Η Τουτέλα (λατινικά: Tūtēla ή Tūtēlīna[1] και Tūtīlīna)[2], ήταν μια δευτερεύουσα θεότητα της ρωμαϊκής μυθολογίας, που λατρεύονταν ως ανεξάρτητη θεά κατά τους αυτοκρατορικούς χρόνους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Άγαλμα της θεάς στο Αρχαιολογικό μουσείο της Βιέν

Συχνά της αποδίδονταν τιμές ως θεά προστάτιδα ενός τόπου με τον τύπο Tutela huius loci.

Σε πολλές επιγραφές γίνεται επίκληση της θεάς μαζί με τον Γκένιους και τη Φορτούνα.[3]

Η Τουτέλα, ως Tutela navis, ήταν επίσης η προστάτιδα θεά των πλοίων. Προστάτευε τα πλοία, τους ναυτικούς και τη ναυσιπλοΐα και για επίκληση της προστασίας της οι ναυτικοί τοποθετούσαν ένα αγαλματίδιο με τη μορφή της θεάς στην πλώρη ή την πρύμνη του πλοίου.[4][2]

Αναφέρεται επίσης και ως θεά-προστάτιδα της σοδειάς και των καρπών.[5]

Η λατρεία της συνεχίστηκε μέχρι τον Μεσαίωνα.

Ασημένιο αγαλματίδιο της Τουτέλας, που φέρει τις παραστάσεις των επτά ημερών της εβδομάδας, Θησαυρός του Μακόν, εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο, ύψος 13 εκ.


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Varron, Menippearum fragmenta, 216 et Augustin, Civitas Dei, 4,8.
  2. 2,0 2,1 . «books.google.gr/Dictionnaire abregé de la fable». 
  3. Ehlers, Realencyclopedie der classischen Altertumwissenschaft. Neue Bearbeitung, 1894, VII A, p. 1599.
  4. Prof. Dr. Dietrich Wachsmuth, Der Kleine Pauly, 1979, col. 1014-1015.
  5. . «books.google.gr/Dictionnaire de mythologie de tous les peuples».