Γενικά Επεξεργασία

Ζευγαρωμένοι σκώληκες

Μεταξοσκώληκας ονομάζεται γενικά η κάμπια του εξημερωμένου είδους Bombyx mori της ομοταξίας των εντόμων. Έχει μεγάλη οικονομική αξία για τον άνθρωπο καθώς εκτρέφεται (σηροτροφία) για την παραγωγή του μεταξιού. Τρέφεται με τα φύλλα της μουριάς. Εναλλακτική ονομασία του μεταξοσκώληκα στην Κύπρο είναι το καματερόν. Προέρχεται από τη λέξη κάματος που σημαίνει μόχθος, αφού ο μεταξοσκώληκας συνεχώς εργάζεται παράγοντας το μετάξι[1]. Το έντομο που προκύπτει από το κουκούλι του μεταξοσκώληκα ονομάζεται πουμπουρία. Οι νεκρές πουμπουρίες που προκύπτουν από το βράσιμο των κουκουλιών αποθηκεύονται και χρησιμοποιούνται ως δόλωμα στο ψάρεμα.[2]

Ιστορική αναδρομή Επεξεργασία

Ενήλικας μεταξοσκώληκας

Η ιστορία του μεταξιού σύμφωνα με τους Κινέζους συγγραφείς ανακαλύφθηκε τυχαία από την αυτοκράτειρα Σι Λίνγκ Τσι γύρω στο 2690 π.Χ.. Από τότε άρχισε η ανάπτυξη της σηροτροφίας στην Κίνα και κατοχυρώθηκε περίπου 2000 χρόνια[3]. Τον 8ο αιώνα μεταφέρθηκε στην Ιαπωνία απο Κινέζους μετανάστες και τέλος τον 4ο αιώνα π.Χ. με τις εκστρατείες του Μ.Αλέξανδρου το μετάξι έγινε γνωστό στους Αρχαίους Ελληνες και στους Ρωμαίους.

Καλλιέργεια και παραγωγή μεταξιού Επεξεργασία

Η εκκόλαψη του σπόρου αποτελεί το πρώτο στάδιο της εκτροφής όπου γίνεται στα μέσα Απριλίου με αρχές Μαΐου, εκκολάπτεται σε 12-15 μέρες σε θερμοκρασία 20-25°C. Από την στιγμή που θα εκκολαφτεί περνά από πέντε διαφορετικά στάδια που ονομάζονται ηλικίες. Συνολικά ο μεταξοσκώληκας περνά πέντε ηλικίες και τέσσερις ύπνους.Μόλις ολοκληρωθεί η εκτροφή κατά την οποία τρέφεται με λεπτοκομμένα μορεόφυλλα και κάθε μέρα μεγαλώνει σημαντικά. Εκκρίνει από τους δύο μεταξογόνους αδένες το μετάξι.Το πλέξιμο γίνεται από έξω προς τα μέσα, το πλέξιμο ολοκληρώνεται σε 12 ημέρες. Μέσα σε 10 ημέρες από το ξεκλάδωμα πρέπει να γίνει η απόπνιξη για να θανατωθεί η χρυσαλλίδα. Εφόσον δεν γίνει η απόπνιξη των κουκουλιών σε 12 ημέρες από την ολοκλήρωση του πλεξίματος, κόβει τις κλωστές της φούσκας και βγαίνει.Τα ήδη ψημένα κουκούλια είναι έτοιμα να αναπηνιστούν δηλ. να ξετυλιχτεί η μεταξωτή κλωστή μέσα σε ζεστό νερό θερμοκρασίας 50-60 βαθμούς Κελσίου (°C)[4].

Οικονομική σημασία Επεξεργασία

Η εκτροφή μεταξοσκώληκα κρύβει φλέβα χρυσού. Εισόδημα 15.000 ευρώ σε μόλις 2 μήνες μπορούν να αποφέρουν στο αγρότη 20 κουτιά σπόρου. Ελλειμματική η παραγωγή στην Ελλάδα, αντιθέτως η ζήτηση για μετάξι είναι μεγάλη από το εξωτερικό. Παρότι οι θερμοκρασίες είναι ιδανικές για την καλλιέργεια. Υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για όσους ασχοληθούν με την εκτροφή του μεταξοσκώληκα. Από την εκτροφή ενός κουτιού μεταξόσπορου παράγονται 60 ως 70 κιλά χλωρά κουκούλια. Από κάθε κουκούλι παίρνουμε 2500 μέτρα κλωστή.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια (1990), σελίδα 221, Τόμος 6
  2. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια (1990) σελίδα 19, Τόμος 12
  3. Δήμος Σουφλίου.
  4. Καλαγιάς.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Βίντεο: Ο τον κύκλος ζωής του μεταξοσκώληκα σε 3 λεπτά, youtube.com, ανακτήθηκε στις 04/04/2017.