Ορθoπαιδική

Λήμματα που αφορούν την Ορθοπεδική
(Ανακατεύθυνση από Ορθοπεδική)

Ορθοπαιδική είναι η ιατρική ειδικότητα που μελετά και θεραπεύει τις παθήσεις και τραυματικές κακώσεις του μυοσκελετικού συστήματος μετά των εξαρτημάτων του[1]. Ο πλήρης όρος είναι Ορθοπαιδική Χειρουργική και Τραυματολογία. Η Ελλάδα διαθέτει πάνω από 1500 ορθοπεδικούς, εκπροσωπούμενους από την Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας με έτος ιδρύσεως 1949.

Logo

Σύγχρονα αντικείμενα της Ορθοπεδικής

Επεξεργασία

Χάρις στη ραγδαία εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας και της τεχνολογίας, η Ορθοπεδική απέκτησε τεράστιο όγκο γνώσεων. Είναι η ιατρική ειδικότητα - μαζί με την εσωτερική παθολογία- που ασχολείται σχεδόν με όλο το σώμα. Έτσι, ανεπισήμως έχουμε υποειδικότητες πλέον της Ορθοπεδικής με τα εξής αντικείμενα:

  • Ορθοπαιδική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης
  • Ορθοπαιδική Χειρουργική των παίδων (Παιδοορθοπαιδική)
  • Ορθοπαιδική χειρουργική άκρας χειρός (Μικροχειρουργική)
  • Ορθοπαιδική χειρουργική ώμου
  • Ορθοπαιδική χειρουργική αγκώνος
  • Ορθοπαιδική χειρουργική ισχίου
  • Ορθοπαιδική χειρουργική γόνατος
  • Ορθοπαιδική χειρουργική ποδοκνημικής και ποδός
  • Αρθροσκοπική χειρουργική
  • Ορθοπαιδική των μεταβολικών νοσημάτων
  • Ορθοπαιδική νευρολογία
  • Ορθοπαιδική χειρουργική των μυοσκελετικών όγκων
  • Ορθοπαιδική χειρουργική με εφαρμογές πληροφορικής και ρομποτικής (βλέπε Ιατρικό λογισμικό)
  • Ορθοπαιδική τεχνολογία εμφυτευμάτων, ορθοπεδικών προθέσεων και εξωσκελετικών αναπηριών.
  • Ορθοπαιδική εργονομία συσκευών, επίπλων, εργαλείων και κατασκευών.

Ορθογραφία του ονόματος: ορθοπεδική ή ορθοπαιδική;

Επεξεργασία
  • Η δημιουργία της λέξης: Αρχικά όταν ιδρύθηκε η ιατρική ειδικότητα αυτή από τον Γάλλο χειρουργό Nicolas Andry, το έτος 1741, σκοπός της ήταν η θεραπεία των πολεμικών τραυμάτων και αναπηριών αλλά και η αποκατάσταση των αναπηριών των παιδιών κυρίως από πολιομυελίτιδα και νευρολογικές παραλύσεις. Ο Nicolas Andry, φιλέλληνας ων, συνέθεσε τη γαλλική λέξη orthopédie από το "ΟΡΘΟΣ" και "ΠΑΙΔΙΟΝ" (όπως γράφει ρητά στην εισαγωγή του βιβλίου του) και όχι από το οποιαδήποτε ρίζα -πεδ- (δάπεδο, πέδιλο, τροχοπέδηση, επιδαπέδιος αντισφαίρισις, κλπ).[2]. Η γαλλική γλώσσα στερείται την δίφθογγο ae και διαθέτει μόνο το e. Έτσι η λέξη μεταφέρθηκε λανθασμένα από τα Γαλλικά ως «ορθοπεδική» ως αντιδάνειο και οι γλωσσολόγοι μας, αγνοώντας το βιβλίο του Nicolas Andry, θεώρησαν λανθασμένα ότι γράφεται με e προερχόμενη από το "ΟΡΘΩΝΩ ΕΙΣ ΤΟ ΠΕΔΟΝ" (στήνω όρθιο τον ανάπηρο στο δάπεδο). Ο καθηγ. Θεόδωρος Γαροφαλίδης γράφει: «το έτος 1741 ο Γάλλος καθηγητής Νικόλας Ανδρύ είναι ο πατήρ της λέξεως ορθοπεδική, ην σχηματίζει εκ του ελληνικού ορθώς και παιδίον. Κυρίως ειπείν το βιβλίον τούτο είναι σύγγραμμα προοριζόμενον δια τας παιδαγωγούς και τας τροφούς. Είναι φανερόν ότι τελικά επεκράτησεν ο όρος ορθοπεδικός (με ε) όπου μαρτυρείται από το έτος 1898 εν Ελλάδι». [3]
  • Το ιστορικό της αλλαγής: Μέχρι το έτος 1995 δεν υπήρχε ιδιαίτερο πρόβλημα γραφής της λέξης Ορθοπεδική στην Ελλάδα. Σε λεξικά, βιβλία, άρθρα, ταμπέλες, κάρτες, έντυπα, παντού η λέξη γραφόταν «Ορθοπεδική». Τα βιβλία ορθοπεδικής των καθηγητών Θεόδωρου Γαροφαλίδη,[4] του Γεώργιου Χαρτοφυλακίδη, [5] και του Παναγιώτη Συμεωνίδη,[6] είχαν τον τίτλο τη λέξη «Ορθοπεδική». Στην ξένη βιβλιογραφία υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα δύο γραφές, διότι, άλλοτε ακολουθήθηκε η γαλλική γραφή, και άλλοτε προτιμήθηκε περισσότερη προσέγγιση προς την αρχαία ελληνική ρίζα. Στα αγγλικά η λέξη Orthopedics αποδίδεται άλλοτε με e και άλλοτε με ae: orthopaedic - pedic; orthopedics - paedics; orthopaedy, -pedy. Η γραφή ae αποδίδει τον αρχαίο δίφθογγο αι. (Ο λόγος της αλλαγής του ι σε ε είναι πως έτσι πέρασαν αρχικά τέτοιες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά στα λατινικά). Στα βρετανικά αγγλικά προτιμούν τη γραφή με ae, στα αμερικανικά αγγλικά προτιμούν τη γραφή με e. Τα βρετανικά συγγράμματα κατά κανόνα γράφουν orthopaedics, όπως π.χ. το βιβλίο του Graham Appley: «System of Orthopaedics and Fractures» [1]. Στα αμερικανικά συγγράμματα έχουμε και τις δύο γραφές. Αναφέρονται μερικά παραδείγματα: Campbell’s: «Operative Orthopaedics» (Εκδοση Mosby, Νew York 1988),[7], Tachdjian: «Pediatric Orthopedics» (έκδοση Saunders, USA 1990),[8], Harry Skinner: «Current Orthopedics», Εκδοση Appletton και Lange, USA 1996,[9] και AOOS «Update: Οrthopaedics, USA, 1987». [10] Στα γερμανικά αποδίδεται με ä (που μπορεί όμως να γραφτεί και ae): Orthopädie. Στα ιταλικά γράφεται με e: ortopedia, αφού έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε να γραφτεί με ae, γιατί τότε θα διαβαζόταν και [ae]. (Πετρούνιας, 1996). To έτος 1995 μετά από ερωτήματα ξένων καθηγητών στον Έλληνα καθηγητή Παναγιώτη Σουκάκο, σχετικά με τη σωστή ορθογραφία της λέξης στις ξένες γλώσσες, αυτός μετέφερε το ερώτημα διά της Ελληνικής Εταιρείας Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και Τραυματολογίας (ΕΕΧΟΤ) σε τρεις καθηγητές γλωσσολογίας (Μπαμπινιώτης, Πετρούνιας και Χρηστίδης). Αυτοί γνωμοδότησαν ότι πλέον σωστό είναι το ae παρά το e, αλλά πρακτικά είναι σωστές αμφότερες οι γραφές. Μετά από αυτό το θέμα τέθηκε σε ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση της ΕΕΧΟΤ όπου υπερψηφίστηκε η γραφή Ορθοπαιδική[11][12].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Graham Appley και Louis Solomon, "System of Orthopaedics and Fractures", Churchill Livingstone, London , New York, 1993
  2. Nicholas Andry (1658-1742), «Traité d’orthopédie ου l’art de prevenir et corriger dans les enfants les difformités du corps» («Πραγματεία περί ορθοπαιδίας ή η τέχνη της προλήψεως και θεραπείας των σωματικών δυσπλασιών στα παιδιά»)
  3. Εγκυκλοπαίδεια Ήλιος: Ορθοπεδική
  4. Θεόδωρος Γαροφαλίδης, Ορθοπεδική, εκδόσεις Παρισιάνος, Αθήναι 1969
  5. Γεώργιος Χαρτοφυλακίδης: Επίτομη Ορθοπεδική, Εκδόσεις Παρισιάνος, Αθήνα 1981
  6. Παναγιώτης Συμεωνίδης: Ορθοπεδική, Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1984
  7. Campbell’s: «Operative Orthopaedics», Εκδοση Mosby, Νew York 1988
  8. Tachdjian: «Pediatric Orthopedics», έκδοση Saunders, USA 1990
  9. Harry Skinner: «Current Orthopedics», Εκδοση Appletton και Lange, USA 1996
  10. AOOS «Update: Οrthopaedics, USA, 1987».
  11. Περιοδικό ΕΕΧΟΤ: Ορθοπεδική ή Ορθοπεδική; Οι απόψεις των καθηγητών γλωσσολογίας.Τεύχος 3, 1996
  12. Σαράντος, Κωνσταντίνος. «Ορθοπαιδικός ή Ορθοπεδικός».