Μεσσίας (Χαίντελ)

Ο Μεσσσίας (Messiah (HWV 56)) είναι ορατόριο του Γερμανού συνθέτη Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ, το οποίο γράφτηκε το 1741 σε λιμπρέτο του Τσαρλς Τζένενς, συμπεριλαμβάνοντας αποσπάσματα από τη Βίβλο καθώς και Ψαλμούς από το Αγγλικανικό Προσευχητάριο. Πρωτοπαρουσιάστηκε στο Δουβλίνο στις 13 Απριλίου 1742 και έκτοτε είναι ένα το συχνότερα εκτελούμενα χορωδιακά έργα του ρεπερτορίου της δυτικής μουσικής.

Μεσσίας

Τίτλος	Messiah
Γλώσσα	Αγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας	1741
Ημερομηνία δημοσίευσης	1767
Μορφή	ορατόριο
Εμπνευσμένο από	Βίβλος του βασιλιά Ιακώβου Βιβλίο της Κοινής Προσευχής
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Χαίντελ, ήδη εγκατεστημένος στην Αγγλία από το 1712, είχε εδραιώσει τη φήμη του ως συνθέτης όπερας και η στροφή του προς το ορατόριο οφείλεται κυρίως στις αισθητικές επιταγές του αγγλικού κοινού. Εντούτοις, τα ορατόριά του μοιράζονται πολλά κοινά στοιχεία από τη μορφολογία της ιταλικής όπερας, όπως την συνύπαρξη του ρετσιτατίβο, της άριας και των χορωδιακών, παραλείποντας ωστόσο το δραματικό στοιχείο. Ο Μεσσίας χωρίζεται σε τρία μέρη: το α΄ αρχίζει με τις προφητείες του Ησαΐα και τον ευαγγελισμό των ποιμένων· στο β΄ μέρος το κείμενο επικεντρώνεται στο Θείο Πάθος, το οποίο και κλείνει με το περίφημο χορωδιακό Αλληλούια· τέλος, το γ΄ μέρος έχει ως κεντρικό θέμα την Ανάσταση νεκρών και τη δόξα του Ιησού στους Ουρανούς.

Από τεχνικής πλευράς, ο Μεσσίας απαιτεί σχετικά μικρό όγκο τραγουδιστών και μουσικών, ενώ πολλά από τα επιμέρους τμήματά του ενδέχονται εναλλακτικές ενορχηστρώσεις, τονικότητες κλπ. Λόγω της δημοτικότητάς του, στις δεκαετίες που ακολούθησαν, το έργο «παραμορφώθηκε» τρόπον τινά, με χρήση γιγαντιαίων ορχηστρών και χορωδιών, ενώ ανάμεσα στις πολυάριθμες ενορχηστρώσεις και διασκευές συνέβαλλε και με τη δική του εκδοχή ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ.

Στο κατώφλι του 21ου αιώνα η τάση για μια πιο «πιστή στο πρωτότυπο» εκτέλεση οδήγησε εν τέλει στην άνοδο της ιστορικά τεκμηριωμένης εκτελεστικής πρακτικής. Ο Μεσσίας συνεχίζει απρόσκοπτα στις μέρες να παρουσιάζεται κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο –ακόμη και σε ημι-σκηνοθετημένη μορφή–, ενώ κυκλοφορούν στο εμπόριο πάμπολλες ηχογραφήσεις και μαγνητοσκοπήσεις, καλύπτοντας ένα μεγάλο φάσμα εκτελεστικών προσεγγίσεων.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πλήρες κείμενο, αναφορές στις Γραφές και επί μέρους μουσικά τμήματα (δείγματα μουσικής) Messiah στο Αγγλικό Wikisource
• Ο Μεσσίας του Χαίντελ στο Stanford University Center for Computer Research in Music and Acoustics
• Der Messias, ed. Wolfgang Amadeus Mozart, K. 572: Παρτιτούρα και κριτική (στα Γερμανικά) στο Neue Mozart-Ausgabe
• Hallelujah Chorus Flash Mob στο YouTube
• Ηλίας Χρυσοχοϊδης, "Τα Πάθη και η Ανάσταση του Χαίντελ"