Στοχαστική μουσική

μουσική που έχει συντεθεί με μεθόδους στοχαστικών διαδικασιών και τυχαίων μεταβλητών

Η Στοχαστική μουσική είναι μουσική που έχει συντεθεί με μεθόδους στοχαστικών διαδικασιών και τυχαίων μεταβλητών. Είναι μία συνθετική μέθοδος που συσχετίζει τη μουσική με τα μαθηματικά και τη φυσική. Ο κύριος εκπρόσωπος του είδους είναι ο Ιάννης Ξενάκης, που εισήγαγε τον όρο κατά τη δεκαετία του 1950 και πρωτοπόρησε σε αυτό.[1][2][3][4]

Ιστορία Επεξεργασία

Ο όρος στοχαστικός χρησιμοποιείται σε πολλά επιστημονικά πεδία, ιδιαίτερα όπου χρησιμοποιούνται τυχαίες ή στοχαστικές διαδικασίες για να αναπαραστήσουν συστήματα ή φαινόμενα που φαίνεται πως μεταβάλλονται με τυχαίο τρόπο. Χρησιμοποιείται στη βιολογία, τη χημεία, την οικολογία, τις νευροεπιστήμες, τη φυσική, σε τεχνολογικά και μηχανικά πεδία όπως η επεξεργασία εικόνας, η επεξεργασία σήματος, η θεωρία πληροφορίας, η επιστήμη υπολογιστών, η κρυπτογραφία, οι τηλεπικοινωνίες και στις οικονομικές αγορές.[5] Επίσης στις τέχνες, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τις κατασκευές, κ.α. Ετυμολογικά, το όνομα προέρχεται από την ελληνική λέξη «στόχος».[6]

Ο Ξενάκης καινοτόμησε χρησιμοποιώντας μαθηματικούς αλγορίθμους και εφαρμογές λογισμικού στις μουσικές παραγωγές του. Το 1955-56 σύνθεσε το Πιθοπρακτά όπου χρησιμοποίησε νόμους στατιστικής μηχανικής των αερίων.[7] Το 1957-58 σύνθεσε το Διαμορφώσεις χρησιμοποιώντας αρχές στατιστικής κατανομής σημείων σε ένα επίπεδο.[8][9] Στο Αχορρίψεις (1956-57) χρησιμοποίησε ελάχιστα όρια, κανονική κατανομή στα ST/10 και Ατρέας (1962), Μαρκοβιανές αλυσίδες στα Αναλογικά του, θεωρία παιγνίων στα Duel (1959) και Στρατηγική (1962), θεωρία ομάδων στο Νόμος Άλφα (1966), θεωρία συνόλων στα Έρμα (1960-61) και Εόντα (1963), κίνηση Μπράουν στο Ν'σίμα (1975)[10].

Νωρίτερα, καλλιτέχνες όπως ο Τζων Κέιτζ είχαν συνθέσει έργα αλεατορικής μουσικής και indeterminate (απροσδιόριστης) μουσικής, που βασίζονταν σε τυχαίες παραμέτρους που δεν διέπονται από αυστηρά μαθηματικούς κανόνες όπως η στοχαστική μουσική. π,χ, η Μουσική των Αλλαγών (1951) του Τ. Κέιτζ βασίστηκε στα εξάγραμμα του Ι Τσινγκ.[11] Οι Λετζάρεν Χίλερ και Λέοναρντ Ισαάκσον χρησιμοποιήσαν Μαρκοβιανές αλυσίδες και γεννήτριες γραμματικής στο έργο τους Illiac Suite (1957).[12]

Πλέον, υπάρχουν τεχνικές παραγωγής ηλεκτρονικής μουσικής και γεννήτριες μουσικής που ενσωματώνουν λειτουργίες τυχαιοποίησης.[1]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «What is Stochastic Music?» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2019. 
  2. «Stochastic Processes – Mathematics of Music». www.ams.jhu.edu. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2019. 
  3. Jadwiga Galla, Monika (2015). «Stochastic processes and probability theory in music» (PDF). 
  4. «Η μουσική πρωτοπορία στην Ελλάδα του 20ου αι». ebooks.edu.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2019. 
  5. Paul, Wolfgang, 1959- (2013). Stochastic processes : from physics to finance (2nd ed έκδοση). Berlin: Springer. ISBN 9783319003276. 853106886. 
  6. «stochastic». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2020. 
  7. Harley, James, 1959- (2004). Xenakis : his life in music. New York: Routledge. ISBN 0415971454. 54372715. 
  8. «Διαμορφώσεις» (PDF). web.archive.org. 13 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2019. 
  9. «Diamorphoses Catalogue of works - Iannis Xenakis». www.iannis-xenakis.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2019. 
  10. Gourdoukis, Dimitris. «brownian motion». object-e architecture/research. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. «1951 and Cage's Music of Changes». La Folia (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2019. 
  12. «Illiac Suite for String Quartet | work by Hiller and Isaacson». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2019.