PZL Ł.2
Τo PZL Ł.2 ήταν πολωνικό μονοκινητήριο αεροσκάφος στρατιωτικής συνεργασίας/συνδέσμου το οποίο ανέπτυξε το 1929 η Polskie Zakłady Lotnicze (PZL) στη Βαρσοβία. Κατασκευάστηκαν μονάχα 31 μονάδες, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοτύπου, που παρέμειναν σε υπηρεσία με την Πολωνική Πολεμική Αεροπορία τη δεκαετία του 1930. Με αεροσκάφος αυτού του τύπου δύο Πολωνοί πιλότοι πραγματοποίησαν το 1931 τον γύρο της Αφρικής, ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα στην αεροπορική ιστορία της χώρας.
| PZL Ł.2 | |
|---|---|
 Το PZL Ł.2 | |
| Τύπος | αεροσκάφος στρατιωτικής συνεργασίας/συνδέσμου |
| Κατασκευαστής | PZL |
| Χώρα προέλευσης | Πολωνία |
| Παρθενική πτήση | 1930 |
| Αποσύρθηκε | 1935 |
| Κύριος χειριστής | Πολωνική Πολεμική Αεροπορία |
| Παραγωγή | 1930-31 |
| Μονάδες που παρήχθησαν | 31 |
Σχεδιασμός και ανάπτυξη Επεξεργασία
Το 1927 το Υπουργείο Πολέμου εκίνησε διαγωνισμό για την απόκτηση νέου αεροσκάφους αναγνώρισης και στρατιωτικής συνεργασίας. Θα χρησιμοποιούνταν από μονάδες του Στρατού Ξηράς και θα επιχειρούσε από προκεχωρημένα αεροδρόμια. Οι Jerzy Dąbrowski και Franciszek Kott της PZL πρότειναν σχεδίαση που αρχικά είχε την ονομασία PZL.2.[1] Αυτό ήταν ένα από τα πρώτα αεροσκάφη που σχεδίασε η PZL και πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις αρχές του 1930 με τον Bolesław Orliński στα χειριστήρια.[2][3] Τη χρονιά αυτή έγινε και η αξιολόγηση του τύπου από την Αεροπορία. Χάρη στα μηχανικά κινούμενα flats και slats που διέθετε, τα οποία ήταν διατεταγμένα με τρόπο πρωτοποριακό για τα δεδομένα της εποχής,[3] ήταν δυνατή η βραχεία προσαπογείωση του.[1] Τα ανταγωνιστικά Lublin R-X και PWS-5t2, η αξιολόγηση των οποίων είχε ήδη γίνει το 1929, κρίθηκαν ανεπαρκή με συνέπεια η Αεροπορία να ζητήσει την κατασκευή 60 PZL.2.[2] Η σχεδίαση της PZL συμμετείχε ξανά σε νέο διαγωνισμό για αεροσκάφος αυτής της κλάσης, που έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 1931. Παρόλο που διέθετε την προαναφερθείσα προηγμένη διάταξη και ήταν κατασκευασμένο από ντουραλουμίνιο, επελέγη τελικά το απλούστερο και φθηνότερο Lublin R-XIII,[2] με συνέπεια η αρχική παραγγελία για το PZL να μειωθεί στις 30 μονάδες.[2] Η κατασκευή τους ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1930 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1931[2] και η ονομασία τους άλλαξε σε PZL Ł.2 ή Ł.2a, με το γράμμα Ł να υποδηλώνει τη λέξη łącznikowy που σημαίνει «σύνδεσμος». Τα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοτύπου, είχαν αριθμούς σειράς 55.1-55.31.[4]
Το Ł.2 ήταν ένα υψηλοπτέρυγο μονοπλάνο με διμελές πλήρωμα, αποτελούμενο από τον πιλότο και τον παρατηρητή, που κάθονταν ο ένας όπισθεν του άλλου σε ανοιχτά κόκπιτ με διπλά χειριστήρια. Ο παρατηρητής χειρίζονταν επίσης ένα πολυβόλο Lewis των 7,7 mm. Το αεροσκάφος διέθετε σταθερό σύστημα προσγείωσης.[1] Προωθούνταν από εννεακύλινδρο αερόψυκτο αστεροειδή κινητήρα Wright Whirlwind J-5A των 240 hp, οποίος κατασκευάζονταν κατόπιν αδείας από τη Σκόντα. Ο κινητήρας έστρεφε δίφυλλη ξύλινη έλικα διαμέτρου 2,7 m.
Εξ αιτίας της ακύρωσης μεγάλου μέρους της παραγγελίας, έμειναν στο εργοστάσιο εξαρτήματα πολλών αεροσκαφών. Το 1930 η κατασκευάστρια πρότεινε το Ναυτικό την ανάπτυξη ενός υδροπλάνου, του PZL.9, που θα βασίζονταν στο Ł.2 και θα χρησιμοποιούνταν σαν αεροσκάφος συνεργασίας και περιπολίας. Το όλο σχέδιο δεν υλοποιήθηκε. Στη συνέχεια η εταιρεία πρότεινε το PZL.15, το οποίο επίσης βασίζονταν στο Ł.2 και θα ήταν υδροπλάνο μαχητικό/ναυτικής περιπολίας. Αυτό ήταν χαμηλοπτέρυγο μονοπλάνο με πτέρυγες, κινητήρα και ουρά ίδια με του Ł.2. Ούτε αυτή η πρόταση υλοποιήθηκε.[1] Τμήματα του Ł.2 (πτέρυγα, ουρά, κινητήρας) αξιοποιήθηκαν στο πρωτότυπο επιβατηγό PZL.16.[1]
Επιχειρησιακή ιστορία Επεξεργασία
Τον Μάιο του 1930 ο Bolesław Orlińsk επέδειξε το πρωτότυπο στο Μπρνο, αποκομμίζοντας πολύ θετικές εντυπώσεις από τους θεατές. Το ίδιο αεροσκάφος στάλθηκε επίσης στο Αεροπορικό Σαλόνι στο Παρίσι τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.[1] Η ένταξη των αεροσκαφών σε υπηρεσία ξεκίνησε το 1930,[2] αλλά ήδη από το 1932 ξεκίνησε η αντικατάσταση τους στον ρόλο της στρατιωτικής συνεργασίας από τα Lublin R-XIII. Τα PZL χρησιμοποιήθηκαν κυρίως σαν εκπαιδευτικά, με την απόσυρσή τους να ολοκληρώνεται ήδη από τα τέλη του 1935 εξ αιτίας της φθοράς που υπέστησαν τα πριτσίνια που συγκροτούσαν τις διάφορες ενώσεις των αεροσκαφών.[2]
Ένα Ł.2 (με πολιτικό μητρώο SP-AFA) μετατράπηκε σε αεροσκάφος μεγάλης ακτίνας δράσης[2] με δεξαμενές καυσίμου των 600 l και ακτίνα δράσης άνω των 2000 km. It was also fitted with a Townend ring.[1] Οι Stanisław Skarżyński και A. Markiewicz πραγματοποίησαν με το συγκεκριμένο αεροσκάφος τον γύρο της Αφρικής (με αφετηρία τη Βαρσοβία και στάσεις σε Βελιγράδι, Αθήνα, Κάιρο, Χαρτούμ, Τζούμπα, Kisumu, Ελίζαμπεθβιλ, Λέοπολντβιλ, Port-Gentil, Ντουάλα, Λάγος, Αμπιτζάν, Μπαμακό, Ντακάρ, Port Etienne, Καζαμπλάνκα, Αλικάντε, Μπορντό, Παρίσι, Βερολίνο, Βαρσοβία) πραγματοποιώντας ταξίδι 25.000 km. Το αεροσκάφος είχε το παρατσούκλι Afrykanka (Αφρικάνα)[1] και ο άθλος των δύο χειριστών είναι ένας από τους πρώτους και από τους σπουδαιότερους στην αεροπορική ιστορία της Πολωνίας. Το αεροσκάφος συγκέντρωσε 147 ώρες πτήσης σε δύσκολες κλιματικές συνθήκες και επιχειρώντας από πρόχειρα αεροδρόμια, αποδεικνύοντας ότι το Ł.2 ήταν στιβαρό και ανθεκτικό σχέδιο, παρόλο που χρειάστηκε επισκευή του κινητήρα δύο φορές κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Στις 7-8 Ιουνίου 1931 ο Skarżyński πέταξε με το αεροπλάνο του από το Ποζνάν στο Βουκουρέστι. Τον Ιούλιο του επόμενου έτους ο ίδιος πιλότος ανέλαβε τη ρυμούλκηση των ανεμόπτερων SG-21 και SG-2 σε διεθνή διαγωνισμό στο Rhön. Το αεροσκάφος αποσύρθηκε το Φθινόπωρο του 1935.[1]
Χρήστες Επεξεργασία
- Η Πολωνική Πολεμική Αεροπορία διέθετε 29 αεροσκάφη.[4]
- Η PZL διέθετε δύο αεροσκάφη.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του Ł.2 Επεξεργασία
Παρόμοια αεροσκάφη Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Glass, Andrzej (1977). Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939 [Polish aviation designs 1893-1939], WKiŁ, Warsaw (no ISBN). (Πολωνικά)
- Morgała, Andrzej (2003). Samoloty wojskowe w Polsce 1924–1939 (Military aircraft in Poland 1924–1939), Bellona, Warsaw, ISBN 83-11-09319-9 (Πολωνικά)
- Cynk, Jerzy (1971). Polish aircraft 1893-1939, Putnam & Company, London, ISBN 0-370-00085-4