Συνθήκη της Αντίς Αμπέμπα

Η Συνθήκη της Αντίς Αμπέμπα, που υπογράφηκε στις 23 Οκτωβρίου 1896, τερμάτισε επίσημα τον Α΄ Ιταλο-Αβυσσηνιακό Πόλεμο με όρους κατά βάση ευνοϊκούς για την Αιθιοπία. Αυτή η συνθήκη υπερίσχυσε μιας μυστικής συμφωνίας μεταξύ της Αιθιοπίας και της Ιταλίας, που συμφωνήθηκε λίγες ημέρες μετά την αποφασιστική Μάχη της Άντουα, τον Μάρτιο του ίδιου έτους, στην οποία οι αιθιοπικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό τον Αυτοκράτορα Μενελίκ Β΄, νίκησαν τις ιταλικές.[1] Η σημαντικότερη παραχώρηση που έκαναν οι Ιταλοί ήταν η κατάργηση της Συνθήκης του Ουτσάλι και η αναγνώριση της πολιτικής ανεξαρτησίας της Αιθιοπίας.

Μετά τη σύναψη αυτής της συνθήκης και πριν από το τέλος του επόμενου ημερολογιακού έτους, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, που διέθεταν αποικιακές κτήσεις πλησίον της Αιθιοπίας, συνήψαν συνθήκες με την τελευταία, οι οποίες την αντιμετώπιζαν ως ίση. Η συνθήκη με τη Γαλλία υπογράφηκε στα τέλη Ιανουαρίου του 1897, ενώ εκείνη με το Ηνωμένο Βασίλειο υπεγράφη στις 14 Μαΐου 1897.

Διαπραγμάτευση Επεξεργασία

Με το ιταλικό κείμενο της Συνθήκης του Ουτσάλι, η Αιθιοπία υποχρεώθηκε να διεξάγει όλες τις εξωτερικές υποθέσεις της μέσω της Ιταλίας, γεγονός που ουσιαστικά καθιστούσε την Αιθιοπία ιταλικό «προτεκτοράτο», ενώ το αμχαρικό κείμενο απλώς έδινε στην Αιθιοπία τη δυνατότητα να επικοινωνεί με τρίτες δυνάμεις μέσω της ιταλικής κυβέρνησης. Μαθαίνοντας αυτή την απόκλιση ανάμεσα στα κείμενα των δύο γλωσσών, ο Αυτοκράτορας Μενελίκ θεώρησε ότι είχε εξαπατηθεί από τους Ιταλούς. Αυτό θα οδηγήσει στον πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών. Επιπλέον, οι Ιταλοί είχαν προωθηθεί σημαντικά στο αιθιοπικό έδαφος κατά τους μήνες μεταξύ της υπογραφής αυτής της συνθήκης το 1889 και της έναρξης των εχθροπραξιών το 1895.

Από την άλλη, η νίκη του στην Άντουα είχε ως αποτέλεσμα ο Μενελίκ να αιχμαλωτίσει 3.000 Ιταλούς στρατιώτες, ενώ διέθετε έναν μεγάλο νικηφόρο στρατό που αντιμετώπιζε τα αποθαρρυνμένα απομεινάρια του ιταλικού στρατού στην Ερυθραία. Επιπλέον, όταν η είδηση της ήττας έφθασε στην Ιταλία, ο πρωθυπουργός Φραντσέσκο Κρίσπι αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Έτσι, ο Αιθίοπας Αυτοκράτορας Μενελίκ διαπραγματευόταν από θέση ισχύος.

Η αρχική ιταλική προσφορά, που παρουσιάστηκε από τον ταγματάρχη Τομάσο Σάλσα στις 11 Μαρτίου, προσέφερε στον Μενελίκ την κατάργηση της Συνθήκης του Ουτσάλι και μια νέα συνθήκη ειρήνης και φιλίας, αλλά σε αντάλλαγμα ζητούσε η Αιθιοπία να μην εξελιχθεί σε προτεκτοράτο οποιασδήποτε άλλης δύναμης. Σύμφωνα με τον ιστορικό Χάρολντ Μάρκους, ο Μενελίκ εξοργίστηκε με αυτή την προσφορά, απαιτώντας την ακύρωση της μυστικής ανακωχής τους.[2]

Τελικά, στις 23 Αυγούστου οι Ιταλοί συμφώνησαν στην άνευ όρων κατάργηση της Συνθήκης του Ουτσάλι και στην αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αιθιοπίας. Έπειτα, οι διαπραγματεύσεις προχώρησαν ταχέως. Οι Ιταλοί αιχμάλωτοι πολέμου απελευθερώθηκαν και η Ιταλία δεσμεύτηκε να πληρώσει αποζημίωση 10.000.000 ιταλικών λιρών. Παραδόξως, οι Ιταλοί θα διατηρούσαν ένα μεγάλο μέρος από τα εδάφη που είχαν καταλάβει.[3]

Τα σύνορα μεταξύ Αιθιοπίας και Ερυθραίας καθορίστηκαν αναθεωρήθηκαν με μια σειρά συμφωνιών το 1900, το 1902 και το 1908.[4][5]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Harold Marcus, The Life and Times of Menelik II: Ethiopia 1844-1913 (Lawrenceville: Red Sea Press, 1995), pp. 174-177
  2. Marcus, Harold G. (Ιανουαρίου 1995). The life and times of Menelik II: Ethiopia, 1844-1913 (στα Αγγλικά). Red Sea Press. σελ. 175. ISBN 9781569020098. 
  3. Margery Perham, The Government of Ethiopia, second edition (London: Faber and Faber, 1969), pp. 58f; Marcus, Menelik II, p. 175
  4. https://biblio-archive.unog.ch/Dateien/CouncilMSD/C-379-M-191-1935-VII_EN.pdf
  5. https://api.parliament.uk/historic-hansard/lords/1935/oct/23/the-italo-abyssinian-dispute