Οικογένεια Καραντηνών

Η οικογένεια Καραντινού (Καραντινός) / (Carandinò στα λατινικά) είναι μια παλαιά ελληνική οικογένεια, με αριστοκρατικές ρίζες από τον κλάδο της βυζαντινής οικογένειας των Καραντινών. Αποτελεί δέ μια από τις οικογένειες Ευγενών της νήσου Κεφαλληνίας.

Η οικογένεια διαιρέθηκε σε πολλούς κλάδους από τον 16ο αιώνα, εκ των οποίων ορισμένοι υφίστανται μέχρι και σήμερα στην Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, όπως και πολλοί άλλοι αξιωματούχοι και αριστοκράτες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που διέφυγαν από τις οθωμανικές διώξεις, ο πρωτοσπαθάριος Γεώργιος Καραντινός κατέφυγε στα εδάφη που ελέγχονταν από τη Δημοκρατία της Βενετίας, συνοδευόμενος από την οικογένειά του. Οι δε απόγονοί του εγκαταστάθηκαν στην νήσο και από τότε αποτέλεσαν μέλη της εκεί τοπικής αριστοκρατίας.

Ωστόσο, οι Καραντινοί φαίνεται ότι δεν περίμεναν την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας για να έρθουν σε επαφή με τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία, της οποίας η εξουσία είχε διαδεχθεί εκείνη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας σε πολλές ελληνικές περιοχές μετά την Τέταρτη Σταυροφορία. Στη συνέχεια της εγκατάστασης αποίκων υπό την καθοδήγηση του βεστάρχου Μιχαήλ, συναντούμε συνεχώς Καραντινούς στην Κρήτη, τουλάχιστον μέχρι το 1583. Εμφανίζονται πολύ καλά ενσωματωμένοι στην αριστοκρατία της Βενετίας στο νησί, μέχρι να συμβάλλουν στην άμυνά της, όπως αποδεικνύει ο τίτλος του στρατηγού (Στρατηγός) που φέρει ένας από αυτούς το 1345. Ένα έγγραφο τους κατατάσσει μεταξύ των οκτώ πιο εξέχουσων οικογενειών της Κάντιας (Κρήτη) και επισημαίνει τη συμμαχία τους με τους Νταντόλο, οι οποίοι βρίσκονταν τότε στην εξουσία στη Βενετία. Όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες Ευγενείς των Ενετικών εδαφών, φαίνεται ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο ως μεσάζοντες ανάμεσα στον ελληνικό και λατινικό στοιχείο. Στα αρχεία των συμβολαιογράφων της Βενετίας διασώζεται, για παράδειγμα, η αναφορά σε έναν Άγγελο Καραντινό, σημαντικό επενδυτή από την Κρήτη, ο οποίος ήταν κληρονόμος το 1451 για λογαριασμό πολλών Βενετών εμπόρων στις επιχειρηματικές τους σχέσεις με την Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Μετά την πτώση της Αυτοκρατορίας, οι Καραντινοί διακρίθηκαν και πάλι στον στρατιωτικό τομέα, αλλά αυτή τη φορά στο πλευρό της Δημοκρατίας της Βενετίας, ως καπετάνιοι των Στραντιότι (Stradioti), ελληνικό-ορθόδοξο τάγμα ιππικού, υπηρετώντας τη Δημοκρατία της Βενετίας κατά των Οθωμανών, συμμετέχοντας στους αγώνες για την υπεράσπιση, της Κέρκυρας και τελικά της Κεφαλονιάς, όπου διορίστηκαν διοικητές του ιππικού όταν το νησί επανήλθε υπό την βενετική κυριαρχία το 1500. Οι σημαντικές υπηρεσίες τους στην Δημοκρατία της Βενετίας κατά των Οθωμανών τους αξίωσαν, το 1557, με διάταγμα του Δόγη της Βενετίας, να αποκτήσουν το φέουδο τους ονομαζόμενο «Καραντινάτα», στην Κεφαλονιά, όπου εγκαταστάθηκαν, αλλάζοντας το όνομα τους σε μια πιο λατινική έκδοση από Καραντινός σε Carandinò, χωρίς όμως να πάψουν να χρησιμοποιούν το ελληνικό τους όνομα Καραντινός στις σχέσεις τους με τον ελληνικό κόσμο.

Η οικογένεια καταχωρήθηκε το 1593 στην Χρυσή Βίβλο (Libro d’Oro) της τοπικής αριστοκρατίας της Κεφαλονιάς και εντάχθηκε στο Μεγάλο Συμβούλιο των Ευγενών για την διοίκηση της νήσου την ίδια χρονιά. Στην ίδια περίοδο, άλλες μεγάλες βυζαντινές οικογένειες σε εξορία, όπως η οικογένεια Φωκά (που έγιναν Foca) και οι Μεταξάδες (Metaxa), εγκαταστάθηκαν επίσης στην Κεφαλονιά, με τις οποίες οι Καραντινοί συνήψαν πολλές γαμήλιες συμμαχίες στους επόμενους αιώνες.

Η οικογένεια των Καραντινών είχε στην οδό Σιτεμπόρων, στο παλιό Αργοστόλι, αρχοντική νεοκλασική οικία στην οποία είχε φιλοξενηθεί και ο Βασιλιάς Γεώργιος Α, των Ελλήνων σε επίσκεψη του στην νήσο. Στην προσεισμική Κεφαλονιά αποτελούσε ένα από τα πιο όμορφα νεοκλασικά οικήματα κτισμένο με όλους τους κανόνες της τότε άρχουσας τάξης των Ευγενών.

Το παλιό φέουδο των Καραντινών υπάρχει ως και σήμερα σαν χωριό με το όνομα Καραντινάτα στο οποίο σώζονται ακόμα στο παλιό ιδιωτικό νεκροταφείο, τάφοι με μέλη της οικογένειας.

Μέλη

Βιβλιογραφία

Alexander P. Kazhdan, Silvia Ronchey, L’aristocrazia bizantina dal principio dell’XI alla fine del XII secolo, 1997
Meriç T. Öztürk, The provincial aristocracy in byzantine Asia Minor (1081-1261), Université Bogazici, 2013
Eugène Rizo Rangabè, Livre d'or de la noblesse Ionienne Volume II. Première partie A-I Céphalonie, Athenes 1926
Mihail-Dimitri Sturdza, Dictionnaire Historique et Généalogique des Grandes Familles de Grèce, d'Albanie et de Constantinople, Paris, 1983