Χελένα Μνισκούβνα
Η Χελένα Μνισκούβνα (πολωνικά: Helena Mniszkówna), οικογενειακό όνομα: Μνίσεκ-Τχοζνίτσκα (Mniszek-Tchorznicka), επώνυμο από τον πρώτο γάμο: Χιζίνσκα (Chyżyńska), επώνυμο από το δεύτερο γάμο: Ράβιτς Ραντομίσκα (Rawicz Radomyska), (24 Μαΐου 1878 - 18 Μαρτίου 1943, Σάμπνιε)[4][5] ήταν Πολωνή μυθιστοριογράφος. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Trędowata, που γράφτηκε το 1909, την έφερε στο προσκήνιο.
| Χελένα Μνισκούβνα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Helena Mniszek (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 24 Μαΐου 1878[1][2] Kurchitsia |
| Θάνατος | 18 Μαρτίου 1943[3][1][2] Σάμπνιε[3] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας |
| Αξιοσημείωτο έργο | The Leper |
| Οικογένεια | |
| Οικογένεια | Tchorznicki (clan Jelita) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ζωή Επεξεργασία
Ο Μνισκούβνα γεννήθηκε στη Βολυνία. Μεγάλο μέρος της οικογενειακής καταγωγής της είναι γνωστή λόγω του γεγονότος ότι προήλθε από μια από τις παλαιότερες ευγενείς οικογένειες της Ποντλάχια. Αν και έκανε κατ΄ οίκον διδασκαλία, μπορούσε να μιλήσει 4 γλώσσες και είχα βαθιά γνώση της λογοτεχνίας.[6] Πέρασε τα διαμορφωτικά της χρόνια ταξιδεύοντας, παίζοντας πιάνο και απαγγέλοντας ποιήματα. Σε ηλικία 19 ετών παντρεύτηκε τον Βουαντίσουαφ Χιζίνσκι. Το 1903, μετά το θάνατο του συζύγου της, επέστρεψε στο Σάμπνιε, όπου ερωτεύτηκε τον Άντολφ Λορτς, ο οποίος έγινε η έμπνευση για ένα μυθιστόρημα της με την ονομασία «Panicz» («Κύριος») το 1912.[7]
Το 1909, δημοσίευσε το «Trędowata» («Λεπρός»), για το οποίο αναγνωρίστηκε όχι μόνο μεταξύ των αναγνωστών της μεσαίας τάξης αλλά και μεταξύ των ανώτερων τάξεων. Το χειρόγραφο του μυθιστορήματος αναθεωρήθηκε από τον Μπολέσουαφ Πρους. Το ίδιο το μυθιστόρημα έχει δραματοποιηθεί 4 διαφορετικές φορές από 4 διαφορετικούς σκηνοθέτες, τους: Έντβαρντ Πουχάλσκι, Γιούλιους Γκάρνταν, Γέζι Χόφμαν και Βόιτσεχ Ραβέτσκι, μαζί με τον Κσίστοφ Λανγκ.[8]
Ξαναπαντρεύτηκε το 1910 και μετακόμισε στο Κουχάρι, όπου έμεινε μέχρι το 1939, όταν οι Γερμανοί στρατιώτες την έδιωξαν από την περιουσία της. Μετά από αυτό επέστρεψε στο Σάμπνιε, όπου έζησε μέχρι το θάνατό της. Θάφτηκε στο χωριό Ζέμπρουφ, σε ένα οικογενειακό νεκροταφείο.[9]
Το 1951, απαγορεύτηκαν όλα τα έργα της λόγω της λογοκρισίας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας. Οι κομμουνιστικές αρχές απαγορεύουν όλα τα βιβλία που το περιεχόμενο μπορεί να ήταν επιβλαβές για την κοινωνία.
Δραστηριότητες προς όφελος της κοινωνίας Επεξεργασία
Εκτός από την ανατροφή των παιδιών της και τη συγγραφή μυθιστορημάτων, η Μνισκούβνα συμμετείχε επίσης στην κοινωνική εργασία. Ασχολήθηκε με την εργασία για φιλανθρωπικά ιδρύματα και την κοινωνία. Δημιούργησε ένα σχολείο για νεαρά κορίτσια και μια θεατρική ομάδα για τα παιδιά του χωριού και ήταν πάντα πρόθυμη να βοηθήσει εκείνους που έχουν ανάγκη. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου φρόντισε τραυματισμένους στρατιώτες.
Έργα Επεξεργασία
Η Μνισκούβνα θεωρείται γραφομανής, γιατί όπου κι αν ήταν, έγραφε πάντα νέα έργα τέχνης. Δημοσίευσε περισσότερα από 22 βιβλία, ωστόσο κανένα από αυτά δεν ήταν ποτέ σε θέση να ξεπεράσει την επιτυχία του «Trędowata». Περιέγραψε τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ του ανώτερου φλοιού και τόνισε ένα στερεότυπο για τον λαμπερό τρόπο ζωής των ανθρώπων που απεικόνισε.[10]
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Trędowata, Κρακοβία 1909
- Ordynat Michorowski, Κίεβο 1910
- Zaszumiały Pióra, Κίεβο 1911
- Panicz, Κρακοβία 1912
- Książęta Boru, Κίεβο 1912
- Prymicja, Κίεβο 1912
- Gehenna, Κίεβο 1912
- Czciciele Szatana, Βαρσοβία 1918
- Pluton i Persefona. Baśń fantastyczna na tle mitologicznym, Βαρσοβία 1919
- Pustelnik, Πόζναν 1919
- Verte, Πόζναν 1921
- Prawa ludzi, Λούμπλιν 1922
- Sfinks, Βαρσοβία 1922
- Królowa Gizella, Πόζναν 1925
- Dziedzictwo, Πόζναν 1927
- Z ziemi łez i krwi, 1927
- Kwiat magnolii, Πόζναν 1928
- Powojenni, Πόζναν 1929
- Magnesy serc, Βαρσοβία 1930
- Słońce, 1933
- Smak miłości, 1941
Εκδόσεις ταινιών Επεξεργασία
3 από τα μυθιστορήματά της προσαρμόστηκαν σε ταινίες για τον κινηματογράφο. Το «Trędowata» δραματοποιήθηκε 4 φορές (3 ταινίες και μία τηλεοπτική σειρά).
- 1926 Trędowata, σε σκηνοθεσία Έντβαρντ Πουχάλσκι
- 1936 Trędowata, σε σκηνοθεσία Γιούλιους Γκάρνταν
- 1937 Ordynat Michorowski, σε σκηνοθεσία Χένρικ Σάρο
- 1938 Gehenna, σε σκηνοθεσία Μίχαου Βασίνσκι
- 1976 Trędowata, σε σκηνοθεσία Γέζι Χόφμαν
- 1999 Trędowata (τηλεοπτική σειρά), σε σκηνοθεσία Βόιτσεχ Ραβέτσκι και Κσίστοφ Λανγκ
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 170159737.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. helena-mniszkowna-1878-1943-pisarka-wiesz.
- ↑ 3,0 3,1 Freebase Data Dumps. Google.
- ↑ «Helena Mniszek – Gmina SABNIE». Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ Α. Χουτνικιέβιτς, Młoda Polska, Βαρσοβία 2002, σελ. 431
- ↑ «Biografia Heleny Mniszkewny. Tredowata literackiej Warszawy». Granice.pl. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ «Adolf Lortsch». Kuriergalicyjski.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2018.
- ↑ Wielka Encyklopedia PWN επεξεργασία από τον Γιαν Βοϊνόφσκι, Βαρσοβία 2003, σελ. 541
- ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2018.
- ↑ Mały słownik pisarzy polskich część II, επεξεργασία από τον Βουοντζίμιες Μάτσιαγκ, Βαρσοβία 1981, σελ. 157