Ο ασυλλόγιστος (Μολιέρος)
Ο ασυλλόγιστος (γαλλικός τίτλος: L'Étourdi ou les Contretemps, Ο ασυλλόγιστος ή οι αναποδιές), είναι πεντάπρακτη θεατρική κωμωδία του Μολιέρου. Μετά την πρεμιέρα στη Λυών το 1655, το έργο παρουσιάσθηκε στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 1658.[1]
 Εικονογράφηση του 1681 | |
| Συγγραφέας | Μολιέρος |
|---|---|
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1653 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1663 1654 |
| Μορφή | θεατρικό έργο drama in Alexandrine verse |
| Τόπος | Μεσσίνα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η πλοκή αφηγείται τις μηχανορραφίες του πολυμήχανου υπηρέτη Μασκαρέλου που προσπαθεί να βοηθήσει τον πλούσιο αλλά ασυλλόγιστο κύριό του Λέλιο να αποκτήσει τη Σίλια, μια νεαρή σκλάβα που ο γέρος Τρουφαλντίνος κρατά στο σπίτι του χωρίς να γνωρίζει ότι είναι η ίδια του η κόρη. Από απροσεξία ή αδεξιότητα, ο νεαρός Λέλιος ανατρέπει όλες τις προσπάθειες του υπηρέτη του και μόνο χάρη σε απρόσμενα γεγονότα θα φτάσει η υπόθεση σε αίσιο τέλος.
Το έργο είναι εμπνευσμένο από την ιταλική κωμωδία του 1629 Ο απρόσεκτος [2] του Νικολό Μπαρμπιέρι. Ο Μολιέρος συμμετείχε στο έργο στον ρόλο του Μασκαρέλου.[3]
Υπόθεση
ΕπεξεργασίαΔύο νεαροί αριστοκράτες, ο Λέλιος και ο Λέανδρος, ενδιαφέρονται για την Ιππολύτη, η οποία τελικά αρραβωνιάζεται με τον Λέλιο. Ωστόσο, και οι δύο άντρες ερωτεύονται τη Σίλια, μια νεαρή τσιγγάνα που έχει σκλαβώσει ο γέρος φιλάργυρος Τρουφαλντίνος επειδή η οικογένειά της του χρωστάει χρήματα. Ο Λέλιος ζητά από τον υπηρέτη του Μασκαρέλο να επινοήσει ένα σχέδιο για να διαλύσει τον αρραβώνα του με την Ιππολύτη και να κερδίσει την αγάπη της Σίλιας. Ο Μασκαρέλος του προτείνει να πληρώσει το χρέος που οφείλεται στον Τρουφαλντίνο, αλλά ο Λέλιος εξαρτάται από τον πλούσιο πατέρα του Πάντολφο, ο οποίος δεν θα ήταν πρόθυμος να βοηθήσει. Έτσι, ο Μασκαρέλος λέει στον αφέντη του να επισκεφτεί τη Σίλια δήθεν ότι θέλει να του πει τη μοίρα, αλλά με τις απερίσκεπτες αντιδράσεις του Λέλιου, το σχέδιο αποτυγχάνει. Ο Μασκαρέλος προσπαθεί να κλέψει χρήματα από τον πατέρα της Ιππολύτης, τον Άνσελμο, αλλά ο Λέλιος τον διακόπτει κατά λάθος. Όταν ο Μασκαρέλος κανονίζει να αγοράσει ο Άνσελμος τη Σίλια, ο Λέλιος, που δεν γνωρίζει για το σχέδιο, παρεμβαίνει επειδή νομίζει ότι ο Άνσελμος θα την πάρει μακριά.[4]
Για το επόμενο σχέδιο, ο Μασκαρέλος στέλνει τον Πάντολφο στο κτήμα του και ανακοινώνει ότι πέθανε. Για να πάρουν τα χρήματα για τη Σίλια, ζητούν από τον Άνσελμο δάνειο που ο Λέλιος θα επιστρέψει με την κληρονομιά του. Αυτό το σχέδιο καταστρέφεται όταν ο Πάντοφλος επιστρέφει στην πόλη πρόωρα. Στη συνέχεια, ο Μασκαρέλος ανακαλύπτει ότι ο Λέανδρος κανονίζει να εξαγοράσει τη Σίλια. Ο Μασκαρέλος προσποιείται ότι προσφέρεται να τον βοηθήσει. Ωστόσο, πριν καταφέρει να πάρει την κοπέλα, ένας αγγελιοφόρος φτάνει και ανακοινώνει ότι η Σίλια είναι η απαχθείσα κόρη ενός Ισπανού ευγενή, ο οποίος έρχεται να τη διεκδικήσει. Η είδηση είναι τέχνασμα του Λέλιου, ο οποίος και πάλι κατά λάθος χαλάει τα σχέδια του υπηρέτη του. Νέο σχέδιο: ο Μασκαρέλος λέει στον Λέανδρο ότι η Σίλια είναι γυναίκα χαλαρών ηθών σε μια προσπάθεια να τον απομακρύνει αλλά ο Λέλιος, που δεν συνειδητοποιεί ότι πρόκειται για κόλπο, αποκαλύπτει τα ψέματα του υπηρέτη του.
Ο Μασκαρέλος μαθαίνει ότι ο Λέανδρος σχεδιάζει να πάει στο σπίτι του Τρουφαλντίνου με φίλους του μεταμφιεσμένους και να απαγάγουν τη Σίλια και αποφασίζει να χρησιμοποιήσει το ίδιο κόλπο πριν από αυτόν. Ωστόσο, τα σχέδια του Λέανδρου έμαθε και ο Λέλιος που τρέχει στον Τρουφαλντίνο για να τον προειδοποιήσει, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι καταστρέφει ξανά το σχέδιο του υπηρέτη του.
Ένα τελευταίο σχέδιο του Μασκαρέλου είναι να μεταμφιέσει τον Λέλιο σε ξένο έμπορο που γνωρίζει τον γιο του Τρουφαλντίνου, που είναι χαμένος και δεν τον έχουν δει εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Ο Λέλιος δεν συγκρατεί τις λεπτομέρειες της ιστορίας σωστά και ο Τρουφαλντίνος τον διώχνει. Ο Ανσέλμος πείθει τον Λέανδρο να εγκαταλείψει το κυνήγι της Σίλιας και να παντρευτεί την Ιππολύτη, όταν ένας νέος αντίζηλος εμφανίζεται, παλιός γνώριμος της Σίλιας, ο Αντρέας, που έφτασε για να πληρώσει το χρέος και να την πάρει. Ο Μασκαρέλος κανονίζει να συλληφθεί ο Αντρέας, αλλά ο Λέλιος παρεμβαίνει κατά λάθος και αποτρέπει τη σύλληψη. Καθώς ο Αντρέας κανονίζει να φύγει με την κοπέλα, ο Λέλιος έρχεται και της αποκαλύπτει τον έρωτά του. Η Σίλια ομολογεί ότι τον αγαπά κι αυτή, αλλά δεν μπορεί να πληγώσει τον Αντρέα που την έσωσε. Αυτό το αδιέξοδο επιλύεται όταν αποκαλύπτεται ότι τόσο ο Αντρέας όσο και η Σίλια είναι τα χαμένα παιδιά του Τρουφαλντίνου. Δεδομένου ότι είναι αδέρφια, δεν μπορούν να παντρευτούν, και το ζευγάρι βρίσκει την ευτυχία.[5]
Ελληνική μετάφραση
Επεξεργασία- Ο ασυλλόγιστος ― Στ. Φωτιάδης (Θέατρο 1965)
- Ο ασυλλόγιστος, μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης, εκδόσεις Ηριδανός, 2006[6]
Μεταφορές
ΕπεξεργασίαΘέατρο
Επεξεργασία- Ο ασυλλόγιστος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Ελληνική Λαϊκή Σκηνή στο θέατρο Αλάμπρα, σε απόδοση του Στέφανου Φωτιάδη και σκηνοθεσία του Μιχάλη Μπούχλη. Έπαιζαν οι ηθοποιοί: Νίκος Καζής, Χριστίνα Σύλβα, Γιώργος Δάνης, Αγάπη Ευαγγελίδη, Σωτήρης Μουστάκας, Κώστας Καζάκος, Αντώνης Αντωνίου, Πέτρος Λεωκράτης, Τάκης Ασημακόπουλος, Κώστας Παληός, Δημήτρης Ψαράκης, Μαρία Φωκά, Γίτσα Καρελλά, Τάσσος Μαλτέζος, Παύλος Ησαϊας, Βαγγέλης Παύλου, Μάρκος Παπακωνσταντίνου και Χάρης Μανταφούνης.[7]
- Το έργο ανέβηκε το 2004 στο Δημοτικό Θέατρο Βόλου από τον θίασο Θεατρικό Σανίδι σε μετάφραση Κώστα Γεωργουσόπουλου και σκηνοθεσία Γιάννη Καραχισαρίδη. Τον θίασο αποτελούσαν οι: Βασίλης Τσιβιλίκας, Θάνος Καληώρας, Βασίλης Κολοβός, Γιώργος Ματαράγκας, Μπάμπης Κλαλιώτης, Θεώνη Σκαλέρη, Μάκης Αρβανιτάκης, Γιάννης Κατσάμπας, Γιάννης Ματαράγκας και Μαρία Κάππα.[8]
- Την επόμενη χρονιά, το έργο μεταφέρθηκε στο θέατρο Περοκέ της Αθήνας, όπου ο θίασος είχε ως εξής: Βασίλης Τσιβιλίκας, Παύλος Ορκόπουλος, Οδυσσέας Σταμούλης, Τζώνης Θεοδωρίδης, Γιώργος Λαμπάτος, Μαίρη Βλουτή, Μάκης Αρβανιτάκης, Γιάννης Κατσάμπας, Στέλιος Καλαθάς, Κέλλυ Καράνταη και Γιάννος Θεοδούλου.[9]
Τηλεόραση
Επεξεργασία- Μια τηλεοπτική θεατρική παράσταση του Ασυλλόγιστου παραγωγής του Ραδιοφωνικού Ίδρυματος Κύπρου πρωτοπροβλήθηκε από το ΕΙΡΤ σε δύο μέρη, στις 30 Οκτωβρίου και 6 Νοεμβρίου 1974. Η μετάφραση είναι του Στέλιου Φωτιάδη και η σκηνοθεσία του Εύη Γαβριηλίδη, ενώ παίζουν οι: Νίκος Χαραλάμπους, Φώτος Φωτιάδης, Τζένη Γαϊτανοπούλου, Θεόδουλος Μωρέας, Στέλιος Καυκαρίδης, Ανδρέας Μιχαηλίδης, Ανδριανή Μαλένη, Αντώνης Κατσαρής, Ευτύχιος Πουλλαΐδης και Τάσος Ταντελές.[10]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «L'Etourdi ou les Contretemps - Molière». Babelio (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ L'Inavvertito, overo Scappino disturbato e Mezzetino travagliato
- ↑ «Ο Μολιέρος και η Ιταλική του εκδοχή, ή που συναντιέται με τον Γκολντόνι». Spotlight Post (στα Αγγλικά). 18 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ . «theatre-classique.fr/pages/pdf/MOLIERE_ETOURDI.pdf» (PDF).
- ↑ «Notice sur l'Étourdi de Molière (Louis MOLAND) | théâtre-documentation.com». www.xn--thtre-documentation-cvb0m.com. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Ο ΑΣΥΛΛΟΓΙΣΤΟΣ - Molière, Jean Baptiste de | Evripidis.gr». www.evripidis.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Ο ασυλλόγιστος (1964)». www.retrodb.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Ο ασυλλόγιστος (2004)». www.retrodb.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Ο ασυλλόγιστος (2005)». www.retrodb.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Ο ασυλλόγιστος (1974)». www.retrodb.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.