Μάκης Καραγιάννης

Ο Μάκης Καραγιάννης είναι πεζογράφος και κριτικός.

Μάκης Καραγιάννης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Μάκης Καραγιάννης (Ελληνικά)
Γέννηση	1958 Γούλες Κοζάνης
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας κριτικός λογοτεχνίας

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Μάκης Καραγιάννης γεννήθηκε στις Γούλες Κοζάνης το 1958. Σπούδασε Mαθηματικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.  Ήταν συνεκδότης του περιοδικού Παρέμβαση  και συμμετείχε στη διεύθυνσή του (1988-1993). Έχει δημοσιεύσει πεζογραφία, λογοτεχνική κριτική, δοκίμια και μελέτες. Ασκεί συστηματικά κριτική βιβλίου από τις στήλες της εφημερίδας Η Αυγή, το περιοδικό Παρέμβαση και από το ιστολόγιο Τοις Εντευξομένοις. Έχει επιμεληθεί εκτενή αφιερώματα με συνεντεύξεις και κριτικές όπως του Ντίνου Χριστιανόπουλου ( H Αυγή), Έκτορα Κακναβάτου (Παρέμβαση),  Αndrew Crumey (The Books’ Journal).

Εργογραφία

Πεζογραφία

• Ο καθρέφτης και το πρίσμα, Νεφέλη, 2007, διηγήματα
• Το όνειρο του Οδυσσέα, Μεταίχμιο, 2011, μυθιστόρημα
• Πόλη χωρίς θεούς, Μεταίχμιο, 2016, μυθιστόρημα
• Η σκόνη του κόσμου όταν γκρεμίζεται, Μεταίχμιο, 2023, μυθιστόρημα

Δοκίμια

• Η αισθητική της ιθαγένειας, Παρέμβαση, 2001
• «Μικρό και αλαζονικό έθνος». Δοκιμές ελληνικής αυτογνωσίας», Επίκεντρο, 2018

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

• Θερινοί έρωτες, διηγήματα, (επιμ. Ε. Ιντζέμπελης – Μ. Κουμπαρέλη), Καστανιώτης 2021
• «Η ευρωπαϊκή θητεία ενός ακραιφνούς Έλληνα. Όψεις του μεταφραστικού έργου του Παπαδιαμάντη». Πρακτικά Γ' διεθνούς συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Δόμος, τ.1, 2012
• «Ελληνικότητα και παγκοσμιοποίηση. Η λειτουργία του τόπου στη λογοτεχνία». Λογοτέχνες και λογοτεχνία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Καρδίτσας, Καρδίτσα 2004
• «Η ρητορική της ιθαγένειας στο ποιητικό έργο του Π. Β. Πάσχου», Θεολογία και λογοτεχνία, Ακρίτας, 2005  
• «Η Κοζάνη του Μεσοπολέμου μέσα από τον τύπο της εποχής», Δυτικομακεδονικά Γράμματα, 1990

Κρίσεις για το έργο του

Ο Μάκης Καραγιάννης εμφανίζεται στα γράμματα τη δεκαετία του '90 μέσα από τις σελίδες του περιοδικού Παρέμβαση, ενώ εκδοτικά έκανε την πρώτη πεζογραφική του παρουσία το 2007 με τη συλλογή διηγημάτων Ο καθρέφτης και το πρίσμα.  Η Μάρη Θεοδοσοπούλου έγραψε για «θριαμβική πρώτη εμφάνιση στην πεζογραφία» , ο Περικλής Σφυρίδης για «διαπιστευτήρια στιβαρού πεζογράφου», ενώ ο Δημήτρης Μαρωνίτης παραλλήλισε τον τρόπο γραφής του με τη μέθοδο που περιέγραψε στα καβαφικά μελετήματα με τίτλο Κ. Π. Καβάφης, ένας ποιητής αναγνώστης, την αναζήτηση δηλαδή της έμπνευσης σε  ιστορημένα πρόσωπα, μισοπραγματικά-μισοφανταστικά από γραμματειακές, λογοτεχνικές πηγές και βιβλιοθήκες.

Στα μυθιστορήματά του είναι έντονη η κοινωνική διάσταση. Η κρίση, η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης είναι από τους βασικούς θεματικούς άξονές του. Στο Όνειρο του Οδυσσέα ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, μίλησε για πολυσυλλεκτικό µυθιστόρηµα (πανεπιστηµιακό, ιστορικό και κοινωνικό), για την τοιχογραφία της  Μεταπολίτευσης στην οποία ο συγγραφέας επιχειρεί την ανατομία μιας κοινωνίας σε βαθιά και παρατεταµένη σήψη. Κατά τον Γιώργο Αράγη «αποτελεί ένα σπουδαίο μυθιστόρημα. Ένα μυθιστόρημα θαρραλέο ως προς το θέμα του και πειστικό ως προς την πραγμάτωσή του. Μακρινό πρότυπό του έχει, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, την Αισθηματική αγωγή του Γουσταύου Φλωμπέρ». Οι εφημερίδες Frankfurter Allgemeine Zeitung και Corriere della Sera  αναφέρουν το Όνειρο του Οδυσσέα ως μυθιστόρημα με το οποίο αποτυπώνεται η κρίση της Ελλάδας στη λογοτεχνία.

Η γλώσσα του διακρίνεται για την καθαρότητά της, ενσωματώνοντας στην αφήγηση βιογραφικά σημειώματα των ηρώων (πραγματικά ή φανταστικά), ημερολογιακές σελίδες και «λεξικά». Η Μαρία Στασινοπούλου έχει επισημάνει ότι η διακειμενικότητα είναι ένα από τα σταθερά χαρακτηριστικά της γραφής του, με αναφορές στον Μπόρχες και τον Σβομπ αλλά και στους Όμηρο, Τζόυς, Φλωμπέρ, Σεφέρη, Αναγνωστάκη, Ρίτσο, Χριστιανόπουλο κ.ά. Η κριτική έχει παρατηρήσει ότι η Πόλη χωρίς θεούς είναι μια μυθιστορηματική σύνθεση που λειτουργεί ως μεταφορά της κοινωνίας στα χρόνια της σαρκοβόρας κρίσης, ως μια φανταστική και αλληγορική πολιτεία, μια γενικευμένη δυστοπία που παραπέμπει, με την πυκνή της ύφανση όσο και με το χαμηλόφωνο σασπένς , στη σημαντική μελέτη του Πολωνού κοινωνιολόγου-στοχαστή Ζίγκμουντ Μπάουμαν Ρευστοί Καιροί και  στο κλασικά προφητικό 1984 του George Orwell.

Βιβλιογραφία (Επιλογή)

• Περικλής Σφυρίδης, Παραφυάδες ΙΙ, Καστανιώτης, 2008.
• Θανάσης Μαρκόπουλος, Ματιές εν μέρει, Κείμενα κριτικής 1993-2013, Μελάνι, 2014.
• Δημήτρης Μαρωνίτης, ″Ανάγνωση και αφήγηση″,Το Βήμα, 08.07.2007.
• Μάρη Θεοδοσοπούλου, "Από την αυτοβιογραφία στη βιογραφία",Το Βήμα, 21.10.2007.
• Κώστας Παπαγεωργίου, "Ανασκευάζοντας την πραγματικότητα", Η Αυγή, 05.08.2007.
• Λίνα Πανταλέων, "Βιογράφοι αυτοβιογραφούμενοι", Ελευθεροτυπία, 03.08.2007.
• Δημήτρης Κόκορης, "Η κατάπτωση μιας γενιάς ως μυθοπλαστική αφήγηση", Η Αυγή, 04.12.2011.
• Τάσος Καλούτσας, "Η Ελλάδα της παρακμής, μια χώρα που έχασε την αλήθεια της", Παρέμβαση, τχ. 160, Φθινόπωρο 2011.
• Λέων Ναρ, "Ο κόσμος όπως τον ξέραμε γυρίζει σελίδα", Παρέμβαση, τχ. 183, Άνοιξη 2017.
• Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Η κίνηση του εκκρεμούς (Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία: 1974-2017), εκδ. Πόλις, 2018, [σελ.826-827, 830, 879-880].
• Ελισάβετ Κοτζιά, «Ελληνική  πεζογραφία 1974-2010», Το μέτρο και τα σταθμά, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2020 [σελ. 43, 362, 373, 403, 530, 687, 723].

Ψηφιακό αρχείο

• «O δυτικός Παπαδιαμάντης», Σειρά εκπομπών της ΕΡΤ για τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, 2011
• Συζήτηση με τον Στέλιο Λουκά στην TV100

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η σελίδα της Βιβλιονέτ

«500 λέξεις με τον Μάκη Καραγιάννη», Η Καθημερινή, 12.03.2017

Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη, diastixo.gr, 01.02.2017