Τρέλες (Γκόγια)

Σειρά 22 χαρακτικών (1815 - 1823) που φιλοτέχνησε ο Φρανθίσκο Γκόγια (1746–1828). Είναι η τελευταία μεγάλη σειρά χαρακτικών που δημιούργησε.

Η σειρά έργων Τρέλες (Ισπανικά: Los Disparates), γνωστή και ως Παροιμίες (Ισπανικά: Proverbios) ή Όνειρα (Ισπανικά: Sueños) είναι μια ομάδα χαρακτικών που φιλοτέχνησε ο Ισπανός ζωγράφος και χαράκτης Φρανθίσκο Γκόγια κατά τη χρονική περίοδο 1815 - 1823. Ο Γκόγια φιλοτέχνησε αυτή τη σειρά ενόσω κατοικούσε στην Έπαυλη του Κουφού (Quinta del Sordo) στους τοίχους της οποίας είχε φιλοτεχνήσει τους φημισμένους Μαύρους Πίνακες. Όταν αναγκάστηκε να φύγει για τη Γαλλία, για να εγκατασταθεί στην Μπορντώ το 1824 μετά από διώξεις κατά των φιλελεύθερων και αντιμοναρχικών στοιχείων, άφησε τα έργα αυτά στη Μαδρίτη προφανώς ημιτελή.[2] Όσο ο Γκόγια ήταν εν ζωή, η σειρά δεν δημοσιεύθηκε λόγω των πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν στην Ισπανία και της Ιεράς Εξέτασης. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από την Ακαδημία του Σαν Φερνάντο το 1864 με τον τίτλο Παροιμίες (Proverbios). Σε αυτή την έκδοση, σε κάθε έργο έχει δοθεί ως τίτλος μια Ισπανική παροιμία. Σε εκτυπώσεις αρκετών πλακών της σειράς υπάρχουν τίτλοι γραμμένοι από τον Γκόγια, οι οποίοι συμπεριλαμβάνουν τη λέξη Disparate (Τρέλα).[3] Η σειρά Τρέλες είναι μια αινιγματική ομάδα 22 χαρακτικών (αρχικά ήταν 18 - 4 έργα προστέθηκαν αργότερα) που αποτελεί την τελευταία μεγάλη σειρά χαρακτικών του Γκόγια, την οποία ο καλλιτέχνης φιλοτέχνησε προς το τέλος της ζωής του. Οι σκηνές που απεικονίζονται είναι δύσκολο να ερμηνευθούν, περιλαμβάνουν σκοτεινές σκηνές που μοιάζουν να είναι βγαλμένες από όνειρα, συμπεριλαμβάνουν στοιχεία σάτιρας και έχουν συσχετιστεί από τους ειδικούς με πολιτικά θέματα, παροιμίες, και με το Ισπανικό καρναβάλι.[4]

Νο. 13: Modo de volar (Ένας τρόπος για να πετάξεις), 24,4 x 35,3 εκ. (εικόνα)/ 33,7 x 50,2 εκ. (χαρτί). Ένα από τα διασημότερα έργα της σειράς
Νο. 10: El caballo raptor (To άλογο - απαγωγέας), 24,4 x 35,3 εκ.(εικόνα)/ 33,7 x 50,2 εκ. (χαρτί). Εδώ απεικονίζεται ένα άλογο το οποίο κουβαλάει μια γυναίκα με το στόμα του. Σύμφωνα με τον κριτικό τέχνης Ρόμπερτ Χιουζ, η ευφορία της γυναίκας παραπέμπει, μεταξύ άλλων πιθανών ερμηνειών, σε οργασμό.[1]

Τα έργα της σειράς Τρέλες[a 1]

Επεξεργασία

Τα 4 έργα που προστέθηκαν αργότερα

Επεξεργασία

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Οι εκτυπώσεις των έργων που παρατίθενται σε αυτό το λήμμα προέρχονται από την πρώτη έκδοση της σειράς (1864) και ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου του Πράδο. Οι εικόνες των έργων είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του Μουσείου, που αποτελεί και την πηγή του παρόντος λήμματος για τις διαστάσεις και τους τίτλους στα ισπανικά των έργων.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Hughes (1990), 63
  2. Wilson-Bareau, 77–78
  3. «Southbank Centre, GOYA: THE DISPARATES». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2013. 
  4. The University of Arizona Museum of Art