Ο νεποτισμός ή οικογενειοκρατία είναι το φαινόμενο της διαδοχής ή προβαδίσματος ορισμένων ατόμων για την κάλυψη θέσεων, πολλές φορές σημαντικών ή και κρίσιμων, με αποφασιστικό κριτήριο τη βιολογική, τη συγγενική ή τη στενά φιλική σχέση που έχουν με άλλους. Ο όρος νεποτισμός προέρχεται από τη λατινική λέξη nepos, που σημαίνει "ανεψιός",[1][2] και πηγάζει από την τακτική των Καθολικών Παπών και Επισκόπων να αναθέτουν σημαντικές θέσεις στα ανήψια τους.[3]

Το φαινόμενο εκδηλώνεται με την παραχώρηση φήμης, θέσεων και αξιωμάτων σε συγγενείς και φίλους. Είναι η εκμετάλλευση από κάποιον του αξιώματος ή της θέσης που κατέχει, για να προωθήσει συγγενικά ή άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντός του σε θέσεις κι αξιώματα χωρίς αξιοκρατικά κριτήρια. Παρουσιάζεται πολλές φορές ως αποτέλεσμα εκλογικής διαδικασίας και μπορεί να είναι καταφανώς σκόπιμη ή να καλύπτεται κάτω από ιστορικούς, κοινωνικούς ή οικονομικούς περιορισμούς.

Η πρακτική αυτή εμφανίζεται σε πολλούς τομείς όπως η πολιτική, η θρησκεία, η ψυχαγωγία, ο αθλητισμός και άλλα.[4] Στην έντονή της μορφή σχετίζεται και με τον ρατσισμό και τα φαινόμενα αποκλεισμού, ιδιαίτερα όταν λειτουργεί αρνητικά για πρόσωπα στα οποία δεν καταλογίζεται τίποτε άλλο παρά το γεγονός ότι έτυχε να φέρουν ένα συγκεκριμένο όνομα.

Στην Ελλάδα

Επεξεργασία

Η κατάσταση αυτή που συναντάται συχνά στην Ελλάδα αναπαράγεται και διαιωνίζεται αυτόματα όταν συνδεθεί με τη δύναμη της οικονομικής ή πολιτικής εξουσίας. Είναι τόσο πολύ καλά αφομοιωμένη στην Ελληνική κοινωνία που δεν προκαλεί έκπληξη ή σοκ η δημόσια εμφάνισή της. Αντίθετα, δεν είναι λίγες οι φορές που θεωρείται αυτονόητη ως φόρος τιμής ή υποχρέωση στον αποβιώσαντα πρόγονο μιας προσωπικότητας η επιλογή του απογόνου του ως το άτομο που θα καλύψει το κενό που προέκυψε.

Συνδέεται με τον κομματισμό, μια οικογενειοκρατία με την ευρεία έννοια, αλλά και τη διαφθορά, αφού ενθαρρύνει ανήθικες αν και όχι πάντα παράνομες συναλλαγές.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Bell, Kenton (2013-04-13) (στα αγγλικά). nepotism definition | Open Education Sociology Dictionary. https://sociologydictionary.org/nepotism/. 
  2. «What does nepotism mean?». www.definitions.net. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2023. 
  3. «New Catholic Dictionary: nepotism». web.archive.org. 24 Φεβρουαρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2023. 
  4. «Definition of nepotism | Dictionary.com». www.dictionary.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία