Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή

Η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή (ρωσικά: Военно-Революционный Комитет, Βαγιένα-Ρεβαλιουτσιόνι Καμιτέτ), ήταν το όνομα των στρατιωτικών οργάνων που δημιουργήθηκαν από τις οργανώσεις του Κόμματος των Μπολσεβίκων στο πλαίσιο των σοβιέτ κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση (Οκτώβριος 1917 – Μάρτιος 1918).[1] Οι επιτροπές ήταν πανίσχυρες καθοδηγητικές οργανώσεις της εξέγερσης, εγκαθιστώντας και διασφαλίζοντας τη Σοβιετική εξουσία. Εκτελούσαν τον ρόλο των προσωρινών έκτακτων οργάνων της Προλεταριακής εξουσίας.

Διακήρυξη για τη διάλυση της Ρωσικής Προσωρινής Κυβέρνησης που εκδόθηκε το 1917, από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή της Πετρούπολης.

Οι πιο σημαντικές ήταν αυτές του Σοβιέτ της Πετρούπολης, του Σοβιέτ της Μόσχας και το Στάβκα. Η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή της Πετρούπολης δημιουργήθηκε στις 29 Οκτωβρίου (παλαιό ημερολόγιο 16 Οκτωβρίου) 1917.[2]

Δημιουργία Επεξεργασία

Η ιδέα της οργάνωσης του κέντρου μάχης της ένοπλης εξέγερσης ανήκει στον Λένιν.[1] Στην επιστολή του “Μαρξισμός και εξέγερση” που απευθυνόταν στην Κεντρική Επιτροπή του ΡΣΔΕΚ (μπ) τον Σεπτέμβριο του 1917, όπου βάζει στην ημερήσια διάταξη το καθήκον της προετοιμασίας του ένοπλου ξεσηκωμού, έγραψε:

“Και για να χειριστούμε την εξέγερση με Μαρξιστικό τρόπο, δηλαδή, ως τέχνη, εμείς την ίδια ώρα, χωρίς να χάνουμε στιγμή, πρέπει να οργανώσουμε τα στρατηγεία των επαναστατικών ομάδων…”[1]

Η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΡΣΔΕΚ (μπ) της 23 και 29 Οκτωβρίου 1917 σχετικά με την ενισχυμένη προετοιμασία για την ένοπλη εξέγερση επιτάχυνε τη δημιουργία επαναστατικών οργάνων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Η ΣΕΕ εξελέγη από αντιπροσώπους του κόμματος των Μπολσεβίκων, τα σοβιέτ, τις επιτροπές εργοστασίων ή στρατιωτών, τις Στρατιωτικές Οργανώσεις των Μπολσεβίκων (Βογιένκα), τους Ερυθροφρουρούς και άλλους.[1] Οι επιτροπές ήταν διαφόρων επιπέδων όπως κυβερνείων, πόλεων, νομών, περιφερειών, βολόστ· ενώ στον Στρατό ήταν πρώτης γραμμής, στρατιάς, σώματος, μεραρχίας και συντάγματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι λειτουργίες της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής εκτελούνταν από τις επαναστατικές επιτροπές. Οι στρατιωτικές επαναστατικές επιτροπές δεν ήταν ομοιόμορφες όσον αφορά την κοινωνική και την κομματική τους σύνθεση, ωστόσο οι περισσότερες από αυτές εκπροσωπούνταν κυρίαρχα από μπολσεβίκους.

Το πρώτο στρατηγείο της ένοπλης εξέγερσης έγινε η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή της Πετρούπολης που δημιουργήθηκε από το Σοβιέτ της Πετρούπολης στις 25 Οκτωβρίου 1917.[1] Πριν από τη νικηφόρα στιγμή της εξέγερσης στην Πετρούπολη, υπήρχαν πάνω από 40 Στρατιωτικές Επαναστατικές Επιτροπές στη χώρα, η κύρια δραστηριότητα των οποίων ήταν οι στρατιωτικές και τεχνικές προετοιμασίες για την επικείμενη εξέγερση.

Κατάλογος στρατιωτικών επαναστατικών επιτροπών Επεξεργασία

Κατά τη “Θριαμβευτική προέλαση της Σοβιετικής εξουσίας” υπήρξε μια μαζική ίδρυση ΣΕΕ. Πολλές ΣΕΕ εμφανίστηκαν με πρωτοβουλία των αντιπροσώπων του 2ου Παν-Ρωσικού Συνεδρίου των Σοβιέτ που έφθαναν. Μεγάλα αποσπάσματα από επιτρόπους, αγγελιοφόρους, αγκιτάτορες στάλθηκαν σε διάφορες περιοχές της χώρας από την ΣΕΕ της Πετρούπολης με οδηγία της Κεντρικής Επιτροπής του ΡΣΔΕΚ (μπ).[1] Το κόμμα των Μπολσεβίκων συγκροτούσε επιτροπές έμπειρων οργανωτών.

Ημερομηνία Δημιουργίας Ονομασία Επικεφαλής (σύνθεση) Σημειώσεις
29 Οκτωβρίου ΣΕΕ Πετρούπολης Πάβελ Λαζιμίρ (Αντρέι Μπουμπνόφ, Μοϊσέι Ουρίτσκι, Γιακόβ Σβερντλόφ, Φελίξ Ντερζίνσκι, Ιωσήφ Στάλιν)
31 Οκτωβρίου ΣΕΕ 12ης Στρατιάς Για. Τσέριν (Καρλ Γκαΐλις,[3] Τζάνις Κρούμινς[4]) Μέχρι τις 8 Νοεμβρίου 1917, υπήρχε παράνομα στο Τσέσις.
4 Νοεμβρίου ΣΕΕ Έστλαντ Ι. Ραμπτσίνσκι[5] (Γιάαν Άνβελτ, Βικτόρ Κινγκισέπ)
ΣΕΕ Πσκοφ Βασίλι Πανιούσκιν Βόρειο Μέτωπο (από 8 Νοεμβρίου 1917)
7 Νοεμβρίου ΣΕΕ Μόσχας
Ρέβκομ Βορονέζ Α. Μοϊσέγιεφ
8 Νοεμβρίου ΣΕΕ Ριαζάν Α. Σιρομιατνικόφ
9 Νοεμβρίου ΣΕΕ Μινσκ Αλεξάντρ Μιασνικιάν (Μοϊσέι Καλμάνοβιτς, Βίλχελμ Βίλις Κνόρινς, Κάρλις Λάντερς) Δυτικό Μέτωπο και Βορειοδυτική Περιοχή (αργότερα)
ΣΕΕ Σαμάρα Βαλεριάν Κουϊμπίτσεφ
Ρέβκομ Τούλα Γκριγκόρι Καμίνσκι
10 Νοεμβρίου ΣΕΕ Τομ Αλεξέι Μπελενέτς[6]
11 Νοεμβρίου ΣΕΕ Κιέβου Λεονίντ Πιατακόφ[7] (Αντρί Ιβανόφ, Βολοντιμίρ Ζατόνσκι, Ολεξάντρ Χόρβιτς[8]) Επαναδημιουργήθηκε ως Ρέβκομ Κιέβου στις 28 Ιανουαρίου 1918
Ρέβκομ Σμολένσκ Σ. Γιόφε
21 Νοεμβρίου ΣΕΕ Νταγκεστάν Ουλούμπι Μπουινάκσκι
27 Νοεμβρίου ΣΕΕ Αρινμπούρκ Σαμουίλ Τσβίλινγκ
1 Δεκεμβρίου ΣΕΕ Νοτιοδυτικού Μετώπου Γκ. Ραζίβιν (Βασίλι Κικβίτζε)
15 Δεκεμβρίου ΣΕΕ Ρουμανικού Μετώπου Πιότρ Μπαρανόφ (Αλεξάντρ Κρουσέρ, Βλαντιμίρ Γιουντόφσκι)
20 Δεκεμβρίου ΣΕΕ Μπαρναούλ Ματβέι Τσάπλιν
23 Δεκεμβρίου ΣΕΕ Χάρκοβου Σύντροφος Αρτιόμ (Βαλερί Μεζλάουκ, Μοϊσέι Ρουκιμόβιτς)
? ΣΕΕ Εκατερίνοσλαβ Νικολάι Κρεστίνσκι
? ΣΕΕ Βινίτσα Νικολάι Ταρνογκρόντσκι
? ΣΕΕ Οδησσού Βλαντιμίρ Γιουντόφσκι
? ΣΕΕ Σούγια Μιχαήλ Φρούνζε
? ΣΕΕ Σιμφερούπολης Γιάνις Μίλερ
29 Δεκεμβρίου Ρέβκομ Σεβαστούπολης Γιάνις Νταουμάνις (Γιούρι Γκάβεν)
Ιανουάριος Ρέβκομ Αστραχάν Μίνα Αρίστοφ[9]
10 Ιανουαρίου ΣΕΕ Στρατιάς Καυκάσου Γκριγκόρι Κοργκανόφ (Μπορίς Σεμπολντάγιεφ)
23 Ιανουαρίου ΣΕΕ Ντον Φιοντόρ Ποντγιολκόφ (Μιχαήλ Κριβόσλικοφ)[10]
30 Ιανουαρίου ΣΕΕ Κουμπάν – Μαύρης Θάλασσας Νταν Πολουγιάν
2 Μαρτίου ΣΕΕ Σεμιρέτσιε Πάβελ Βινογκράντοφ

Επιρροή Επεξεργασία

Στις εβδομάδες μετά την εξέγερση του Οκτώβρη, στρατιωτικές επαναστατικές επιτροπές με βάση την ΣΕΕ της Πετρούπολης στήθηκαν σε όλα τα άλλα σοβιέτ και βοήθησαν να παγιωθεί ο έλεγχος των Μπολσεβίκων. Αυτές οι άλλες ΣΕΕ από ντόπιους, όμως στελέχη από την ΣΕΕ της Πετρούπολης ήταν συχνά σε θέση να δώσουν συμβουλή ή κατεύθυνση. Μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου 1917, εκπρόσωποι από την ΣΕΕ Πετρούπολης ήταν σε αποστολές σε τουλάχιστον σαράντα τέσσερις πόλεις, καθώς και 113 στρατιωτικές μονάδες σε όλη τη Ρωσία, Τουρκεστάν και Καύκασο.[11]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Military Revolutionary Committees (Ρωσικά)». Great Soviet Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  2. Trotsky, Leon. «6 (On the Eve of the October Revolution— the Aftermath)». Lessons of October.  On October 16th the Military Revolutionary Committee was created, the legal Soviet organ of insurrection
  3. «Gailis Karl Andreyevich». istoriacccr.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  4. «Janis Krumins». globalpedia.ru. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  5. «Rabchinsky, Ivan Vasilyevich». Great Soviet Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  6. «Aleksei Belenets». admin.tomsk.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  7. «Leonid Pyatakov». peoples.ru. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  8. «Horvits Oleksandr». bse.chemport.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2016. 
  9. «Mina Aristov». astrahanfoto.livejournal.com. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2016. 
  10. «Krivoshlykov Mikhail». Soviet Historic Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2016. 
  11. Rigby, pp. 42-43

Περαιτέρω αναγνώσματα Επεξεργασία

  • Resis, Albert (July 1977). Lenin on Freedom of the Press. Russian Review, Vol. 36, No. 3, pp. 274–296.
  • Rigby, T.H. (Jan. 1974). The First Proletarian Government. British Journal of Political Science, Vol. 4, No. 1, pp. 37–51.
  • Utechin, S.V. (Oct. 1958). Bolsheviks and Their Allies after 1917: The Ideological Pattern. Soviet Studies, Vol. 10, No. 2, pp. 113–135.
  • Lenin, V. Marxism and Revolt. Full collection of articles (Марксизм и восстание, Полн. собр. соч.). Ed. 5. Vol. 34
  • Questionnaires of councils of the Central Industrial district (October 1917 – January 1918). "Historical Archives". 1960