτηριστικό της ανδαλουσιανής διαλέκτου, ειδικότερα από τη νοτιοδυτική Ανδαλουσία έως και την περιοχή της δυτικής Αλμερίας, όπου εμφανίζεται μόνο στο Βορρά και την Ανατολή σε απομονωμένα σημεία. Από ιστορική σκοπιά, το φαινόμενο παρατηρήθηκε σε κείμενα του Νότου της Ισπανίας τον XV και XVI αιώνα, στα οποία εμφανίζονταν τύποι όπως το paço αντί για passo (αυτό το φαινόμενο ονομάστηκε çeçeo) ή caza αντί για casa (αυτό ονομάστηκε zezeo).
Χωρική κατανομή Επεξεργασία
Η επέκταση αυτού του χαρακτηριστικού στην Ανδαλουσία είναι περίπου αυτή που αναφέρεται στις μελέτες του γλωσσικό και εθνογραφικό άτλαντα της Ανδαλουσίας. Ως εκ τούτου, η περιοχή της κυριαρχίας του Θεθέο θα επεκτεινόταν σχεδόν στο σύνολο της επαρχίας του Κάδιθ, εκτός από την πόλη του Κάδιθ που ως επί το πλείστον σεσεΐζουν, το μεγαλύτερο μέρος της Μάλαγας, εκτός από την περιοχή της Αντεκέρας, ο μισός νότος των επαρχιών της Ουέλβας και η περιφέρεια της δυτικής Αλμερίας.
Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένοι πυρήνες πληθυσμού που θεθεΐζουν, απομονωμένοι από την πλειοψηφία του συνόλου που σεσεΐζει στη Χαέν και την Κόρδοβα. Στις κυριότερες ανδαλουσιανές πόλεις μη θεθεΐζουσες στην περιοχή της κυριαρχίας του θεθέο, όπως στην περίπτωση της Σεβίλλης και του Κάδιθ (σεσεάντες) ή της Γρανάδας (με τρέχουσα κυριαρχία διαφοροποιημένη, με μεγάλο ποσοστό να σεσεΐζει), υπάρχει ένα σημαντικό μέρος, μη αυτοχθόνων, του πληθυσμού που θεθεΐζει, που συνηθίζει να διατηρεί σε κάποιο βαθμό το γλωσσικό χαρακτηριστικό της μητρικής τους γλώσσας.
Στατιστική Επεξεργασία
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα ποσοστά του σεσέο, του θεθέο και τη διαφοροποίηση σε τρεις επιλεγμένες πόλεις, σύμφωνα με στοιχεία της δεκαετίας 1982-19922
| Πόλη | Σεσέο | Θεθέο | Διαφοροποίηση |
|---|---|---|---|
| Σεβίλλη | 87% | 6% | 7% |
| Χερέθ ντε λα Φροντέρα | 44% | 47% | 9% |
| Γρανάδα | 42% | 11% | 47% |
Κοινωνικές εκτιμήσεις Επεξεργασία
Από ιστορική άποψη, το θεθέο είχε πολύ χειρότερη κοινωνική αποδοχή από ότι το σεσέο, η άλλη πιθανή λύση αυτού του διαλεκτικού φωνητικού χαρακτηριστικού που είναι το θεθέο/σεσέο, γνωστό επίσης ως ‘μη διαφοροποίηση’. Παλαιότερα, οι καλλιεργημένοι ομιλητές των περιοχών της Ανδαλουσίας που θεθέιζαν, άλλαζαν αυτή την άρθρωση με αυτή του σεσέο.
Στην εποχή μας, υπάρχει σε ορισμένα άτομα με μητρικό θεθέο, σε καταστάσεις γλωσσικής έντασης, η τάση να αντικαθιστούν τη μη διαφοροποίηση του θεθέο από διάκριση, συνήθως ανδαλουσιανή (με αυτό το προραχιαίο σύμφωνο).
Ωστόσο, στις μέρες μας η προφορά του σεσέο εκτιμάται καλύτερα μεταξύ των ομιλητών που την ασκούν και η κοινωνική θεώρηση του φαινομένου έχασε, εντός του συνόλου της χρήσης του και σε μικρότερο βαθμό στην υπόλοιπη Ανδαλουσία, το στίγμα που μεταφερόταν όσον αφορά το σεσέο ή τη διαφοροποίηση από αυτό.
Προς το παρόν, κατά πλειοψηφία οι ομιλητές του θεθέο δεν βλέπουν πια την ανάγκη να το αποποιηθούν και εκδηλώνουν μόνο μια στροφή προς τη διαφοροποίηση ή περιστασιακά προς το σεσέο, σε γλωσσικής έντασης πλαίσια ομιλίας στα οποία κάποιος συνομιλητής δεν θεθεΐζει.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Αναφορές Επεξεργασία
·
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Alvar, Manuel (ed.) (1999). Manual de dialectología hispánica: el español de España. Βαρκελώνη: Ariel.
- Penny, Ralph (1993). Gramática histórica del español. Βαρκελώνη: Ariel. ISBN 84-344-8265-7
- Zamora Vicente Alonso (1996). Dialectología Española. Μαδρίτη: Gredos.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- «Elogio del ceceo», του Luis Carlos Díaz Salgado
- «El seseo y el ceceo», της Mirta Muñoz Πρότυπο:PDF