Το μηχανοκάικο είναι τύπος αλιευτικού πλοιαρίου. Το όνομά του δεν προέρχεται από το μέσον πρόωσής του, που παλαιότερα ήταν ιστιοφόρο, αλλά από την ειδική μηχανή αεραντλία που φέρει στο κατάστρωμα όπου καταθλίβει και στέλνει αέρα στον περιβεβλημένο με σκάφανδρο δύτη που εργάζεται στο βυθό, κατά την σπογγαλιεία.

Στο ισχύο (πρυμναία πλευρά) του μηχανοκάικου, κατά την διάρκεια της κατάδυσης παραμένει ο "κολαουζιέρης" ναύτης, κρατώντας το "κολαούζο" δηλαδή το σχοινί με το οποίο ο δύτης τραβώντας ή τινάζοντας αυτό ζητάει την ανέλκυσή του.