Στέλιος Σπεράντζας

ιατρός ακτινολόγος, οδοντίατρος, καθηγητής ορθοδοντικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ποιητής, λογοτέχνης

Ο Στέλιος Σπεράντζας ή Σπεράντσας (Σμύρνη, 1888[5][6] - Αθήνα, 6 Ιουνίου 1962[5][6]) ήταν Έλληνας οδοντίατρος, πανεπιστημιακός καθηγητής και λογοτέχνης. Υπήρξε ο στιχουργός των δύο πρώτων ύμνων του Πανιωνίου ΓΣΣ[7][8].

Στέλιος Σπεράντζας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1888[1][2][3]
Σμύρνη
Θάνατος8  Ιουνίου 1962[4]
Αθήνα[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΕυαγγελική Σχολή Σμύρνης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοδοντίατρος
διδάσκων πανεπιστημίου
λογοτέχνης
ποιητής
συγγραφέας
ακτινολόγος
ΕργοδότηςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Υπογραφή

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1888 στη Σμύρνη όπου και ανατράφηκε. Σπούδασε στην Ευαγγελική Σχολή της γενέτειράς του και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε ιατρική (αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1915). Στη συνέχεια υπηρέτησε για επτά χρόνια στις ένοπλες δυνάμεις ως ακτινολόγος. Το 1922 διορίστηκε διευθυντής του ακτινολογικού στα κρατικά αντιφυματικά ιατρεία ενώ μετά την απόκτηση του πτυχίου οδοντιατρικής κατά το 1932 μετέβη στο Παρίσι όπου ειδικεύτηκε στην ορθοδοντική[9]. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εξελέγη το 1933 ως ο πρώτος καθηγητής του τμήματος ορθοδοντικής του Πανεπιστημίου Αθηνών[5] όπου δίδαξε μέχρι το 1952. Απεβίωσε το βράδυ της 6ης Ιουνίου του 1962 μετά από χρόνια και επώδυνη ασθένεια[6].

Υπήρξε συνεργάτης εφημερίδων και περιοδικών της Σμύρνης όπως η «Αρμονία», ο «Αριστοτέλης» και η «Νέα Σμύρνη»[5]. Το 1946 ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εθνικής Εταιρίας των Ελλήνων Λογοτεχνών[10] ενώ διετέλεσε συνεργάτης και μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Μικρασιατικά Χρονικά»[5]. Σύμφωνα με τα αρχεία της ελληνικής Μασονικής Στοάς ο Σπεράντζας ήταν ελευθεροτέκτονας[11].Υπήρξε πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της «Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών Λογοτεχνών» https://logotehnesiatroi.gr/και συγγραφέας του μοναδικού μέχρι σήμερα ιστορικού βιβλίου «Οι Έλληνες γιατροί λογοτέχνες από την άλωση της Πόλης ως τα σήμερα» https://mariasot.blogspot.com/2021/06/65.html


Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Ποίηση Επεξεργασία

Ο Σπεράντζας εμφανίστηκε στα γράμματα το 1901 όταν κέρδισε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό για τη δημιουργία του ύμνου του Πανιωνίου Σμύρνης[7][9] και το ίδιο έτος εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ιάδες αύραι»[9]. Ακολούθησαν οι «Συμφωνίες» (1905), τα «Ψηφιδωτά» (1920), το «Όταν φεύγουν οι ώρες» (1922), οι «Γαλάζιες ρίμες» (1947), ο «Ορφικός λόγος» (1952) και το «Λάλον ύδωρ» (1959)[5]. Ενδιάμεσα το 1931, σε συνεργασία με τους συνθέτες  Αλ. Παναγιωτόπουλο και Διονύσιο Λαυράγκα, δημιούργησε το δεύτερο ύμνο του Πανιωνίου[8].

Παιδική λογοτεχνία Επεξεργασία

Ο Σπεράντζας υπήρξε γόνιμος συγγραφέας έργων της παιδικής λογοτεχνίας έχοντας στο ενεργητικό του ποιητικές συλλογές («Παιδικές ψυχές», «Σαν τα πουλιά», «Μικρές φωνές» κλπ), θεατρικά έργα αλλά και το πεζογράφημα του 1951 «Ταξιδεύοντας με τον Κοντορεβιθούλη»[5].

Επιστημονικά συγγράμματα Επεξεργασία

Μεταξύ των επιστημονικών έργων του Σπεράντζα ξεχωρίζει το ογκώδες σύγγραμμα «Ορθοδοντική», το οποίο όταν εκδόθηκε ήταν το πρώτο του είδους του στην Ελλάδα[5]. Άλλα έργα του είναι «Αι ακτίνες Ραίντγκεν εν τη διαγνώσει της σκωληκοειδίτιδος», το «Υπόμνημα προς την Κοινωνίαν των Εθνών επί τη λήψει νομοθετικών μέτρων διά την προφύλαξιν εκ των κινδύνων Χ και του Ραδίου», «Η φυματίωσις», τα «Ορθοδοντικά μελετήματα» κλπ[12].

Άλλα έργα Επεξεργασία

Εκτός των παραπάνω, ο Σπεράντζας έγραψε τα σενάρια για έξι μελοδράματα («Μαύρη πεταλούδα», τα «Κασσιανή», «Αμφιτρύων» κλπ) καθώς και μια διασκευή του Άσματος Ασμάτων για ορατόριο[5]. Εξέδωσε επίσης τις μελέτες «Μπάιρον», τα «Στο δρόμο του στοχασμού» και «Οι Έλληνες γιατροί λογοτέχνες από την άλωση της Πόλης ως τα σήμερα»[5].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Faceted Application of Subject Terminology. 149795. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 Catalogue of the Library of the Cyprus University of Technology. 28308.
  3. 3,0 3,1 Catalogue of the National Library of Greece. 29524.
  4. 4,0 4,1 Νίκος Δ. Καράμπελας: «Πρεβεζάνικα Χρονικά : Ευρετήριο τευχών 1-50». Πρεβεζάνικα Χρονικά. Ευρετήριο τευχών 1-50. Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις. ISBN-13 978-960-7660-25-1.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 «Εκείνοι που μας φεύγουν». Μικρασιατικά Χρονικά (Τμήμα Μικρασιατικών Μελετών της Ενώσεως Σμυρναίων) 10: 506-507. 1963. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Ελευθερία, 7 Ιουνίου 1962, σελ. 2.
  7. 7,0 7,1 «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΙΩΝΙΟΥ». panionios.gr. Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2016. 
  8. 8,0 8,1 Λινάρδος, Πέτρος Ν (1998). Η Σμύρνη του Πανιωνίου. Από τη σμυρναϊκή πρωτοπορία στην αθηναϊκή αναγέννηση. Αθήνα: Οι Φίλοι των Τεχνών. σελ. 74. ISBN 960-8623-80-4. 
  9. 9,0 9,1 9,2 «Σπεράντσας Στέλιος». ekebi.gr. Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2016. 
  10. «Ιδρυτικά Μέλη». eeel.edu.gr. Εθνική Εταιρία των Ελλήνων Λογοτεχνών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2016. 
  11. «Η λίστα των μασόνων». tovima.gr. ΤΟ ΒΗΜΑ. 19 Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2016. 
  12. «Στέλιος Σπεράντσας 1888 – 1962». sansimera.gr. Σαν Σήμερα. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2016.