Σύνδρομο Ράι

Το σύνδρομο Ράι (αγγλ. Reye syndrome) είναι σπάνια εγκεφαλική νόσος που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες σε όλα τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Το σύνδρομο Ράι έχει λάβει την ονομασία αυτή από τον Αυστραλό παθολόγο δρ. Ρ. Ντάγκλας Ράι, ο οποίος παρατήρησε για πρώτη φορά τη νόσο το 1963.

Ιστολογική εμφάνιση ήπατος από νεαρό ασθενή που κατέληξε συνεπεία του συνδρόμου Ράι.

Θεωρείται πάρα πολύ επικίνδυνη νόσος, με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας (20-40%), ενώ εκτιμάται ότι το 1/3 των ασθενών, που τελικά επιβιώνουν της νόσου, υφίστανται μόνιμη, ελαφρά ή μέτρια βλάβη, συνήθως στον εγκέφαλο.

Αιτιολογία

Η νόσος αυτή επηρεάζει περισσότερο τον εγκέφαλο και το ήπαρ (κν. συκώτι). Αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εκδηλώνεται συχνότερα σε άτομα νεαρής ηλικίας, ιδιαίτερα σε παιδιά ηλικίας 4 έως και 12 ετών. Τα ακριβή αίτια του συνδρόμου Ράι είναι άγνωστα. Πάρα πολλές έρευνες έχουν συνδέσει την εμφάνιση της νόσου με τη χρήση ασπιρίνης. Δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για το σύνδρομο αυτό.

Συμπτώματα και επιπλοκές

Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες που βρίσκονται στο στάδιο της ανάρρωσης από μία ιογενή λοίμωξη, όπως λ.χ. το κοινό κρυολόγημα. Τα περισσότερα περιστατικά του συνδρόμου Ράι παρατηρούνται κατά τους χειμερινούς μήνες. Η εμφάνιση του συνδρόμου συνοδεύεται συνήθως από παθολογική συσσώρευση λιπών στο ήπαρ με παράλληλη αύξηση της πίεση στον εγκέφαλο. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, το σύνδρομο Ράι μπορεί να προκαλέσει το θάνατο μέσα σε λίγες ημέρες ή και ώρες. Ο ασθενής εμφανίζει μια ιογενή λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, που ακολουθείται από έντονη ναυτία και εμετό, ή/και αλλαγή της διανοητικής κατάστασης (αποπροσανατολισμός, σύγχυση), ή ηπατομεγαλία, ακόμη και χωρίς ίκτερο.

Επειδή είναι γνωστό ότι η ασπιρίνη συνδέεται με το σύνδρομο αυτό, δεν πρέπει ποτέ η ασπιρίνη και άλλα σαλικυλικά φάρμακα να χορηγούνται για την αντιμετώπιση ιογενών λοιμώξεων, όπως η γρίπη και η ανεμοβλογιά. Ιδιαίτερα τα παιδιά και οι έφηβοι δεν πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη χωρίς την εντολή γιατρού.