Η ρητίνη ουρίας-φορμαλδεΰδης (ρητίνη UF ή κόλλα UF), επίσης γνωστή και ως καουρίτης, είναι χημικώς η ουρία-μεθανάλη (urea-methanal) από τη φερώνυμη χημική διεργασία σύνθεσής της[1]. Πρόκειται για μια διαφανή, θερμοσκληρυνόμενη κόλλα που προετοιμάζεται κάτω από ειδικές συνθήκες ως ένα προσυμπύκνωμα πολυμερούς. Παράγεται βιομηχανικά με τη γνωστή μέθοδο Formox (Formox process)[2], από ουρία και φορμαλδεΰδη.

Οι ρητίνες UF είναι οι πιο συνηθισμένες συγκολλητικές ουσίες στον κόσμο και χρησιμοποιούνται ευρέως στην παραγωγή μοριοσανίδων (κν. νοβοπάν) και ινοσανίδων (κν. MDF), υλικών φινιρίσματος, πολυμερών και άλλων προϊόντων. Παρουσιάζουν εξαιρετικά πλεονεκτήματα, λ.χ. έχουν πολύ χαμηλό κόστος, είναι μη αναφλέξιμες, έχουν διαφανές χρώμα και είναι ταχύτατες κατά τον πολυμερισμό τους[3].

Τα δύο βασικά στάδια κατά τη σύνθεση της ρητίνης ουρίας-φορμαλδεΰδης.

Οι ρητίνες UF, ως αμινοπλάστες, ανήκουν στα θερμοσκληρυνόμενα πολυμερή, χρησιμοποιούνται ευρέως και στη βιομηχανία πλαστικών, και οι παράμετροι που καθορίζουν τη σύνθεσή τους είναι: η θερμοκρασία, η οξύτητα και ο μοριακός λόγος της φορμαλδεΰδης προς την ουρία.[4]. Βασικό μειονέκτημα των ρητινών αυτών είναι η υδρόλυση του αμινοαιθυλενικού δεσμού, η οποία οδηγεί σε έκλυση φορμαλδεΰδης.

Έκλυση φορμαλδεΰδης Επεξεργασία

Η έκλυση φορμαλδεΰδης σε εσωτερικό περιβάλλον (κατοικίες, εργασιακοί χώροι κ.α.) έχει συσχετισθεί σε αρκετές περιπτώσεις με κινδύνους για την υγεία του ανθρώπου, η ίδια η ένωση έχει κριθεί ως καρκινογόνος ουσία. Σήμερα σ’ όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει επιβληθεί η κλάση Ε1 που αφορά σε προϊόντα ξύλου που παρουσιάζουν χαμηλή έκλυση ή σχεδόν ελάχιστη περιεκτικότητα ελεύθερης φορμαλδεΰδης στη μάζα τους[5][6]

Τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται σημαντική ερευνητική προσπάθεια για την ανάπτυξη και την παραγωγή σύνθετων προϊόντων ξύλου με χαμηλή ή μηδενική έκλυση φορμαλδεΰδης[7].

Παραπομπές Επεξεργασία