Ο δε ανεξέταστος βίος ου βιωτός ανθρώπω

«Ο δε ανεξέταστος βίος ου βιωτός ανθρώπω» (αρχαία: Ὁ δ' ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ, νεοελλ.: μια ανεξέλεγκτη ζωή είναι μια ζωή που δεν αξίζει να τη ζει κανένας άνθρωπος [1]) είναι ένα διάσημο απόφθεγμα που ειπώθηκε από τον Σωκράτη στη δίκη του για ασέβεια και διαφθορά της νεολαίας, για την οποία στη συνέχεια καταδικάστηκε σε θάνατο. Το ρητό καταγράφεται στην Απολογία του Πλάτωνα (38α5–6).

Σωκράτης. Έργο του Λεωνίδα Δρόση (1843 - 1884), Αθήνα - Περίβολος Ακαδημίας Αθηνών.

Λογική Επεξεργασία

Αυτή η δήλωση σχετίζεται με την αντίλήψη και τη στάση του Σωκράτη απέναντι στον θάνατο και τη δέσμευσή του να εκπληρώσει τον στόχο του να ερευνήσει και να κατανοήσει τη δήλωση της Πυθίας (δηλαδή ότι δεν υπήρχε κανείς που να είναι πιο σοφός από τον Σωκράτη). Ο Σωκράτης κατάλαβε την απάντηση της Πυθίας στην ερώτηση του Χαιρεφώντα ως επικοινωνία του θεού Απόλλωνα και αυτό έγινε η κύρια οδηγία του Σωκράτη, ο λόγος ύπαρξής του. Για τον Σωκράτη, το να χωριστεί από τον Έλενχο με εξορία (που τον εμποδίζει να ερευνήσει τη δήλωση) ήταν επομένως μια μοίρα χειρότερη από τον θάνατο. Εφόσον ο Σωκράτης ήταν θρησκευόμενος και εμπιστευόταν τις θρησκευτικές του εμπειρίες, όπως η καθοδηγητική δαιμονική φωνή του, προτίμησε συνεπώς να συνεχίσει να αναζητά την αλήθεια στην απάντηση στην ερώτησή του, στη μετά θάνατον ζωή, παρά να ζήσει μια ζωή που δεν προσδιορίζει την απάντηση στη γη. [2]

Εννοια Επεξεργασία

Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από τον Σωκράτη στη δίκη του, αφού επέλεξε τον θάνατο αντί για την εξορία. Αντιπροσωπεύουν (με σύγχρονους όρους) την ευγενή επιλογή, δηλαδή την επιλογή του θανάτου μπροστά σε μια εναλλακτική λύση. [3]

Ερμηνεία Επεξεργασία

Ο Σωκράτης πίστευε ότι η φιλοσοφία – η μελέτη της σοφίας – ήταν η πιο σημαντική επιδίωξη πάνω από όλα. Για ορισμένους, αποτελεί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στην ιστορία παράδειγμα της αναζήτησης της σοφίας μέσω της αμφισβήτησης και της λογικής επιχειρηματολογίας, μέσω της εξέτασης και της σκέψης. έτσι ώστε να αρχίσουν τη δική τους "εξέταση" της ζωής, αλλά ήξερε ότι όλοι θα πέθαιναν μια μέρα, καθώς έλεγε ότι μια ζωή χωρίς φιλοσοφία - μια «ανεξερεύνητη» ζωή - δεν αξίζει να τη ζει κανείς. [4] [5]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ολόκληρο το παράθεμα: «Το μεγαλύτερο αγαθό για τον άνθρωπο είναι αυτό: να μπορεί κανείς να μιλάει κάθε μέρα για την αρετή και για όλα τα άλλα τα πράγματα που με ακούτε κι εσείς να συζητώ, θέτοντας σε δοκιμασία και τον εαυτό μου και τους άλλους - γιατί μια ανεξέλεγκτη ζωή είναι μια ζωή που δεν αξίζει να τη ζει κανένας άνθρωπος (ὁ δὲ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ).» https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/filosofia/page_040.html
  2. Brickhouse, Thomas C.· Smith, Nicholas D. (1994). Plato's Socrates. Oxford University Press. σελίδες 201–. ISBN 978-0-19-510111-9. 
  3. Julian Baggini - Wisdom's folly The Guardian newspaper (Guardian News and Media Limited) Thursday 12 May 2005
  4. Spivey, Nigel· Squire, Michael (1 Μαρτίου 2011). Panorama of the Classical World. Getty Publications. σελίδες 230–. ISBN 978-1-60606-056-8. 
  5. D.M. Johnson - Socrates and Athens (p.74) Cambridge University Press, 31 Mar 2011 (ISBN 0521757487) [Retrieved 2015-04-25]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία