Ο αιώνιος σύζυγος

διήγημα του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι

Με τον τίτλο Ο αιώνιος σύζυγος αναφέρεται ένα μυθιστόρημα του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1870, στο περιοδικό Zarja, αφού ολοκληρώθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου του 1869.

Ο αιώνιος σύζυγος
ΣυγγραφέαςΦιόντορ Ντοστογιέφσκι
ΤίτλοςВечный муж
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1870
Ημερομηνία δημοσίευσης1870
Μορφήνουβέλα
μυθιστόρημα
ΤόποςΡωσική Αυτοκρατορία
Πρώτη έκδοσηΡώσος αγγελιοφόρος
ΠροηγούμενοΟ ηλίθιος
ΕπόμενοΟι δαιμονισμένοι
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η υπόθεση και η δομή του έργου Επεξεργασία

Ένας γερασμένος άνδρας, άνθρωπος των σαλονιών και γόης, έχει αρχίσει να κάμπτεται και να αισθάνεται τη ζωή ως βάρος. Υποφέρει από βασανιστικές κρίσεις κατάθλιψης, τον καταδιώκουν διαρκώς αναμνήσεις από κάτι κακό από το παρελθόν του. Τότε εμφανίζεται ξαφνικά σε αυτόν ένας παλιός γνώριμός του, σύζυγος μιας επαρχιώτισσας κυρίας με την οποία ο πρώτος άνδρας είχε πριν από πολλά χρόνια ερωτική σχέση. Αυτή η γυναίκα, σκληρή και διεφθαρμένη, με πολλούς εραστές, είχε στο μεταξύ πεθάνει. Ο απατημένος σύζυγος προσπαθώντας να επιβάλει στον εραστή την φιλία του, ξυπνάει στον πρώην αντίζηλό του αναμνήσεις από εκείνη την περασμένη εποχή. Ο σύζυγος θέλει να τον εκδικηθεί και για το γεγονός ότι είναι ο πραγματικός πατέρας της κόρης του. Ο εραστής αισθάνεται μια περίεργη έλξη για τον βασανιστή του, ταυτόχρονα όμως γεννιέται κάτω από τη μάσκα μιας υποκριτικής φιλίας το αμοιβαίο μίσος. Τελικά ο σύζυγος θα αποπειραθεί να σκοτώσει τον εραστή. Η απόπειρα αποτυγχάνει. Οι δύο άνδρες χωρίζουν και ξανασυναντιούνται ύστερα από πολύ καιρό. Ο αιώνιος σύζυγος είναι τώρα ξαναπαντρεμένος, και μάλιστα με μια ασήμαντη γυναίκα της σειράς, η οποία όμως τον άγει και τον φέρει.

Η τεχνική του έργου Επεξεργασία

Η αφήγηση έχει τρία μέρη, στα οποία η πλοκή αναπτύσσεται «ευσύνοπτα και με λογική συνοχή»[1] Στην αρχή έχουμε την προϊστορία, όπου ο αναγνώστης πληροφορείται πώς ο ήρωας έχασε την ψυχική του ισορροπία και ποια από τα παλιά γεγονότα θα τον επηρεάζουν στη συνέχεια. Ακολουθεί η καθαυτό αφήγηση, η οποία αφορά τη σύγκρουση των δύο αντίπαλων πρωταγωνιστών. Το τρίτο μέρος κλείνει την αφήγηση στρογγυλεύοντάς την. Όπως σχολιάζει ο καθηγητής σλαβολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκέντινγκεν Μαξιμίλιαν Μπράουν: «Ποιος είναι εδώ ουσιαστικά ο βασικός ήρωας; Σύμφωνα με τον τίτλο θα έπρεπε να είναι ο σύζυγος, στη δομή της πλοκής όμως είναι ο πρώην εραστής: Η αφήγηση γίνεται από τη δική του οπτική γωνία, σχετικά με αυτό που του συμβαίνει διαμέσου της εμφάνισης και της συμπεριφοράς του συζύγου...»[2] Όμως ο ίδιος ερευνητής επισημαίνει πως τελικά ο χαρακτηρισμός του «αιώνιου» θα ταίριαζε και στους δύο ήρωες, στον χήρο ο οποίος «δεν μπορεί να απαλλαγεί ποτέ από αναμνήσεις για πράγματα που βίωσε στο γάμο του», αλλά και στον άλλο που «από τη φύση του είναι μόνο ένας σύζυγος, πάντοτε εξαρτημένος από κάποια γυναίκα»[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Μαξιμίλιαν Μπράουν: Ντοστογιέφσκι. Η ζωή μέσα από το έργο του, μετάφρ. Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, εκδ. «Εκκρεμές», Αθήνα 2008, σελ. 277
  2. Όπ.π., σελ. 278, υποσ. 18
  3. όπ.π., σελ. 276, υποσ. 16

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι: Ο αιώνιος σύζυγος, μετάφρ. Μάγδα Καϊναδά, εκδ. «Ηριδανός», Αθήνα 2003
  • Φ. Ντοστογιέφσκι: Ο αιώνιος σύζυγος, μτφρ. Σταυρούλα Αργυροπούλου, εκδ. «Ροές», Αθήνα 2002

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • Ντοστογιέφσκι - ο Αιώνιος Σύζυγος[ραδιοφωνικό θέατρο] [1]