Άσμα του Ελ Σιντ
Το Άσμα του Ελ Σιντ (ισπανικά: Cantar de Mio Cid) είναι το μοναδικό, και γνωστότερο, μεσαιωνικό καστιλιανικό έπος (cantar de gesta, 'άσμα ανδραγαθημάτων') που σώζεται σχεδόν ολόκληρο μέχρι σήμερα. Ως θέμα έχει την εξιστόρηση των τελευταίων χρόνων της ζωής του καστιλιανού ιππότη, Ελ Σιντ. Η ταυτότητα του συγγραφέα είναι άγνωστη, κάτι ιδιαίτερα σύνηθες για το είδος των μεσαιωνικών επών. Υπολογίζεται ότι συγγράφηκε γύρω στο 1200[1] και αποτελεί το παλαιότερο δείγμα εκτεταμένου λογοτεχνικού κειμένου στα ισπανικά και ένα από τα σημαντικότερα έργα της μεσαιωνικής λογοτεχνίας της Ισπανίας.
.jpg) | |
| Τίτλος | El Cantar de Mio Cid |
|---|---|
| Γλώσσα | Μεσαιωνική ισπανική γλώσσα |
| Μορφή | ποίημα |
| Θέμα | Ελ Σιντ |
| Χαρακτήρες | Ελ Σιντ, Αλφόνσος ΣΤ΄ του Λεόν και Καστίλης, Álvar Fáñez, Infantes de Carrión και Χιμένα Ντίαθ |
| LC Class | OL886738W |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Λογοτεχνικά χαρακτηριστικά
ΕπεξεργασίαΘέμα
ΕπεξεργασίαΚύριο θέμα του άσματος είναι η ανάκτηση της χαμένης ιπποτικής τιμής του από τον Ελ Σιντ. Αυτό επιτυγχάνεται διαμέσω της πορείας του και των στρατιωτικών και πολιτικών επιτυχιών του. Παράλληλα εμφανίζονται τυπικά μεσαιωνικά θεματικά μοτίβα όπως η δόξα, η αφοσίωση στον μονάρχη και σε ηθικές αρχές και το θάρρος μπροστά στις δυσκολίες.
Δομή και πλοκή
ΕπεξεργασίαΤο έπος δομείται βάσει τριών μικρότερων ασμάτων. Το «Άσμα της εξορίας» περιγράφει την έναρξη της πορείας του Ελ Σιντ μακριά από τη μητρική του Καστίλη μετά από καταγγελία που δέχθηκε για οικειοποίηση του φόρου υποτέλειας του μουσουλμάνου βασιλιά της Σεβίλλης στον Αλφόνσο Στ΄. Αφότου αφήσει την οικογένειά του, τη σύζυγό του Χιμένα και τις κόρες του, στο μοναστήρι της Καρδένια συγκεντρώνει σταδιακά έναν αξιόλογο στρατό με τον οποίο εμπλέκεται σε μάχες με μουσουλμάνους αλλά και χριστιανούς, όπως τον κόμη της Βαρκελώνης Ραϊμόνδο Βερεγγάριο Β΄.
Το «Άσμα των γάμων» αναφέρεται στην κατάκτηση της μουσουλμανικής Βαλένθια. Ο καστιλιανός βασιλιάς τον συγχωρεί και δυο γιοι της ευγενικής οικογένειας των Καριόν ζητούν σε γάμο τις κόρες του. Με τον γάμο αυτό ουσιαστικά ο Ελ Σιντ ανακτά το κύρος του και ανασυστείνει τους δεσμούς του με την πατρίδα του. Ωστόσο, όπως φαίνεται στο τρίτο και τελευταιο «Άσμα της προσβολής στο Κόρπες», οι δύο ευγενείς ατιμώνουν τις κόρες του ιππότη και αυτός ζητά από τον βασιλιά εκδίκηση. Στο κοινοβούλιο του Τολέδο, οι δύο ευγενείς νικούνται σε μονομαχία από ακόλουθους του Ελ Σιντ και οι κόρες του παντρεύονται εκ νέου, αυτή τη φορά με τους ινφάντες της Ναβάρρας και της Αραγόνας.
Ύφος
ΕπεξεργασίαΤο κύριο γνώρισμα του λογοτεχνικού ύφους του έργου είναι ο ρεαλισμός του. Μέσα από μια άμεση και σοβαρή γλώσσα, τα πρόσωπα και τα γεγονότα περιγράφονται δίχως υπερβολές αν και ο ποιητης καταφέρνει να αποτυπώσει μια μεγάλη ποικιλία αισθήσεων. Αντίστοιχα, όσον αφορά τον πρωταγωνιστή, σε καμία περίπτωση δεν εξιδανικεύεται αλλά, αντίθετα, παρουσιάζεται ως απλός άνθρωπος και όχι ως ήρωας.
Φιλολογική έρευνα
ΕπεξεργασίαΤο μοναδικό χειρόγραφο που αποτυπώνει το Άσμα βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας στη Μαδρίτη. Αποτελείται από 74 φύλλα περγαμηνής και χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Είναι ένα αντίγραφο άλλης έκδοσης του 1207 που συνέταξε ένας αντιγραφέας ονόματι Περ Αβάτ. Η πρώτη σύγχρονη έκδοση έγινε το 1774 από τον Τομάς Αντόνιο Σάντσεθ[2] κι έκτοτε ακολούθησαν πάρα πολλές που διαφοροποιήθηκαν στον σκοπό και στα μέσα. Σημαντικός μελετητής του έργου ήταν ο ισπανός φιλόλογος Ραμόν Μενέντεθ-Πιδάλ.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Alberto Montaner Frutos (επιμ.), Cantar de mio Cid. Galaxia Gutenberg, Βαρκελώνη, 2011, σελ. 289.
- ↑ ««Η πρώτη έκδοση του Άσματος του Ελ Σιντ», Ισπανική Βασιλική Ακαδημία» (PDF).
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- García López, J., Historia de la literatura española. Vicens Vives, Βαρκελώνη, 2007.
- Αlberto Muntaner (επιμ.), Cantar de Mio Cid. Εισαγωγική μελέτη του Francisco Rico. Crítica, Βαρκελώνη, 1993.
- Ιωάννης Κιορίδης-Στέργιος Ντέρτσας-Αλμπέρτο Μοντανέρ, Το Έπος του Ελ Σιντ: εισαγωγή-πρωτότυπο κείμενο-μετάφραση-σχόλια. Εκδόσεις Ρώμη, Θεσσαλονίκη, 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Ηλεκτρονική έκδοση του άσματος από το πανεπιστήμιο του Τέξας, με μετάφραση στα αγγλικά και ενσωματωμένη ανάγνωση
- Κατάλογος με εκδόσεις του Άσματος
- https://web.archive.org/web/20190922125621/https://www.romipublications.com/to-epos-toy-el-sint. Δίγλωσση έκδοση. Μετάφραση απευθείας από το πρωτότυπο κείμενο από τους Ιωάννη Κιορίδη-Στέργιο Ντέρτσα-Αλμπέρτο Μοντανέρ.