Η Συμφωνία του Πρζίνο, ή η συμφωνία από τις 2 Ιουνίου έως τις 15 Ιουλίου 2015, είναι μια πολιτική συμφωνία μεταξύ των κύριων πολιτικών κομμάτων στη Βόρεια Μακεδονία με τη διαμεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμφωνία τερμάτισε την πολιτική και θεσμική κρίση της ΠΓΔΜ το πρώτο εξάμηνο του 2015. Προέβλεπε τη συμμετοχή του κόμματος της αντιπολίτευσης της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας στα υπουργεία, την πρόωρη παραίτηση του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρουέφσκι τον Ιανουάριο του 2016 και μια υπηρεσιακή κυβέρνηση για να φέρει τη χώρα στις γενικές εκλογές του Ιουνίου 2016, καθώς και έναν Ειδικό εισαγγελέα για να ηγηθεί των ερευνών σχετικά με τα ενδεχόμενα εγκλήματα που επισημαίνονται από το σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών.[1]

Υπόβαθρο Επεξεργασία

Τον Μάιο του 2015, πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες στα Σκόπια της ΠΓΔΜ, ενάντια στον τότε νυν Πρωθυπουργό Νικόλα Γκρουέφσκι και την κυβέρνησή του. Οι διαμαρτυρίες άρχισαν μετά την άσκηση κατηγοριών εναντίον του Ζόραν Ζάεφ, του ηγέτη της αντιπολίτευσης, ο οποίος απάντησε ισχυριζόμενος ότι ο Γκρουέφσκι είχε υποκλέψει τηλεφωνικές συνομιλίες 20.000 αξιωματούχων της ΠΓΔΜ και άλλων προσωπικοτήτων και είχε καλύψει τη δολοφονία ενός νεαρού άνδρα από αστυνομικό το 2011. Μια μεγάλη διαμαρτυρία σημειώθηκε στις 5 Μαΐου, με βίαιες συγκρούσεις μεταξύ ακτιβιστών και αστυνομίας, με τραυματισμούς και από τις δύο πλευρές. Στις 12 Μαΐου, η Υπουργός Εσωτερικών Γκορντάνα Γιανκουλόσκα και ο Υπουργός Μεταφορών Μίλε Γιανακιέσκι, μαζί με τον Διευθυντή της Διοίκησης για την Ασφάλεια και την Αντικατασκοπεία Σάσο Μίγιαλκοφ, παραιτήθηκαν αφού αποκαλύφθηκε ότι ήταν οι κύριοι συνομιλητές σε πολλές από τις ενοχοποιητικές καταγραφές.[2]

Εφαρμογή Επεξεργασία

Η εφαρμογή της Συμφωνίας του Πρζίνο αποδείχθηκε προβληματική, με το κόμμα της αντιπολίτευσης της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας να κατηγορεί το μεγαλύτερο κόμμα, το Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση - Δημοκρατικό Κόμμα για τη Μακεδονική Εθνική Ενότητα, ότι δεν την εφαρμόζει. Ο διορισμός της Κατίτσα Γιάνεβα ως Ειδικού Εισαγγελέα χαιρετίστηκε ως σημαντική πρόοδος, αλλά ο διορισμός της ομάδας της (θεωρείται πολύ κοντά στην Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) προκάλεσε αντιδράσεις. Στις 14 Οκτωβρίου 2015, ο ηγέτης της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, ανακοίνωσε ότι η συμφωνία «δεν είναι πλέον ενεργή», μετά από αποτυχία του Συμβουλίου Εισαγγελέων να διορίσει τους μισούς από τους υποψηφίους που πρότεινε η Γιάνεβα.[3] Στις 4 Νοεμβρίου εκλέχθηκαν οι άλλοι υποψήφιοι και ολοκληρώθηκε η ομάδα της Κατίτσα Γιάνεβα.[4] Στις 4 Νοεμβρίου επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με τους υπουργούς και τους υφυπουργούς της μεταβατικής (τεχνοκρατικής) κυβέρνησης. Η συμφωνία ζήτησε την παραίτηση του πρωθυπουργού Νικόλα Γκρουέφσκι τον Ιανουάριο του 2016. Στις 14 Ιανουαρίου ο Νικόλα Γκρουέφσκι παραιτήθηκε επίσημα από τη θέση του Πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ και στη συνέχεια η Συνέλευση της ΠΓΔΜ στις 17 Ιανουαρίου εξέλεξε τον Εμίλ Ντιμιτρίεφ (προσωρινός πρωθυπουργός) ως πρόεδρο σε τεχνοκρατική κυβέρνηση που θα οδηγήσει τη Δημοκρατία στις πρόωρες γενικές εκλογές του Ιουνίου 2016.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. EurActiv
  2. Ministers Quit as Macedonia's Turmoil Deepens, Balkan Insight, 13 Μαΐου 2015.
  3. «Prizma Birn». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2021. 
  4. http://telma.com.mk/vesti/kompletiran-timot-na-obviniteli-na-katica-janeva