Η Στεφάνια Γκροντζιένσκα (πολωνικά: Stefania Grodzieńska) (2 Σεπτεμβρίου 1914 – 28 Απριλίου 2010) ήταν Πολωνή συγγραφέας, ηθοποιός θεάτρου κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, χορεύτρια, εκφωνήτρια ραδιοφώνου και σατιρικός γνωστή ως η Πρώτη Κυρία του Πολωνικού Χιούμορ.[11]

Στεφάνια Γκροντζιένσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Stefania Grodzieńska (Πολωνικά)
Γέννηση2  Σεπτεμβρίου 1914[1][2][3]
Λοτζ
Θάνατος28  Απριλίου 2010[4][1][2]
Κονστάντσιν-Γεζιόρνα
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
ΨευδώνυμοStefania Ney[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
χορεύτρια
δημοσιογράφος[7]
σεναριογράφος[8]
Περίοδος ακμής1933
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓέζι Γιουράντοτ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσό Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis
μετάλλιο της 1000ης επετείου του πολωνικού κράτους[9]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[10]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Η Γκροντζιένσκα γεννήθηκε στο Λοτζ κατά τα τελευταία χρόνια της ρωσικής αυτοκρατορικής κατοχής. Πέρασε μερικά από τα παιδικά της χρόνια στη Μόσχα και παρακολούθησε μια σχολή μπαλέτου στο Βερολίνο.[11] Παντρεύτηκε για πρώτη φορά σε ηλικία 18 ετών και μετακόμισε στη Βαρσοβία το 1933. Εργάστηκε στο Θέατρο Cyganeria και χόρεψε στο Teatr Kameralny. Σύντομα, ο σκηνοθέτης Φριντέρικ Γιαρόσι την έφερε στο επιτελείο του Cyrulik Warszawski, ενός πολωνικού σατιρικού θεάτρου. Η Γκροντζιένσκα γνώρισε εκεί τον δεύτερο σύζυγό της, τον συγγραφέα Γέζι Γιούραντοτ, τον οποίο παντρεύτηκε το 1938.[12] Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής γερμανικής κατοχής της Πολωνίας έζησαν στο Γκέτο της Βαρσοβίας, αλλά δραπέτευσαν πριν από τη δολοφονική Μεγάλη Επιχείρηση της Βαρσοβίας του 1942.[13]

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισε να γράφει ένθετα για το πολωνικό σατιρικό περιοδικό Szpilki, όπου έγραφε επίσης πολλούς μονολόγους και σκετς. Τα δοκίμιά της ερμήνευσαν οι Χάνκα Μπιελίτσκα, Άντολφ Ντίμσα, Λόντα Χαλάμα, Αλίνα Γιανόφσκα, Καλίνα Γεντρούσικ, Μπογκούμιου Κομπιέλα, Ιρένα Κφιατκόφσκα και άλλοι. Για αρκετά χρόνια, η Στεφάνια Γκροντζιένσκα εργαζόταν στο Polskie Radio (Πολωνικό Ραδιόφωνο) και στη συνέχεια για μερικά χρόνια στο ψυχαγωγικό τμήμα της Telewizja Polska (Πολωνική Τηλεόραση).

Ήταν σύζυγος του Γέζι Γιουράντοτ, ποιητή, δραματουργού, σατιρικού και τραγουδοποιού. Πέθανε μετά από σύντομη ασθένεια στις 28 Απριλίου 2010, σε ηλικία 95 ετών, στο Σκολίμουφ.

Βραβεία και διακρίσεις Επεξεργασία

 
Η Γκροντζιένσκα το 2006 (σε ηλικία 92 ετών).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12467987f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) e-teatr.pl. 17267.
  3. 3,0 3,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/131723. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  4. wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,7823074,Zmarla_Stefania_Grodzienska.html.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000602538. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12467987f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  8. nm0973225. Ανακτήθηκε στις 14  Σεπτεμβρίου 2023.
  9. Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2021.
  10. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  11. 11,0 11,1 WP.PL (2013). «Stefania Grodzieńska». Biografia Twórcy. Wirtualna Polska. Film. Multimedia. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2013. 
  12. Tomasz Kwaśniewski (15 Νοεμβρίου 2003). «Warszawka – interview with S. Grodzieńska». Gazeta Wyborcza, retrieved from Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  13. Magda Koralewska (28 Απριλίου 2010). «Stefania Grodzieńska. Małe wspomnienie ...». Beit Krakow. Μεταρρυθμιστική εβραϊκή κοινότητα της Κρακοβίας. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία