Το Medical Subject Heading (MeSH) είναι ολοκληρωμένο ελεγχόμενο λεξιλόγιο με σκοπό την εύρεση άρθρων, περιοδικών και βιβλίων στις επιστήμες υγείας. Λειτουργεί ως “λεξικό συνώνυμων”) που διευκολύνει την αναζήτηση. Δημιουργήθηκε και ενημερώθηκε από την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM) των Ηνωμένων Πολιτειών, χρησιμοποιείται από τη βάση δεδομένων άρθρων MEDLINE/PUBMED και από τον κατάλογο βιβλιοθηκών της NLM. Το MeSH χρησιμοποιείται επίσης από το αρχείο του ClinicalTrials.gov για να ταξινομήσει ποιες ασθένειες μελετώνται από δοκιμές που έχουν καταχωρηθεί στο ClinicalTrials. Το MeSH δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1960, βασισμένο στον κατάλογο περιεχομένων της ίδιας της NLM και τις θεματικές επικεφαλίδες του τριμηνιαίου αθροιστικού δείκτη Medicus (έκδοση 1940). Η ετήσια έντυπη έκδοση του MeSH σταμάτησε να κυκλοφορεί το 2007 και το MeSH είναι πλέον διαθέσιμο μόνο online. Μέσω του PubMed η περιήγηση και η λήψη γίνονται δωρεάν. Δημιουργημένο στα αγγλικά, το MeSH έχει μεταφραστεί σε πολλές άλλες γλώσσες και επιτρέπει την ανάκτηση εγγράφων από διαφορετική προέλευση. Το λεξιλόγιο αυτό έχει επίσης σχεδιαστεί ως εγκυκλοπαιδικός θησαυρός, ώστε να διευκολύνεται η αναζήτηση.[1]

Medical Subject Headings
Περιεχόμενο
ΠεριγραφήMedical Subject Headings
ΑντικείμενοΙεραρχικά Οργανωμένη Ορολογία για την εύρεση και κατηγοριοποίηση βιοϊατρικών πληροφοριών
Επαφή
Πρόσβαση
Ιστοσελίδαhttps://www.nlm.nih.gov/mesh/
Εργαλεία
Διάφορα
ΆδειαNational Library of Medicine (US Government)
Συνδέσεις
  • PubMed
  • NLM

Δομή Επεξεργασία

Το λεξιλόγιο MeSH χωρίζεται σε τέσσερις τύπους όρων. Οι κυριότερες είναι οι «επικεφαλίδες» (γνωστές και ως επικεφαλίδες MeSH ή περιγραφείς), οι οποίες περιγράφουν το θέμα κάθε άρθρου (π.χ. «Βάρος σώματος», «Οίδημα εγκεφάλου» ή «Νοσηλευτική κρίσιμης φροντίδας»). Τα περισσότερα από αυτά συνοδεύονται από μια σύντομη περιγραφή ή ορισμό , συνδέσμους προς σχετικούς περιγραφείς και μια λίστα συνωνύμων ή παρόμοιων όρων (γνωστοί ως όροι εισαγωγής). Το MeSH περιέχει περίπου 27.000 καταχωρήσεις και ενημερώνονται ετησίως για να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στην Ιατρική και την ιατρική ορολογία. Οι όροι στον ιστιοότοπο MeSH είναι ταξινομημένοι με αλφαβητική σειρά και σε ιεραρχική δομή ανά θεματικές κατηγορίες με πιο συγκεκριμένους όρους . Όταν αναζητούμε έναν όρο στο MeSH, οι πιο συγκεκριμένοι όροι MeSH περιλαμβάνονται αυτόματα στην αναζήτηση, η οποία είναι γνωστή ως εκτεταμένη αναζήτηση. Αυτές οι πρόσθετες πληροφορίες και η ιεραρχική δομή καθιστούν το MeSH ουσιαστικά έναν θησαυρό και όχι μια απλή λίστα θεματικών επικεφαλίδων. Ο δεύτερος τύπος όρου, υπότιτλοι ή προσδιορισμοί MeSH, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με για να περιγράψει πληρέστερα μια συγκεκριμένη πτυχή ενός θέματος, όπως δυσμενείς διαγνωστικές ή γενετικές επιδράσεις. Για παράδειγμα η θεραπεία του άσθματος εμφανίζεται ως άσθμα/ φαρμακευτική θεραπεία. Οι υπόλοιποι δύο τύποι όρων είναι αυτοί που περιγράφουν τον τύπο του άρθρου και οι συμπληρωματικές εννοιολογικές εγγραφές που περιγράφουν ουσίες όπως χημικά προϊόντα και φάρμακα που δεν περιλαμβάνονται στις επικεφαλίδες.

Ιεραρχία Περιγραφέων Επεξεργασία

Οι περιγράφεις ή οι θεματικές επικεφαλίδες είναι ταξινομημένες ιεραρχικά. Ένας συγκεκριμένος περιγραφέας μπορεί να εμφανίζεται σε διάφορες τοποθεσίες στο ιεραρχικό δέντρο. Οι θέσεις των δέντρων φέρουν συστηματικές ετικέτες γνωστές ως αριθμοί δέντρου, και συνεπώς ένας περιγραφέας μπορεί να φέρει διάφορους αριθμούς δέντρων. Για παράδειγμα, ο περιγραφέας “ Νεοπλάσματα του Πεπτικού Συστήματος” έχει αριθμούς δέντρων: C06.301 και C04.588.274. Το C αναφέρεται σε ασθένειες, το C06 για ασθένειες του πεπτικού συστήματος και το C06.301 για νεοπλάσματα του πεπτικού συστήματος. Για το δεύτερο αριθμό το C04 αναφέρεται σε νεοπλάσματα, το C04.588 σε νεοπλάσματα ανάλογα με την περιοχή που εμπλέκεται και το C04.588.274 επίσης για νεοπλάσματα του πεπτικού συστήματος. Οι αριθμοί δέντρων για έναν συγκεκριμένο περιγραφέα εξαρτώνται από τις αλλαγές που μπορεί να γίνουν καθώς το MeSH αναβαθμίζεται. Επιπλέον, κάθε περιγραφέας φέρει μία μοναδική αλφαριθμητική ταυτότητα που δεν μπορεί να αλλάξει.

Περιγραφές Επεξεργασία

Οι περισσότερες θεματικές επικεφαλίδες συνοδεύονται από μία μικρή περιγραφή ή έναν ορισμό. Το διευκρινιστικό κείμενο είναι γραμμένο από την ομάδα του MeSH και είναι βασισμένο σε συγκεκριμένες δικές τους πηγές. Οι αναφορές είναι κατά κύριο λόγο εγκυκλοπαιδικές.

Προσδιορισμοί Επεξεργασία

Εκτός από την περιγραφική ιεραρχία, το ΜeSH περιέχει ένα μικρό αριθμό συγκεκριμένων προσδιορισμών (γνωστών και ως υπότιτλων), οποίοι μπορούν να προστεθούν στους πεοργραφείς ώστε να περιοριστεί το θέμα. Για παράδειγμα, η “Ιλαρά” είναι ο περιγραφέας και η “επιδημιολογία” είναι ο προσδιορισμός. “Ιλαρά/Επιδημιολογία” περιγράφει τον υπότιτλο ενός επιδημιολογικού άρθρου για την Ιλαρά. Ο προσδιορισμός “Επιδημιολογία” μπορεί να προστεθεί και σε άλλους περιγράφεις ασθενειών. Δεν επιτρέπονται όλοι οι συνδυασμοί περιγραφέων/προσδιορισμός καθώς κάποιοι από αυτούς δεν έχουν νόημα.

Ένθετα Επεξεργασία

Εκτός από τους περιγραφείς, το ΜeSH περιέχει επίσης περίπου 139000 συμπληρωματικά αρχεία έννοιας. Αυτά δεν ανήκουν στο ελεγχόμενο λεξιλόγιο, αντίθετα μεγεθύνουν το λεξικό συνώνυμων και περιέχουν συνδέσμους για τον πλησιέστερο περιγραφέα που ταιριάζει και έχει χρησιμοποιηθεί στην αναζήτησή. Πολλά από αυτά τα αρχεία περιγράφουν χημικές ουσίες.

Χρήση στην MEDLINE/PubMed Επεξεργασία

Συνήθως 10 με 15 MeSH όροι ανατίθενται σε κάθε άρθρο περιοδικού της Medline/PubMed, προκειμένου να περιγραφεί με αυτό τον τρόπο το περιεχόμενό του. Στη συνέχεια η βάση δεδομένων συσχετίζει τους όρους αναζήτησης με την επιθυμητή ορολογία, τους όρους MeSH, που χρησιμοποιούνται στη βάση δεδομένων για να περιγράψουν αυτό το θέμα.[2]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Fact Sheet Medical Subject Headings (MeSH®)». Fact Sheet Medical Subject Headings (MeSH®). 
  2. «Principles of MEDLINE Subject Indexing». Principles of MEDLINE Subject Indexing. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία