Θάλασσα της Ιρουάζ

(Ανακατεύθυνση από Ιρουάζ)

Η Ιρουάζ ή θάλασσα της Ιρουάζ (γαλλικά: Iroise)[1] είναι το τμήμα του Ατλαντικού Ωκεανού που εκτείνεται ανάμεσα στα νησιά Ιλ ντε Σαν και Ουεσάν στα ανοικτά των ακτών της Βρετάνης στη βορειοδυτική Γαλλία. Συμπεριλαμβάνεται στην Κελτική Θάλασσα, με σύνορα προς τα βόρεια και δυτικά το υπόλοιπο της Κελτικής Θάλασσας και προς τα νότια τον Βισκαϊκό κόλπο.

Η Θάλασσα Ιρουάζ

Είναι μια από τις πιο επικίνδυνες θάλασσες στην Ευρώπη για θαλάσσια σκάφη καθώς το χειμώνα υπάρχουν συχνά βίαιες καταιγίδες με τεράστια κύματα. Είναι επίσης μία από τις πλουσιότερες περιοχές για τη θαλάσσια ζωή και χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα φυσικά καταφύγια βιόσφαιρας της UNESCO από το 1988 και ως το πρώτο θαλάσσιο πάρκο της Γαλλίας από τον Οκτώβριο του 2007.[2]

Όνομα και έκταση Επεξεργασία

 
Ο φάρος στο ακρωτήριο Σαιν Ματιέ στη Βρετάνη

Το όνομα καταγράφεται για πρώτη φορά στη συλλογή ναυτικών χαρτών Neptune francois του 1693 ως Πέρασμα, κανάλι Ιρουάζ (Le Passage de l'Yroise). Ως Ιρουάζ τον 19ο αιώνα και ως Θάλασσα της Ιρουάζ (mer d'Iroise) στη δεκαετία του 1970, από τους εξερευνητές του βυθού. Το όνομα φαίνεται να έχει καθοριστεί όχι από τους ντόπιους ναυτικούς, αλλά από το προσωπικό στη ναυτική βάση της Βρέστης.

Οι χάρτες του 18ου αιώνα αναγνώριζαν ως «Κανάλι Ιρουάζ» τη θαλάσσια περιοχή βορειοδυτικά από το ακρωτήριο Σαιν Ματιέ (Pointe Saint-Mathieu) έως τα νότια της νήσου Ουεσάν. Από τον 19ο αιώνα όμως, ο όρος Ιρουάζ περιλαμβάνει όλη τη θάλασσα κατά μήκος της δυτικής ακτής της Βρετάνης μεταξύ των νησιών Ιλ ντε Σαν και Ουεσάν.

Η προέλευση της ονομασίας Ιρουάζ είναι σκοτεινή και υπάρχουν πολλές σχετικές θεωρίες, με πιθανότερη την πρώτη:

  • από τον παλιό γαλλικό όρο Ιρουάζ που σημαίνει «ιρλανδικός» και δηλώνει τη θαλάσσια διαδρομή από τη Γαλλία στην Ιρλανδία.
  • από το αμφίβολο παλιό γαλλικό επίθετο ιρουάζ, που σημαίνει «θυμωμένος», αναφερόμενος στις δύσκολες θάλασσες (μερικές φορές αναφέρεται ως Angry Sea σε αγγλική μετάφραση).
  • από τη βρετονική λέξη hirgwaz; hir «μακρύ» + gwaz «ρεύμα, κανάλι».

Από τη δεκαετία του 1990, ο όρος Ιρουάζ έγινε πολύ δημοφιλής στο νομό Φινιστέρ, όπως φαίνεται από την ονομασία πολλών τοπικών επιχειρήσεων και ενώσεων. Η θάλασσα Ιρουάζ έδωσε το όνομά της στη γέφυρα Πον ντ'Ιρουάζ (Pont de l'Iroise) που εγκαινιάστηκε στο Φινιστέρ το 1994.

 
Φάρος στο νησί Ουεσάν

Τοποθεσία και περιβάλλον Επεξεργασία

Η ακτογραμμή της Ιρουάζ αποτελείται από μια πλούσια ποικιλία από παραλίες, βραχώδεις πλαγιές, αμμόλοφους, όρμους και νησιά, όπως το Ιλ ντε Σεν και το νησί Μολέν.

Οι σημαντικές διαφορές στο βάθος και η γειτονική Μάγχη δημιουργούν τα ισχυρά ρεύματα. Οι μεγάλες παλίρροιες της Μάγχης επιφέρουν ισχυρά βορειοανατολικά ρεύματα, τα οποία αντιστρέφονται κατά την άμπωτη. Τα ρεύματα μπορούν να φτάσουν σε ιδιαίτερα υψηλές ταχύτητες.

Πολλοί φάροι ανεγέρθηκαν στην περιοχή για να κατευθύνουν τους ναυτικούς. Πολλοί τοπικοί μύθοι περιγράφουν χαμένα πλοία και τραγωδίες στη θάλασσα.

Δραστηριότητες Επεξεργασία

Η θάλασσα της Ιρουάζ απολαμβάνει μια ποικιλία δραστηριοτήτων. Το Γαλλικό ναυτικό δραστηριοποιείται εκεί από το 1631, όταν ιδρύθηκε η Βρέστη ως ναυτική βάση. Από τα τέλη του 20ού αιώνα, υπήρξε κέντρο υποβρύχιας δραστηριότητας, λόγω της πυρηνικής υποβρύχιας βάσης που ιδρύθηκε στο Ιλ Λονγκ στη χερσόνησο Κροζόν στον κόλπο της Βρέστης.

Η αλιεία, αν και λιγότερο σημαντική από ό,τι στο παρελθόν, εξακολουθεί να ασκείται, ιδίως μέσω των λιμένων Λε Κονκέ, Ντουαρνενέ, Καμαρέ και Βρέστης. Τα αλιεύματα κυμαίνονται από καβούρια έως σαρδέλες και πεσκαντρίτσες. Η περιοχή είναι επίσης δημοφιλής για ιστιοπλοΐα και αναψυχή, ιδιαίτερα στις λιγότερο εκτεθειμένες περιοχές κατά μήκος της ακτής και στον κόλπο Ντουαρνενέ. Η κατάδυση είναι επίσης ολοένα και πιο δημοφιλής, ιδιαίτερα ενόψει των πολλών προσβάσιμων ναυαγίων και του θεαματικού υποβρύχιου τοπίου .

 
Σωσίβια λέμβος στο λιμάνι του Ντουαρνενέ

Αναζήτηση και διάσωση στη θάλασσα Επεξεργασία

Λόγω των επικίνδυνων συνθηκών στη θάλασσα, της μεγάλης πυκνότητας της ναυτιλίας και ορισμένων ναυαγίων τα τελευταία χρόνια, οι γαλλικές αρχές έχουν εισάγει ειδικές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.

Αυτές βασίζονται σε σκάφη όπως το Abeille Bourbon, καθώς και σε πολλές μεγάλες σωσίβιες λέμβους που βρίσκονται στα λιμάνια Λε Κονκέ, Ντουαρνενέ, Καμαρέ, Μολέν και Ουεσάν.

Θαλάσσιο πάρκο Επεξεργασία

Παρά τις μεγάλες πετρελαιοκηλίδες και τις περιπτώσεις υπεραλίευσης, η θάλασσα Ιρουάζ εξακολουθεί να είναι πλούσια σε χλωρίδα και πανίδα. Είναι ιδιαίτερα γνωστή για το λαβράκι της, τα κοπάδια δελφινιών, φώκιες, θαλάσσιες ενυδρίδες, αστακούς και, κατά καιρούς, καρχαρίες και φάλαινες. Οι πολλές ποικιλίες θαλάσσιων πτηνών περιλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα είδη κορμοράνους και ερωδιούς. Η θάλασσα αναγνωρίζεται επίσης ως το πλουσιότερο περιβάλλον για φύκια στην Ευρώπη, με περίπου 300 είδη.

Ως αποτέλεσμα, στις 2 Οκτωβρίου 2007, οι γαλλικές αρχές χαρακτήρισαν την περιοχή αυτή ως το πρώτο θαλάσσιο πάρκο της χώρας, το οποίο ονομάστηκε επίσημα Parc naturel marin d'Iroise. Οι τρεις κύριοι στόχοι του είναι να αυξηθεί η γνώση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, να προστατευθούν τα ενδιαιτήματα και τα είδη της περιοχής και να αναπτυχθούν θαλάσσιες δραστηριότητες κάθε είδους. Το θαλάσσιο πάρκο Ιρουάζ καλύπτει έκταση 3.550 τετραγωνικών χιλιομέτρων[3] από το γεωγραφικό πλάτος 48 ° 31'Β (τη βόρεια ακτή του Ουεσάν) και το γεωγραφικό πλάτος 47 ° 59'Β (νότια ακτή του Ιλ ντε Σεν), τις ακτές της ηπειρωτικής χώρας προς ανατολάς εκτός από τον κόλπο της Βρέστης και το όριο των 12 ναυτικών μιλίων (22 χλμ.) στα γαλλικά χωρικά ύδατα προς τα δυτικά.

Οικολογία Επεξεργασία

Η Θάλασσα Ιρουάζ είναι μία από τις σημαντικότερες βιογεωγραφικές ζώνες.[4] Αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ του εύκρατου θαλάσσιου και του ψυχρού-εύκρατου και βορινού θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Warnant, Léon (1968). Dictionnaire de la prononciation française. Gembroux: Duculot.
  2. . «Parc-naturel-marin-d-Iroise». 
  3. . «web.archive.org» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. 
  4. . «www.nature.com».