Σταυρός μπροστά από το Προεδρικό Παλάτι της Βαρσοβίας
Συντεταγμένες: 52°14′34″N 21°0′55″E / 52.24278°N 21.01528°E
Ο Σταυρός μπροστά από το Προεδρικό Παλάτι της Βαρσοβίας (πολωνικά: Krzyż sprzed Pałacu Prezydenckiego w Warszawie), γνωστός και ως Σταυρός του Σμολένσκ (πολωνικά: krzyż smoleński), είναι ξύλινος σταυρός που ανεγέρθηκε ως μνημείο για τα 96 θύματα της συντριβής του Tu-154 της Πολωνικής Αεροπορίας το 2010.[1] Μεταφέρθηκε για πρώτη φορά σε ένα παρεκκλήσι στο Προεδρικό Παλάτι στις 16 Σεπτεμβρίου 2010 και, στις 10 Νοεμβρίου 2010, μεταφέρθηκε ξανά, αυτή τη φορά στην Εκκλησία της Αγίας Άννας στη Βαρσοβία, όπου βρίσκεται σήμερα. Ο σταυρός ήταν αμφιλεγόμενος, προκαλώντας συζήτηση στην πολωνική κοινωνία και μέσα ενημέρωσης σχετικά με τα ζητήματα του διαχωρισμού εκκλησίας και κράτους, την πολιτική, τη θρησκεία και τον πατριωτισμό.
| Σταυρός μπροστά από το Προεδρικό Παλάτι της Βαρσοβίας | |
|---|---|
 Ο σταυρός μπροστά από το Προεδρικό Παλάτι στις 23 Ιουλίου 2010. | |
 | |
| Είδος | monumental cross |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 52°14′34″N 21°0′55″E |
| Χώρα | Πολωνία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ιστορία Επεξεργασία
Ο σταυρός ανεγέρθηκε αυθόρμητα από μια ομάδα Πολωνών Προσκόπων στις 15 Απριλίου 2010, πέντε ημέρες μετά το αεροπορικό δυστύχημα.[1] Μεταξύ των νεκρών στη συντριβή ήταν ο Πολωνός πρόεδρος Λεχ Κατσίνσκι, του συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (ΝκΔ).[2] Λίγο μετά τις προεδρικές εκλογές, τον Ιούλιο του 2010, ο νέος πρόεδρος της Πολωνίας, Μπρονίσουαφ Κομορόφσκι, από το πιο κεντρώο κόμμα Πολιτική Πλατφόρμα (ΠΠ), ζήτησε να μεταφερθεί ο σταυρός στην κοντινή Εκκλησία της Αγίας Άννας.[3] Η κίνηση υποστηρίχθηκε από τους Προσκόπους που έστησαν τον σταυρό αρχικά και τον αρχιεπίσκοπο της Βαρσοβίας, αλλά επικρίθηκε από ορισμένες ομάδες, καθώς το θέμα έγινε γνωστό στα πολωνικά μέσα ενημέρωσης.[3]
Ο σταυρός επρόκειτο να μετακινηθεί στις 3 Αυγούστου, αλλά αυτό προκάλεσε ολοένα και πιο έντονες διαμαρτυρίες από τους υποστηρικτές του ΝκΔ, γνωστούς ως «υπερασπιστές του σταυρού» (πολ.: obrońcy krzyża). Οι περισσότεροι από τους υπερασπιστές πίστευαν ότι το αεροπορικό δυστύχημα στο Σμολένσκ ήταν αποτέλεσμα συνωμοσίας, στην οποία συμμετείχε η νέα πολωνική κυβέρνηση.[4] Το κίνημα των υπερασπιστών φρουρούσε το σταυρό όλο το εικοσιτετράωρο.[1] Οι διαδηλωτές συγκρούστηκαν με την αστυνομία και ο σταυρός δεν μετακινήθηκε εκείνη την ημέρα. Η κατάσταση έγινε επίμαχο ζήτημα στην πολωνική πολιτική, καθώς οι υπερασπιστές κέρδισαν την υποστήριξη του κόμματος ΝκΔ.[4]
Οι υπερασπιστές του σταυρού συγκρούστηκαν με τους νεαρούς υποστηρικτές ενός κοσμικού αντικινήματος, το οποίο υποστήριξε ότι σε ένα κοσμικό κράτος ο σταυρός δεν έχει θέση σε δημόσιο χώρο και ότι πρέπει να αφαιρεθεί από την περίοπτη θέση του μπροστά από το Προεδρικό Παλάτι.[2] Καθώς οι υπερασπιστές, πολλοί από αυτούς οπλισμένοι με σταυρούς, προσεύχονταν και τραγουδούσαν ύμνους γύρω από το σταυρό, οι αντίπαλοί τους φώναζαν «Πήγαινε στην εκκλησία» και δήλωναν τους υπερασπιστές «φανατικούς καθολικούς».[3] Ένας από τους αντιπάλους έφερε ένα σταυρό από κουτάκια μπύρας.[1] Τις δύο ομάδες χώρισε η αστυνομία που έστησε μεταλλικά φράγματα για να αποτρέψει τις συγκρούσεις.[2] Πολλοί ήταν σοκαρισμένοι από την άνοδο του αντικινήματος, καθώς η νεότερη γενιά της Πολωνίας δεν είχε θεωρηθεί πολιτικά ενεργή.[1]
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2010, ο σταυρός μεταφέρθηκε σε παρεκκλήσι στο Προεδρικό Παλάτι, αυτή τη φορά χωρίς προηγούμενη ανακοίνωση, καθώς η κυβέρνηση δεν ήθελε να δώσει στο κίνημα των υπερασπιστών την ευκαιρία να προετοιμαστούν για τη δράση τους. Στις 10 Νοεμβρίου 2010, μεταφέρθηκε στην Εκκλησία της Αγίας Άννας στη Βαρσοβία, όπου βρίσκεται αυτήν τη στιγμή.
Δημόσια συζήτηση Επεξεργασία
Ο σταυρός προκάλεσε μεγάλη συζήτηση στην πολωνική κοινωνία και τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τον σωστό τρόπο τιμής στα θύματα του αεροπορικού δυστυχήματος του Απριλίου, την τοποθέτηση ενός σταυρού σε δημόσιο χώρο, τις σχέσεις μεταξύ του Πολωνικού Κράτους και της Καθολικής Εκκλησίας και τις ενέργειες που έγιναν από την πολωνική κυβέρνηση.[2][4][5][6] Ο σταυρός θεωρήθηκε σύμβολο αυτής της συζήτησης.[2]
Τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης αφιέρωσαν μεγάλη προσοχή στο γεγονός.[7] Τον Αύγουστο, όλα τα μεγάλα πολωνικά ειδησεογραφικά δίκτυα είχαν ομάδες που παρακολουθούσαν την κατάσταση 24 ώρες την ημέρα. Μια ανάλυση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης αποκάλυψε ότι οι πολωνικοί σταθμοί αφιέρωσαν σημαντικό χρόνο στην κάλυψη των σχετικών γεγονότων.[7] Όσον αφορά την κάλυψη ειδήσεων στα κανονικά κανάλια, το προβάδισμα πήρε το TVP1 (57 λεπτά), ακολουθούμενο από το TVP2 (42 λεπτά. ), το TVN (39 λεπτά) και το Polsat (35 λεπτά) και για τα αποκλειστικά πολωνικά ειδησεογραφικά κανάλια, το TVN24 (366 λεπτά) ήταν μπροστά από το TVP Info (95 λεπτά).[7] Για μη ειδησεογραφική κάλυψη (συζητήσεις, αναλύσεις κ.λπ.), το προβάδισμα πήρε το TVN24 (279 λεπτά), ακολουθούμενο από το TVP Info (249 λεπτά) και το TVP2 (33 λεπτά).[7]
Η Καθολική Εκκλησία στην Πολωνία διχάστηκε ως προς το θέμα. Η υποστήριξη πολλών εκκλησιαστικών αξιωματούχων για την αφαίρεση του σταυρού οδήγησε στην αποξένωσή τους από το κίνημα των υπερασπιστών.[2]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Leszczynski, Adam (2011-04-06). «A very Polish protest party». The Guardian. https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/apr/06/polish-protest-cross-of-beer. Ανακτήθηκε στις 2011-11-10.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Dempsey, Judy (2010-09-01). «In Poland, a Memorial Becomes a Battleground». The New York Times. https://www.nytimes.com/2010/09/02/world/europe/02iht-letter.html. Ανακτήθηκε στις 2011-11-10.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Big protest against cross to late Polish president». Agence France-Presse. 2010-08-09. https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5heCOK1uI_OJ9fDN5R4X-YKngVydg. Ανακτήθηκε στις 2011-11-10.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 J. P. (2010-08-06). «Poland's new president and old problems: Knots and crosses». The Economist. https://www.economist.com/blogs/easternapproaches/2010/08/polands_new_president_and_old_problems. Ανακτήθηκε στις 2011-11-11.
- ↑ Sobczyk, Marcin (2010-08-10). «Poland's Heated Row Over Cross Reaches Boiling Point». The Wall Street Journal. https://blogs.wsj.com/emergingeurope/2010/08/10/polands-heated-row-over-cross-reaches-boiling-point/. Ανακτήθηκε στις 2011-11-10.
- ↑ «Controversy over Presidential Palace cross». Warsaw Business Journal (wbj.pl). 2010-07-13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-04-16. https://archive.today/20130416130700/http://www.wbj.pl/article-50321-controversy-over-presidential-palace-cross.html?typ=ise. Ανακτήθηκε στις 2011-11-11.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 «Raport z monitoringu na temat prezentowania w programach telewizyjnych przebiegu wydarzeń związanych z zamiarem przeniesienia krzyża sprzed Pałacu Prezydenckiego do Kościoła św. Anny» (PDF) (στα Πολωνικά).