Μίνο Μιλάνι

Ο Μίνο Μιλάνι (Guglielmo ή Mino Milani, 3 Φεβρουαρίου 1928 – 10 Φεβρουαρίου 2022), γνωστός και με τα ψευδώνυμα Stelio Martelli, Eugenio Ventura και Piero Selva, ήταν Ιταλός συγγραφέας, δημοσιογράφος και ιστορικός, με σημαντικό έργο στην παιδική λογοτεχνία και στα κόμικς.

Μίνο Μιλάνι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	3  Φεβρουαρίου 1928 Παβία
Θάνατος	10  Φεβρουαρίου 2022 Παβία
Χώρα πολιτογράφησης	Ιταλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ιταλικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Παβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	δημοσιογράφος συγγραφέας ιστορικός δημιουργός κόμικς comics creator
Οικογένεια
Γονείς	Carlo Milani
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Μίνο Μιλάνι γεννήθηκε στην Παβία, σπούδασε φιλολογία και καταπιάστηκε από νέος με τη λογοτεχνία, καθώς η διπλωματική εργασία του το 1950 για τους brigantaggio της Καλαβρίας εξελίχθηκε αργότερα στο «Πολεμικό Μυθιστόρημα».

Η κυρίως δραστηριότητά του ως δημοσιογράφου και συγγραφέα άρχισε το 1953, οπότε άρχισε να συνεργάζεται, γράφοντας διηγήματα, με το παιδικό περιοδικό Corriere dei Piccoli (σε ελεύθερη μετάφραση «Παιδικός Ταχυδρόμος») ή Corrierino, που τότε είχε διευθυντή τον Τζιοβάννι Μόσκα και ήταν πολύ γνωστό. Η συνεργασία του Μιλάνι με αυτό κράτησε 24 ολόκληρα χρόνια, ως το 1977.

Το 1957 το πρώτο του μυθιστόρημα, το Με την καρδιά μες στο χέρι, κερδίζει το ιταλικό βραβείο «Σοροπτιμίστι» και την εκτίμηση των νεαρών αναγνωστών του. Τα μυθιστορήματά του για παιδιά και νέους περιλαμβάνουν επίσης τη σειρά με τις περιπέτειες του καουμπόι Τόμυ Ρίβερ. Αρχίζει εξάλλου να γράφει ιστορίες («σενάρια») για κόμικς, κάτι που θα τον οδηγήσει σε συνεργασίες με τους σημαντικότερους Ιταλούς σκιτσογράφους κόμικς: Ούγκο Πρατ, Γκράτσια Νιντάζιο, Άλντο Ντι Τζεννάρο, Ντίνο Μπαττάλια, Σέρτζιο Τόππι.

Μετά το τέλος της συνεργασίας του με το Corriere dei Piccoli, ο Μιλάνι ανέλαβε τη διεύθυνση του καθημερινού εντύπου La Provincia Pavese, ενώ ταυτόχρονα έγραφε μυθιστορήματα και πάνω από όλα εργασίες και βιογραφίες με ιστορικό θέμα.

Ιδιαίτερα σημαντικά θεωρούνται τα βιβλία του επί της ιστορίας της Παβίας, οι βιογραφίες του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι (1982) και της Ανίτα Γκαριμπάλντι (1995), καθώς και η λεπτομερής αναπαράσταση (1971) της Μάχης του Σολφερίνο (το τελευταίο έργο του με το ψευδώνυμο Stelio Martelli).

Πολυγραφότατος συγγραφέας, ο Μίνο Μιλάνι κέρδισε αρκετά ιταλικά λογοτεχνικά βραβεία και τιμήθηκε από την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Παβία, με την έκθεση Le mani di Mino («Τα χέρια του Μίνο»). Για τα ιστορικά του έργα ο δήμος του Μέντολε στην επαρχία της Μάντοβα του απένειμε το 2011 τον τίτλο του «επίτιμου δημότη» (cittadinanza onoraria). Πέθανε στη γενέτειρά του Πάβια σε ηλικία 94 ετών.

Κριτική αποτίμηση και ύφος

Κατά τον μεταφραστή του στην ελληνική Κώστα Μακρυγιάννη, τα κυριότερα χαρακτηριστικά της συγγραφικής ικανότητας του Μίνο Μιλάνι στα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του είναι «ένα προσωπικό ύφος και μια εξαίρετη ψυχολογική διαίσθηση... ...Το ύφος του λιτό και απέριττο, απαλλαγμένο από ρητορική φιλολογία, η φράση του κοφτή και ρωμαλέα, οι διάλογοί του... ...με τη θαυμάσια λακωνικότητά τους δημιουργούν μιαν ατμόσφαιρα όπου εκτυλίσσεται με ξεχωριστή άνεση ο μύθος των έργων του».

Τα βιβλία του

Μυθιστορήματα και διηγήματα

• Ragazzi di cuore (Παιδιά με καρδιά), εκδ. Cino Del Duca, 1960 (10 διηγήματα)
• Sir Crispino, εκδ. Mursia, 1966
• La realtà romanzesca, εκδ. Mursia, 1967
• Il fiume non si ferma (Το ποτάμι δεν σταματάει), 1968
• Il Paese delle Grandi Orme (Στη Χώρα των Μεγάλων Αχναριών), εκδ. Mursia, 1970
• In fondo al pozzo, εκδ. Mursia, 1970
• Selina, εκδ. Mondadori, 1980
• Le isole della paura, εκδ. Mondadori, 1982
• Romanzo MilitareΠολεμικό Μυθιστόρημα, εκδ. Camunia, 1986
• L'uomo giusto, εκδ. Rizzoli, 1989
• Fantasma d'amore, εκδ. Rizzoli, 1990
• Guglielmo e la moneta d'oro, 1992
• Quei due anni di amore e di guerra (1943-45), εκδ. Piemme, 1992
• La fine della Battaglia, εκδ. Camunia, 1993
• I cavalieri della Tavola rotonda, εκδ. Mursia, 1993
• L'ultimo lupo, εκδ. Piemme, 1993
• Guerrino il meschino, εκδ. Mursia, 1996
• Incantesimo donna, εκδ. Giunti, 1997
• Eudes 1789: un ragazzo di Francia, εκδ. Mursia, 1999
• Il mistero di Carona, εκδ. Ponzio, 1999
• Ed ora, Ferrari? Una storia pavese del XIX secolo, εκδ. Ponzio, 1999
• La storia di Orfeo ed Euridice, εκδ. Einaudi, 2000
• Gianni Babbeo va sulla luna, εκδ. Aragno, 2000
• Tradimenti, εκδ. Todaro, 2000
• Efrem, il cavaliere, εκδ. La Scuola, 2000
• L'uomo venuto dal nulla, εκδ. Salani, 2000
• In fondo al pozzo, εκδ. Alfa edizioni, 2001 (σειρά CD)
• Crespi Jacopo, εκδ. Fabbri, 2001
• I cavalieri della Tavola rotonda, εκδ. Mursia, 2001
• Tre arance di Natale, εκδ. Interlinea, 2002
• Un'avventura sul Po, εκδ. EMP, 2002
• La storia di Tristano e Isotta, εκδ. Einaudi, 2002
• Seduto nell'erba, al buio. Diario di un ragazzo italiano. Estate 1944, εκδ. Fabbri, 2002
• Lama triangolare. Ossia l'amara notte del commissario Ferrari, εκδ. Ponzio, 2002
• Aka Hor, εκδ. Fabbri, 2002
• La ricerca del Santo Gral, εκδ. Mursia, 2002
• Quaderno di un amore perduto, εκδ. Aragno, 2003
• Vantina. Un amore di Napoleone all'Elba, εκδ. Iuculano, 2003
• Quattro giorni con chi, εκδ. Signorelli, 2003
• La torta, εκδ. Interlinea, 2003
• Giulia, εκδ. Interlinea, 2004
• Chi mi ha toccato, εκδ. Ibis, 2005
• La cagna del ponte - ­La casa di via Robolini, εκδ. Effigie, 2005
• La Guerra sia con me, εκδ. Mursia, 2005
• Udilla, εκδ. Fabbri, 2005
• Sognando Garibaldi, εκδ. Piemme, 2005
• Il Vampiro di piazza Cavagneria - La ricamatrice, εκδ. Effigie, 2006
• Un angelo probabilmente, εκδ. Einaudi, 2006
• Ortensia, εκδ. Iuculano, 2007
• Romanzo di Robin Hood, εκδ. Mursia, 2007
• Due biglietti di sola andata, εκδ. Ibis, 2007
• Un'altra sconfitta, Ferrari, εκδ. Effigie, 2008
• Perdere la testa, εκδ. Mursia, 2008
• Dopo trent'anni, εκδ. Effigie, 2009
• Via Pietro Azzario 20, εκδ. Effigie,2009
• L'autore si racconta, εκδ. Franco Angeli, 2009
• Romanzo militare, εκδ. Mursia, 2011 ISBN 978-88-425-4841-6
• Storia di Dedalo e Icaroεκδ. Einaudi ragazzi ISBN 9788879262903
• Storia di Ulisse e Argo εκδ. Einaudi ragazzi
• La donna che non c'era, εκδ. Effigie, 2010
• Piccolo destino, εκδ. Mursia, 2010
• Garibaldino senza saperlo εκδ. Mursia, 2011

Σειρά (ciclo) μυθιστορημάτων του Τόμυ Ρίβερ:

• Tommy River (1960)
• Il ritorno di Tommy River (Η επιστροφή του Τόμυ Ρίβερ, 1961)
• Tommy River e il Tuerto (Ο Τόμυ και ο Τουέρτο, 1962)
• Tommy River e lo Scozzese (1964)
• Tommy River sulla via del Nord (1965)
• L'avventura di Tommy River (1968)
• Tommy River e la lunga pista (1970)
• Tommy River, addio (1976)

Μελέτες, τέχνη και ιστορία

• Pavia e i suoi territori nel risorgimento d'Italia, Tip. del Libro, 1959
• Storia popolare di Pavia. Primo millennio, E.P.T. (Tip. Fusi), 1967
• La grande avventura dell'uomo. Studio e interpretazione del genere umano ideato, condotto e illustrato da Cesare Colombi e scritto da Mino Milani, Μιλάνο, AMZ, 1970-1975. 8 τόμοι
• Le battaglie di Solferino e San Martino, Edizioni Varesina grafica - Azzate, 1971
• La crociera del «Maddaloni». Vita e morte di Nino Bixio, Mursia, 1977
• Uomini che non ebbero paura, EMP, 1980
• No alla violenza. Martin Luther King, Mohandas K. Gandhi, Massimiliano Kolbe, Anna Frank, EMP, 1981
• Padre Kolbe, EMP, 1982
• Storia di Pavia. Una grande storia in breve, Camunia, 1985
• Gerolamo Cardano, Camunia, 1990
• Il fiume non si ferma. Le «Camicie rosse» in Uruguay, Mursia, 1994
• Boezio. L'ultimo degli antichi, Camunia, 1994
• La santa Allegranza. L'alba del risorgimento italiano, Mursia, 1994
• Storia avventurosa di Pavia, Luigi Ponzio, 1998-1999
• La storia di Enrico VIII e delle sue sei mogli, Einaudi, 2001
• Pavia the beautiful. A suggestion for a walk, Stroud Abbiati L. M., 2003
• Risorgimento pavese, Effigie edizioni, 2004
• Arduino e il Regno italico, De Agostini, 1988
• Giuseppe Garibaldi. Biografia critica, Mursia, 1982 (με πρόλογο του Τζιοβάννι Σπαντολίνι)
• Anita Garibaldi. Vita e morte di Ana Maria de Jesus, Camunia, 1995 (σε συνεργασία με τον Ivan Boris)
• Il mio cielo d'oro, Effigie, 2004
• Le battaglie di Solferino e San Martino, Edizioni GAM, 2008
• Due di Mille, Edizioni GAM, 2011
• Vita e morte di Nino Bixio, Mursia, 2011
• Dall'impero alla Repubblica. 1470 anni di storia italiana, Mursia 2012

Ελληνικές μεταφράσεις

• Σαντα Αλεγκράντσα (μετάφρ. Κώστα Μακρυγιάννη), εκδόσεις Χάρη Πάτση - σειρά «Τα 100 αριστουργήματα» (νο. 2), Αθήνα 1967
• Στη Χώρα των Μεγάλων Αχναριών (μετάφρ. Κώστα Μακρυγιάννη), εκδόσεις Χάρη Πάτση - σειρά «Τα 100 αριστουργήματα», Αθήνα 1967. Περιλαμβάνει και 6 διηγήματα του Μιλάνι: Ο «Μεγάλος Φονιάς», `Ενας αριθμός μέσα στην ομίχλη, Φωτιά στις γραμμές του τραίνου, Η κίτρινη φλόγα, `Ενας χρόνος φυγής και Ο τυφλός πιλότος του τζετ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι-πηγές

• Intervista di una ragazza a Mino Milani
• Scheda bio-bibliografica di Mino Milani
• [1] Andrea Carta, Mino Milani: biografia, bibliografia, importanza in campo fantascientifico, in Continuum, numero monografico dedicato a Mino Milani
• Scheda bio-bibliografica di Mino Milani della Fondazione Franco Fossati