Μάχα
Μάχα (Ισπανικά: maja) (θηλυκό) ή μάχο (Ισπανικά: majo) (αρσενικό), ή manola (μανόλα) και manolo (μανόλο) από τα αντίστοιχα ισπανικά ονόματα, ήταν όροι που χρησιμοποιούνταν για ανθρώπους των κατώτερων τάξεων της Ισπανικής κοινωνίας, ειδικά στη Μαδρίτη, οι οποίοι ξεχώριζαν λόγω των ιδιαίτερων ενδυμάτων τους και των τρόπων τους, καθώς και από τη θρασεία συμπεριφορά τους.[1] Η κατηγορία αυτή εμφανίζεται στα τέλη του 18ου αιώνα παρατηρείται στην ισπανική κοινωνία έως και τις αρχές του 19ου αιώνα, και σε ένα βαθμό και αργότερα. Οι μάχος και οι μάχας απετέλεσαν αγαπημένο θέμα για κάποιους Ισπανούς ζωγράφους του 19ου αιώνα. Τα ρούχα τους βασίζονταν σε παραδοσιακές ισπανικές ενδυμασίες με κάποια στοιχεία υπερβολής. Το ύφος της εμφάνισής τους ερχόταν σε αντίθεση με το γαλλικό στυλ, ενώ είχε επηρεαστεί από το στυλ των ανώτερων ισπανικών τάξεων που είχε διαμορφωθεί υπό την επίδραση του Διαφωτισμού. Οι μάχος ήταν σύνηθες να εμπλέκονται σε μάχες με εκείνους που θεωρούσαν ως afrancesados (άτομα των οποίων το στυλ έμοιαζε με εκείνο των Γάλλων).[2] Στα ισπανικά, οι όροι μάχο και μάχα, έχoυν παράγωγα όπως chulapo (τσουλάπο) και chulapa (τσουλάπα), που αποτελούν εκδοχές των chulo (τσούλο) και chula (τσούλα) που αναφέρονται στην προκλητική συμπεριφορά τους, καθώς και οι όροι chispero και chispera, μεταξύ άλλων.[3]
Η μάχα ως στοιχείο του ισπανικού πολιτισμού
ΕπεξεργασίαΟι μάχος και οι μάχας υπήρξαν συχνά το θέμα διαφόρων πινάκων του Ισπανού ζωγράφου Φρανθίσκο Γκόγια. Δύο απο τις μάχας του, η ντυμένη μάχα και ιδιαίτερα η γυμνή μάχα, έχουν γίνει παγκοσμίως γνωστές. Κατά τον 20ό αιώνα, όταν η Ισπανία έγινε δημοφιλής τουριστικός προορισμός, η μανόλα ή μάχα, που συχνά εικονίζεται να κρατάει βεντάλια, μετατράπηκε σε στερεοτυπική εικόνα της παραδοσιακής Ισπανίδας. Η μάχα μετατράπηκε σε ένα από τα πιο δημοφιλή σύμβολα της Ισπανίας, όπως και ο ταυρομάχος, που πήρε τη θέση του μάχο. Σε κάποιες από τις απεικονίσεις των μάχας κατά τον 20ό αιώνα έχουν ταυτιστεί με τη χορεύτρια του φλαμένκο (Ισπανικά: la bailaora).[4] Η συνεχώς αυξανόμενη δημοφιλία της μάχα έχει οδηγήσει στον παραγκωνισμό του μάχο.
Σχετικές εικόνες
Επεξεργασία-
Η γυμνή μάχα, μία από τις διασημότερες απεικονίσεις της γυναικείας ομορφιάς στη δυτική τέχνη. Φρανθίσκο Γκόγια, ελαιογραφία σε μουσαμά, 98 × 191 εκ., 1797-1800, Μουσείο ντελ Πράδο, Μαδρίτη -
Η ντυμένη μάχα, Φρανθίσκο Γκόγια, λάδι σε μουσαμά, 95 * 190 εκ., 1807-1808, Μαδρίτη, Μουσείο ντελ Πράδο -
Μια τυπική μανόλα με βεντάλια από τον Ulpiano Checa
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Madripedia - Tipos castizos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2013.
- ↑ Charles J. Esdaile, Spain in the Liberal Age, Blackwell, 2000. ISBN 0-631-14988-0. p. 10.
- ↑ «15 mayo - San Isidro, el patrón de Madrid». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2013.
- ↑ Antonio Elorza, Luis Bagaría: el humor y la política. Anthropos