Πρώιμος Μεσαίωνας

Η περίοδος του Πρώιμου Μεσαίωνα είναι η πρώτη περίοδος ευρωπαϊκής ιστορίας, η οποία διήρκεσε από τον πέμπτο έως τον δέκατο αιώνα. Την αρχή της περιόδου σηματοδοτεί η παρακμή της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ακολουθεί η περίοδος του Ύστερου Μεσαίωνα (1001-1300). Ο Πρώιμος Μεσαίωνας χαρακτηρίστηκε από συγκεκριμένες τάσεις, που ακολούθησαν την Κλασική αρχαιότητα, όπως η μείωση του πληθυσμού, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, η παρακμή του εμπορίου και τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα. Αυτή η περίοδος έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ο Σκοτεινός Αιώνας, ένας όρος που υπογραμμίζει την πνευματική παρακμή της περιόδου, ιδιαίτερα στη βορειοανατολική Ευρώπη. Ωστόσο η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή αλλιώς η Βυζαντινή αυτοκρατορία συνέχισε να υφίσταται. Από την άλλη, τα ισλαμικά χαλιφάτα, τον έβδομο αιώνα επεκτάθηκαν σημαντικά, κατακτώντας ζώνες της πρώην ρωμαϊκής επικρατείας.

Η αυτοκρατορία του Καρλομάγνου την περίοδο του θανάτου του.
     Αυτοκρατορία των Καρολιδών

Μέση Ανατολή/Βαλκάνια
     Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
     Χαλιφάτο των Αββασιδών
     Πρώτη Βουλγαρική Αυτοκρατορία
Βόρεια Ευρώπη
     Βόρειοι πληθυσμοί
     Φινλανδικές φυλές
     Σουηδοί και Γότθοι
     Δανοί
Ανατολική Ευρώπη
     Λιθουανοί
     Σλαβικές φυλές
     Χάζαροι
     Ούγγροι
     Άβαροι
Βρετανία και Ιρλανδία
     Ιρλανδοί
     Πίκτοι
     Σκωτσέζοι
     Ουαλοί
     Αγγλία
Ιταλική Χερσόνησος
     Λομβαρδοί
     Σαρδηνία
     Σικελία
Ιβηρική Χερσόνησος
     Βασίλειο των Αστούριων
     Εμιράτο της Κόρδοβας

Πολλές από αυτές τις τάσεις αντιστράφηκαν αργότερα στην ίδια περίοδο. Το 800, ο τίτλος του αυτοκράτορα αναγεννήθηκε στη δυτική Ευρώπη από τον Καρλομάγνο, του οποίου η Αυτοκρατορία των Καρολιδών ανέτρεψε την κοινωνική πυραμίδα και την ιστορία της Ευρώπης. Η Ευρώπη εκείνη την περίοδο στράφηκε πάλι προς τη συστηματική γεωργία με τη μορφή της Φεουδαρχίας η οποία εισήγαγε νέες τεχνολογίες όπως την αμειψισπορά. Η βαρβαρική αποδημία σταθεροποιήθηκε στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, παρόλο που ο βορράς επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την εξάπλωση των Βίκινγκ.

Η πτώση της Ρώμης

Επεξεργασία

Στις αρχές του δεύτερου αιώνα πολλοί δείκτες του Ρωμαϊκού πολιτισμού ξεκίνησαν να παρακμάζουν, συμπεριλαμβανομένου της αστικοποίησης, του θαλάσσιου εμπορίου και του πληθυσμού. Την περίοδο 150-400 ο πληθυσμός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έπεσε από τα 65 στα 50 εκατομμύρια, μια κάθοδος περίπου 20%. Πολλοί ιστορικοί συνδέουν την πτώση του πληθυσμού λόγω μιας μεγάλης παγκόσμιας πτώσης θερμοκρασιών που εξασθένησε την αγροτική παραγωγή.

Στις αρχές του τρίτου αιώνα γερμανικοί πληθυσμοί μετακινήθηκαν νότια της Σκανδιναβίας και έφτασαν στη Μαύρη Θάλασσα ιδρύοντας συνομοσπονδίες που ανταγωνίστηκαν τους τοπικούς Σαρμάτες. Στη Ρουμανία και στις στέπες βόρεια της Μαύρης Θάλασσας, οι Γότθοι, ένας γερμανικός λαός δημιούργησαν δύο ισχυρά βασίλεια στη βόρεια Ευρώπη.

Η άφιξη των Ούννων το 372-375 οδήγησε στην πτώση αυτών των βασιλείων. Οι Ούννοι ήταν μια συνομοσπονδία κεντροασιατικών φυλών που ίδρυσαν μια αυτοκρατορία με τουρκο-ομιλούμενη αριστοκρατική αυλή. Οι Γότθοι αναζήτησαν καταφύγιο στα εδάφη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την οποία σύναψαν συμφωνία μέσω της οποίας εγκαταστάθηκαν στα ρωμαϊκά εδάφη ως άοπλοι άποικοι. Ωστόσο πολλοί χρηματοδότησαν στρατιώτες στα σύνορα του Δούναβη οι οποίοι τους επέτρεψαν να πάρουν όπλα μαζί τους.

Η πειθαρχία και η οργάνωση της ρωμαϊκής λεγεώνας οδήγησε στον σχηματισμό μιας ισχυρής στρατιωτικής μονάδας. Οι Ρωμαίοι προτιμούσαν το πεζικό από το ιππικό καθώς το πεζικό σε αντίθεση με το ιππικό μπορούσε να διατηρήσει τον σχηματισμό του στο πεδίο της μάχης. Ενώ οι στρατοί βαρβάρων ενθαρρύνονταν από την ιδέα της λεηλασίας και του πλιάτσικου οι Ρωμαίοι στρατιώτες χρηματίζονταν από το κράτος, τους παρέχονταν φαγητό και στέγη και συνεπώς συγκροτούσαν ένα επαγγελματικό στρατιωτικό σώμα. Η παρακμή της γεωργίας και της οικονομικής δραστηριότητας στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία οδήγησε στην ελαττωμένη συγκέντρωση φόρων και συνεπώς στην αδυναμία του κράτους να συνεχίσει τον ισχυρό χρηματισμό των στρατιωτικών σωμάτων.

Έτσι ξέσπασε ο λεγόμενος Γοτθικός Πόλεμος όπου οι Γότθοι ξεσηκώθηκαν και αντιμετώπισαν τον Ρωμαϊκό στρατό στη Μάχη της Αδριανούπολης. Εκείνη την περίοδο το ρωμαϊκό στρατιωτικό σώμα αποτελούνταν κυρίως από βάρβαρους στρατιώτες. Η έλλειψη χρήματος οδήγησε στη χρήση μικρότερων ασπίδων και ελαφρότερης ενδυμασίας. Θέλοντας να εξασφαλίσει όλη τη δόξα ο αυτοκράτορας Ουάλης της Ανατολής διέταξε επίθεση στο πεζικό των Γότθων χωρίς να περιμένει τη στρατιωτική υποστήριξη των δυτικών. Η μάχη έληξε με την ολοκληρωτική ήττα των Ρωμαίων οι οποίοι έχασαν το ένα τρίτο του στρατιωτικού σώματος τους. Ο Ουάλης σκοτώθηκε, ο στρατός διαλύθηκε και οι Γότθοι εξαπλώθηκαν στα Βαλκάνια και τον Δούναβη.

Η αυτοκρατορία ωστόσο λόγω της έλλειψης αγαθών αδυνατούσε να επανορθώσει την επαγγελματική στρατιωτική δύναμη που κάποτε είχε και έτσι βασίστηκε στους στρατούς των βαρβάρων που είχαν συγκροτηθεί για την αυτοκρατορία.