Πατριάρχης Ησαΐας
Ο Ησαΐας διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατά τα έτη 1323-1333.
| Πατριάρχης Ησαΐας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας Ήπειρος |
| Θάνατος | 13 Μαΐου 1332 Κωνσταντινούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ορθόδοξος ιερέας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1323–1332) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΚαταγόταν από την Ήπειρο και μόναζε στο Άγιο Όρος[1]. Βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη επί Αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου, την εποχή που ο πατριαρχικός θρόνος χήρευε πάνω από δύο έτη[2], από τον θάνατο δηλαδή του Γερασίμου Α΄ στις 19 Απριλίου 1321. Κατόπιν επιθυμίας του Αυτοκράτορα εξελέγη Πατριάρχης[3] και ενθρονίστηκε στις 11 Νοεμβρίου 1323[4], παρότι ήταν σε ηλικία περίπου εβδομήντα ετών και τόσο χαμηλής μόρφωσης, που λέγεται ότι δυσκολευόταν και να υπογράψει[5]. Επίσης, δεν είχε καν χειροτονηθεί ιερέας και φαίνεται ότι ο Αυτοκράτορας τον επέλεξε επειδή τον θεωρούσε διαχειρίσιμο[3][α].
Αναμείχθηκε στις πολιτικές διενέξεις, με συνέπεια ο Ανδρόνικος Β΄ να τον φυλακίσει το 1327, κατ'άλλους στη Μαγναύρα[8], κατ'άλλους στη Μονή Μαγγάνων[9], επειδή αρνήθηκε να αφορίσει τον εγγονό του, Ανδρόνικο Γ΄[10]. Όταν, την επόμενη χρονιά, ο Ανδρόνικος Γ΄ πήρε τον έλεγχο της Κωνσταντινούπολης και ανάγκασε τον παππού του να παραιτηθεί, επανέφερε τον Ησαΐα πανηγυρικά στον πατριαρχικό θρόνο, με τη συνοδεία μουσικών και κωμικών[8].
Το 1328 ο Ησαΐας χειροτόνησε Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ρωσίας τον Θεόγνωστο[11]. Επί πατριαρχίας του διεξήχθησαν συνεννοήσεις για την ένωση της Αρμενικής με την Ορθόδοξη Εκκλησία[12]. Το 1330 ή 1331 έστειλε επιστολή στον βασιλιά Λέοντα Ε΄ της Αρμενίας και στον Αρμένιο Πατριάρχη[13], με τις οποίες ζητούσε την αναγνώριση της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Οι προσπάθειες αυτές όμως δεν καρποφόρησαν. Το έτος 1332 τον Πατριάρχη Ησαΐα επισκέφθηκε ο Πάπας Ιωάννης ΚΒ΄, προκειμένου να διεξαγάγει συνομιλίες για την Ένωση των Εκκλησιών, επίσης χωρίς αποτέλεσμα.
Ο Ησαΐας πέθανε στα τέλη του 1333[12] (κατ'άλλες πηγές στις 13 Μαΐου 1332) και ετάφη στη Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Σώζονται πολλές συνοδικές αποφάσεις και επιστολές της Πατριαρχίας του[β].
Υποσημειώσεις και παραπομπές
ΕπεξεργασίαΥποσημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Οι δύο κύριες μαρτυρίες που έχουμε για τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές της εποχής, αυτές του Ιωάννη Καντακουζηνού και του Νικηφόρου Γρηγορά, διαφέρουν κυρίως διότι ο Καντακουζηνός ήταν οπαδός του Ανδρόνικου του Νέου, ενώ ο Γρηγοράς του Ανδρόνικου του Παλαιού[6] και γι'αυτό καταγγέλλει συνεχώς τον Ησαΐα[7].
- ↑ Πολλές από αυτές σώζονται στο έργο «Μανουήλ Καλέκα, τα ευρισκόμενα πάντα», διαθέσιμο online[14].
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Γεδεών 1886, σελ. 417.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 148.
- ↑ 3,0 3,1 Le Beau 1835, σελ. 315.
- ↑ Hunger & Kresten 1981, σελ. 55.
- ↑ Berault-Bercastel 1806, σελ. 383.
- ↑ Gibbon 1821, σελ. 8.
- ↑ Le Beau 1835, σελίδες 315, 383-384, 423.
- ↑ 8,0 8,1 Norwich 1998, σελ. 338.
- ↑ Berault-Bercastel 1806, σελ. 385.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 150.
- ↑ Γεδεών 1886, σελ. 419.
- ↑ 12,0 12,1 Γεδεών 1886, σελ. 418.
- ↑ Καλέκας 1865, σελ. 1207-1211.
- ↑ Καλέκας 1865, σελ. 1159.
Πηγές
Επεξεργασία- Γεδεών, Μανουήλ (1886). Πατριαρχικοί πίνακες ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως από Ανδρέου του πρωτόκλητου µέχρις Ιωακείµ του από Θεσσαλονίκης 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Otto Keil Librairie Internationale.
- Καλέκας, Μανουήλ (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. Παρίσι: Jacques-Paul Migne.
- Berault-Bercastel, Antoine Henri (1806). Historia eclesiástica. Tomo XIII (στα Ισπανικά). Μαδρίτη: Imprenta de don Josef del Collado. σελ. 383.
- Gibbon, Edward (1821). «LXIII». The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, Vol. VIII (στα Αγγλικά). Oxford: R. Priestley. σελ. 8.
- Hunger, Herbert· Kresten, Otto (1981). Das Register des Patriarchats von Konstantinopel, 1. Teil (PDF) (στα Γερμανικά). Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2023.
- Le Beau, Charles (1835). Histoire du bas-Empire. T. XIX (PDF) (στα Γαλλικά). Παρίσι: Firmin Didot Frères.
- Norwich, John Julius (1998). A Short History of Byzantium (στα Αγγλικά). Knopf Doubleday Publishing Group. ISBN 978-0679772699.
- Runciman, Steven (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. ISBN 9607217225.