Φάρσες και ηθικολογίες
Ο Οκτάβιος Μιρμπό δημοσίευσε το 1904 έξι μικρά μονόπρακτα έργα με τον τίτλο Φάρσες και ηθικολογίες (στα γαλλικά Farces et moralités), τα οποία παίχτηκαν σε πολλές σκηνές του Παρισιού ανάμεσα στο 1894 και το 1904 : Παλιά ζευγάρια (στις 20 Δεκεμβρίου 1894 στο Θέατρο Εφαρμογής), Η Επιδημία (στις 14 Μαïου 1898, στο Θέατρο Antoine, Οι Εραστές, (στις 25 Μαΐου 1901, στο Θέατρο Grand Guignol), Ηθικοί Ενδοιασμοί (στις 2 Ιουνίου 1902 στο Θέατρο Grand Guignol), Το Πορτοφόλι (στις 19 Φεβρουαρίου 1902, στο Θέατρο της Αναγέννησης) και Συνέντευξη (την 1η Φεβρουαρίου 1904 στο Θέατρο Grand Guignol ). Δύο από αυτά Οι Εραστές και Παλιά ζευγάρια `ξανανέβηκαν στην Comédie-Française το 1999. •
 | |
| Συγγραφέας | Οκτάβ Μιρμπώ |
|---|---|
| Τίτλος | Farces et moralités |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1904 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1904 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Θέματα Επεξεργασία
Όπως συνήθως ο Μιρμπό απομυθοποιεί και χλευάζει όλα όσα ένας μάταιος λαός σέβεται τυφλά: τον νόμο, καταπιεστικό από φύσει, και την αστυνομία, αυθαίρετη και κατασταλτική εξ’ορισμού. (Το Πορτοφόλι) η αγάπη, μια κοροïδία (Οι Εραστές), και ο γάμος, ένα έλος (Παλιά ζευγάρια) ο πλούτος, κακά αποκτημένος, και η κοινωνική επιτυχία, μια γκριμάτσα απατηλή σε μια κοινωνία που βασίζεται στην κλοπή (Ηθικοί ενδοιασμοί, Παλιά Ζευγάρια); ο τύπος, αναισθητοποιώντας και παραπληροφορώντας (Συνέντευξη), και το πολιτικό προσωπικό, αδιάφορο στις κοινωνικές δυστυχίες και ανήσυχο μόνο για τις αργομισθίες του (Η Επιδημία).
Η μεγάλη πρωτοτυπία του είναι ότι επεκτείνει την αμφισβήτηση στην ίδια τη γλώσσα, χάρη στην οποία οι κυρίαρχες τάξεις αποκτούν την υποταγή και το σεβασμό των κυριαρχημένων και διαιωνίζουν μια άνιση κοινωνική τάξη: η γλώσσα είναι ένα ψεύτικο νόμισμα που αντί να επιτρέπει μια πραγματική επικοινωνία, δε χρησιμεύει παρά για να διατηρεί άνισες ανταλλαγές ανάμεσα στις τάξεις (Την Επιδημία, Το Πορτοφόλι, Συνέντευξη) και ανάμεσα στα φύλλα (Οι Εραστές, Παλιά ζευγάρια).
Ο Μιρμπό καταφέρνει όμως να μας κάνει να γελάσουμε με κάτι που μάλλον θα έπρεπε να μας απελπίζει, με την αόριστη ελπίδα ότι η σπίθα της συνείδησης θα μας βοηθήσει να ζήσουμε καλύτερα, να ασκήσουμε καλύτερα την ελευθερία μας και να επαναστατήσουμε καλύτερα.
Από την ηθικολογία στη φάρσα Επεξεργασία
Αν και τοποθετείται στη συνέχεια των μεσαιωνικών Ηθικολογιών που είχαν παιδαγωγικό και ηθoπλαστικό σκοπό, ο Μιρμπό διάλεξε εσκεμμένα το ύφος της φάρσας: η μεγαλοποίηση, ο ενθουσιασμός (δείτε κυρίως Την Επιδημία και Το Πορτοφόλι), η καρικατούρα, τα παιχνίδια λέξεων, το γελοίο (Οι Εραστές), και το παράλογο, αποκαλυπτικό μιας κοινωνικής τάξης όπου όλα πάνε ανάποδα από τη λογική και τη δικαιοσύνη (Την Επιδημία, Το Πορτοφόλι, Ηθικοί Ενδοιασμοί) και εγγυώνται αποστασιοποίηση, χωρίς αξίωση του παραμικρού ρεαλισμού. Εξαιρετικά πρωτότυπο και σύγχρονο, το Φάρσες και ηθικολογίες του Οκτάβ Μιρμπώ προτρέχει του θεάτρου του Μπέρτολτ Μπρεχτ, του Μαρσέλ Αιμέ, του Χάρολντ Πίντερ και κυρίως του Ευγένιου Ιονέσκο. Σημειώνει όλο και μεγαλύτερη επιτυχία και πολλοί είναι οι θεατρικοί θίασοι, επαγγελματίες ή ερασιτέχνες, που το βάζουν στο ρεπερτόριό τους.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Οκτάβ Μιρμπώ, Farces et moralités (στα γαλλικά).
- Pierre Michel, Πρόλογος Αρχειοθετήθηκε 2012-02-23 στο Wayback Machine. (στα γαλλικά).
- Pierre Michel, « Octave Mirbeau, Ionesco et le théâtre de l'absurde », Cahiers Octave Mirbeau, n° 13, 2006, 163-174 (στα γαλλικά).
- Sarah Brun, « Mirbeau, un dramaturge strindbergien ? Combat des cerveaux et guerre des sexes dans Vieux ménages », Cahiers Octave Mirbeau, n° 18, 2011, 66-84 (στα γαλλικά).