Νεφέλες (κωμωδία)
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Οι Νεφέλες είναι κωμωδία του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στα Μεγάλα Διονύσια το 423 π.Χ. όπου απέσπασε τρίτο βραβείο. Ο Αριστοφάνης που πίστευε ότι οι Νεφέλες είναι από τα καλύτερα έργα του, το διόρθωσε ριζικά με σκοπό να το παρουσιάσει ξανά στο κοινό. Οι Νεφέλες που σώζονται έως σήμερα είναι η δεύτερη εκδοχή.
Νεφέλες Νεφέλαι | |
---|---|
Συγγραφέας | Αριστοφάνης |
Πρωτότυπος τίτλος | Νεφέλαι |
Παγκόσμια πρώτη παράσταση | 423 π.Χ. |
Χορός | Νεφέλες |
Ρόλοι | Στρεψιάδης, Φειδιππίδης, Χαιρεφών, Σωκράτης, Άδικος λόγος, Δίκαιος λόγος, Δανειστής Α΄, Δανειστής Β΄
|
Βουβοί ρόλοι | Ξανθίας, Μάρτυρας, Μαθητές του Σωκράτη |
Σκηνικό | Σπίτι του Στρεψιάδη Φροντιστήριο του Σωκράτη |
Γλώσσα πρωτότυπου | αρχαία ελληνικά |
Είδος | Παλαιά κωμωδία |
Σχετικά πολυμέσα | |
Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά και πολυσυζητημένα έργα του Αριστοφάνη, ο άλυτος γρίφος στην αριστοφανική παραγωγή κι ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά στην ιστορία της λογοτεχνίας.
Ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο
ΕπεξεργασίαΟ μεγάλος κωμωδιογράφος καυτηριάζει τα φροντιστήρια των σοφιστών στην Αθήνα και την «προοδευτική» παιδεία που παρείχε την εποχή εκείνη ο Σωκράτης. Εκθέτει τις αρνητικές συνέπειες που είχε η σύγχρονη σοφιστική κίνηση σε ιδιωτικό επίπεδο, τις επιδράσεις της σοφιστικής επιχειρηματολογίας στον χώρο της οικογένειας και παρουσιάζει την υπονόμευση των πατροπαράδοτων ηθών και κανόνων, αναλύοντας την κρίση της ηθικής και της πολιτικής στην αθηναϊκή κοινωνία, την παρακμή του παλαιού εκπαιδευτικού συστήματος και την πάλη των δύο γενεών. Η κωμωδία σατιρίζει τους σοφιστές της Αρχαίας Αθήνας και, ιδιαίτερα το Σωκράτη, που διαφθείρει υποτίθεται τους νέους με τη διδασκαλία του, παρόλο που ο Σωκράτης δεν δίδαξε ποτέ την σοφιστεία. Το όνομα του έργου οφείλεται στις Νεφέλες (τις νεφελώδεις δηλαδή ιδέες της φιλοσοφίας), τις οποίες, κατά τον ποιητή, ο Σωκράτης θεωρεί θεές, μαζί με το Χάος και τη Γλώσσα, και μ' αυτές αντικαθιστά τους θεούς της πόλης.
Η υπόθεση
ΕπεξεργασίαΟ Στρεψιάδης, ένας γέρος Αθηναίος χωριάτης, παντρεμένος με μία αριστοκράτισσα Αθηναία, εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα κι απέκτησαν ένα γιο, τον Φειδιππίδη, που αναθρεμμένος σαν αριστοκράτης, έφτασε στο σημείο να καταχρεώσει τον πατέρα του με τις σπατάλες του και την άσωτη ζωή του. Στριμωγμένος ο Στρεψιάδης από τους δανειστές του παίρνει την απόφαση να στείλει το γιο του στο Φροντιστήριο του Σωκράτη για να μάθει τον άδικο και τον δίκαιο λόγο, ώστε να μπορεί να δικαιώνεται στις δίκες και να γλιτώσει από τα διάφορα δανεικά και τους δανειστές. Ο Φειδιππίδης, δεν έχει καμιά όρεξη να κλειστεί στη σχολή κι έτσι, ο γέρο-Στρεψιάδης, αναγκάζεται να φοιτήσει ο ίδιος στο Φροντιστήριο. Γρήγορα όμως ο Σωκράτης τον διώχνει ως ανεπίδεκτο μαθήσεως και τελικά πείθει τον γιο του να φοιτήσει στη σχολή του μεγάλου φιλοσόφου. Σύντομα θα αντιληφθεί πως όλα τα μαθήματα που πήρε ο γιος του, θα τα πληρώσει ο ίδιος και πικρά μάλιστα...
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Μανώλης Ανδρόνικος, Πλάτων και Αριστοφάνης, Ελληνικά, τομ. 12, τεύχος 2ο (1953), σελ. 231-251
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία