Συμφωνία Θαλάσσιων Συνόρων ΕΣΣΔ-ΗΠΑ

Τα θαλάσσια σύνορα της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών ακολουθούν ντε φάκτο τη Συμφωνία Θαλάσσιων Συνόρων ΗΠΑ-ΕΣΣΔ της 1ης Ιουνίου 1990,[1] καθώς η Ρωσία δήλωσε ότι η ίδια είναι η διάδοχος της Σοβιετικής Ένωσης,[2] αλλά η συμφωνία δεν έχει εγκριθεί από το Ρωσικό κοινοβούλιο. Η Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών έδωσε την συγκατάθεση και την επικύρωση από τις 16 Σεπτεμβρίου 1991 και δεν έχει καμία πρόθεση να ξανανοίξει το θέμα.

Θαλάσσιου ορίου σκίτσο
Θαλάσσιου ορίου σκίτσο

Η Συμφωνία Θαλάσσιων Συνόρων ΕΣΣΔ-ΗΠΑ είναι η επιβεβαίωση της παλαιότερης Συμφωνίας Ηνωμένων Πολιτειών - Ρωσίας, στις 18 Μαρτίου 1867. Αυτά τα θαλάσσια σύνορα είναι επίσης γνωστά ως Γραμμή Μπέικερ-Σεβαρντνάτζε ή Συμφωνία Μπέικερ-Σεβαρντνάτζε, από τους αξιωματούχους που υπέγραψαν την συμφωνία, οι οποίοι ήταν ο σοβιετικός υπουργός εξωτερικών Έντουαρντ Σεβαρντνάντζε και ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέιμς Μπέικερ.[3]

Από το σημείο 65° 30' Β, 168° 58' 37" Δ το θαλάσσιο όριο εκτείνεται βόρεια κατά μήκος του μεσημβρινού 168° 58' 37" Δ μέσω του Βερίγγειου Πορθμού και της Θάλασσα Τσούκτσι στον Αρκτικό Ωκεανό, όσο επιτρέπεται, βάσει του διεθνούς δικαίου. Από το ίδιο σημείο στη νότια πλευρά, το όριο ακολουθεί μια γραμμή που ορίζεται από τις θαλασσιογεωγραφικές θέσεις που αναφέρονται στη Συμφωνία.

Αμφισβήτιση Επεξεργασία

Η ανάγκη για τη θαλάσσια όρια προέκυψε μετά την αγορά της Αλάσκας από την Ηνωμένες Πολιτείες, από την ρωσική Αυτοκρατορία. Εκείνη την εποχή, τα εθνικά θαλάσσια συμφέροντα περιορίζονταν στο όριο των τριών μιλίων. Η συνθήκη της αγοράς πράγματι ανέφερε ένα όριο στη Βερίγγειο Θάλασσα, ωστόσο, με την εισαγωγή του ορίου των 200 μιλίων από το Δίκαιο της Θάλασσας, το ζήτημα των συνόρων έγινε πιεστικό, δεδομένου ότι καμία πλευρά δεν θα μπορούσε να παράγει τους χάρτες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις στην αρχική αγορά. Επιπλέον, οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι το όριο αυτό επρόκειτο να είναι μια ευθεία γραμμή στον χάρτη, αλλά δεν συμφωνούσαν για την χαρτογραφική προβολή που χρησιμοποιήθηκε: μερκατορικός ή σύμμορφος χάρτης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα περίπου 15.000 τετραγωνικά ναυτικά μίλια να γίνουν αμφισβητούμενη περιοχή. Το μοίρασμα των γραμμών το 1990 χώρισε τις διαφορές μεταξύ των δύο γραμμών και εισήχθησαν αρκετές "ειδικές ζώνες", οι οποίες ήταν πέραν των 200 μιλίων, στις οποίες οι πλευρές παραχώρησαν τα δικαιώματά τους στον αντίπαλο. Το μεγαλύτερο τμήμα της επίμαχης περιοχής της Βερίγγειας Θάλασσας συμφωνήθηκε να ανήκει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών επικύρωσε γρήγορα την συμφωνία, αλλά η Σοβιετική Ένωση δεν κατάφερε να επικυρώσει τη συμφωνία πριν από την κατάρρευσή της το 1991. Πολλοί στη Ρωσία επέκριναν τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και τον Έντβαρντ Σεβαρντνάτζε ότι επέσπευσαν τη συμφωνία, για να εκχωρήσουν τα ρωσική δικαιώματα αλιείας και άλλα θαλάσσια οφέλη, και επιμένουν στην επαναδιαπραγμάτευση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν τις προσπάθειες να επιβάλουν την συνοριακή γραμμή απέναντι στην καταπάτηση από ρωσικά αλιευτικά σκάφη, προκειμένου να δημιουργήσουν αποδείξεις «γενικευμένων πρακτικών από ένα κράτος» ότι η συμφωνία του 1990 πράγματι καθόρισε τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών.[4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1990 USSR/USA Maritime Boundary Agreement
  2. «Status of Wrangel and Other Arctic Islands». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2017. 
  3. "European press review", September 4, 2002, BBC News (retrieved Sep. 29, 2009)
  4. "US-Russian Bering Sea Marine Border Dispute: Conflict over Strategic Assets, Fisheries and Energy Resources", by Vlad M. Kaczynski, Warsaw School of Economics, "Maritime Border Conflicts", Russian Analytical Digest, no.20, 1 May 2007 Αρχειοθετήθηκε 2016-09-13 στο Wayback Machine.