Έθελρεντ, λόρδος της Μερκίας

Ο Έθελρεντ, λόρδος της Μερκίας (?thelred of Mercia, ... - 911) βασιλιάς της Μερκίας (879 - 911) διαδέχθηκε τον τελευταίο επίσημα καταγεγραμμένο βασιλιά της Μερκίας Κέολγουλφ Β΄ της Μερκίας, η βασιλεία του περιορίστηκε στο δυτικό τμήμα της Μερκίας καθώς το ανατολικό ήταν τμήμα της Ντάνελαου. Η καταγωγή του Έθελρεντ είναι άγνωστη, πιθανότατα ήταν αρχηγός της ανεπιτυχούς επίθεσης των Μερκιανών στην Ουαλία (881), αμέσως μετά αναγνώρισε την κυριαρχία του Αλφρέδου του Μέγα, βασιλιά του Ουέσσεξ, η συμμαχία κατοχυρώθηκε με τον γάμο του με την μεγαλύτερη κόρη του Αλφρέδου Έθελφλιντ. Το 886 ο Αλφρέδος ο Μέγας απέκτησε τον έλεγχο του Λονδίνου το οποίο υπέφερε σε μεγάλο βαθμό από τις επιδρομές των Βίκινγκ και ήταν πάντοτε παραδοσιακά πόλη της Μερκίας, ο Έθελρεντ ανέλαβε την διακυβέρνηση του. Οι Βίκινγκ ανανέωσαν τις επιθέσεις τους (892) και την επόμενη χρονιά ο Έθελρεντ επικεφαλής στρατού από Μερκιανούς, δυτικούς Σάξονες και Ουαλούς νίκησε τους Βίκινγκ στην μάχη του Μπάττινγκτον, τα επόμενα τρία χρόνια πολέμησε στο πλευρό του γιου και διαδόχου του Αλφρέδου Εδουάρδου του πρεσβύτερου. Την περίοδο (899 - 909) μετά τον θάνατο του Αλφρέδου ο Έθελρεντ αρρώστησε βαριά και η σύζυγος του Έθελφλιντ ανέλαβε ουσιαστικά την κυβέρνηση της Μερκίας. Μετά τον θάνατο του Έθελρεντ η σύζυγος του κυβέρνησε την Μερκία μέχρι τον δικό της θάνατο (918), το ζεύγος απέκτησε μόνο μια κόρη την Έλφγουιν που κυβέρνησε για σύντομο χρονικό διάστημα μετά τον θάνατο της μητέρας της και στην συνέχεια εκθρονίστηκε από τον θείο της Εδουάρδο.

Έθελρεντ, λόρδος της Μερκίας
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος911[1]
Τόπος ταφήςSt Oswald's Priory, Gloucester
Χώρα πολιτογράφησηςΜερκία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικαστής (magistrate) ή δημόσιος αξιωματούχος
αξιωματικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΈθελφλαεντ (από 886)[2][3][4]
ΤέκναΈλφγουιν[5]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμονάρχης (881–911)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μερκία τον 9ο αιώνα

Επεξεργασία
 
Χάρτης της Αγγλίας (910)

Η Μερκία ήταν το βασίλειο που είχε την εξουσία στην νότια Αγγλία τον 8ο αιώνα και διατήρησε την θέση της μέχρι την εποχή που υπέστη την καταστροφική ήττα από το Ουέσσεξ στην μάχη του Ελλαντάν (825), από τότε τα δυο βασίλεια έγιναν σύμμαχοι με αμοιβαία σκληρή αντίσταση απέναντι στους Βίκινγκ.[6] Η Μερκία παραδοσιακά ασκούσε την ηγεμονία στην Ουαλλία, ο Μπούργκρεντ της Μερκίας με την υποστήριξη του Έθελγουλφ του Ουέσσεξ κατάφερε να καταπνίξει την εξέγερση των Ουαλλών (853) και να αποκαταστήσει την κυριαρχία της Μερκίας στην περιοχή, την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την κόρη του Έθελσγουιθ.[7] Ο μεγάλος στρατός των Βίκινγκ ξεκίνησε νέες επιδρομές στην ανατολική Αγγλία χρησιμοποιώντας την Μερκία σαν στρατηγικό σημείο για αυτές (865). Οι Ανατολικοί Άγγλοι πιέστηκαν να αγοράσουν την ειρήνη, την επόμενη χρονιά οι Βίκινγκ επιτέθηκαν στην Νορθούμπρια στην οποία τοποθέτησαν έναν ευγενή με το όνομα Εγβέρτος ως υποτελή τους βασιλιά, στην συνέχεια μετακινήθηκαν στο Νότιγχαμ στην Μερκία στο οποίο πέρασαν το καλοκαίρι του 867 - 868. Ο Μπούργκρεντ της Μερκίας ζήτησε βοήθεια από τον κουνιάδο του Έθελρεντ του Ουέσσεξ και του Κεντ αλλά στάθηκε ανίκανος να τους αντιμετωπίσει και αναγκάστηκε να αγοράσει την ειρήνη, την επόμενη χρονιά οι Βίκινγκ κατέκτησαν την ανατολική Αγγλία.[8] Οι Βίκινγκ έκαναν νέα προέλαση (874) από το Λίντσεϊ στο Ρέπτον και κυρίευσαν το Τάμγουορθ, ο Μπούργκρεντ και η σύζυγος του δραπέτευσαν από τον θρόνο, οι Βίκινγκ τοποθέτησαν νέο βασιλιά τον Κέολγουλφ Β΄ της Μερκίας και τον ανάγκασαν να δώσει όρκους υποταγής απέναντι τους.

Το Αγγλοσαξωνικό χρονικό περιγράφει τον Κέολγουλφ σαν μαριονέτα των Βίκινγκ αλλά ο ιστορικός Άνν Γουίλιαμς έχει αντίθετη γνώμη, τον αναφέρει σαν πραγματικό βασιλιά αναγνωρισμένο τόσο από τους Μερκιανούς όσο και από τον βασιλιά Αλφρέδο.[9] Το 877 οι Βίκινγκ μοίρασαν την Μερκία παίρνοντας για τον εαυτό τους το αριστερό τμήμα και επέτρεψαν στον Κέολγουλφ Β΄ να εξακολουθήσει να είναι βασιλιάς στο δυτικό.[10] Οι Βίκινγκ επιτέθηκαν στο Ουέσσεξ επιτρέποντας στον Κέολγουλφ να ανανεώσει τα δικαιώματα του στην Ουαλία. Η κατάσταση άλλαξε σημαντικά τα επόμενα χρόνια όταν ο Αλφρέδος συνέτριψε τους Δανούς στην μάχη του Έντινγκτον (878), την ίδια χρονιά ο Κέολγουλφ νίκησε και σκότωσε τον Ροντρί Μαούρ βασιλιά του Γκουινέντ στην Ουαλλία.[11] Ο Κέολγουλφ στην συνέχεια εξαφανίστηκε και το Ουέσσεξ σταδιακά από το 879 απέκτησε την κυριαρχία στην Μερκία.[9]

Ιστορικές αναφορές

Επεξεργασία

Η καταγωγή του Έθελρεντ είναι άγνωστη δεν φαίνεται να έχει καμιά σχέση με τους άμεσους προκατόχους του αφού το όνομα του υπάρχει μονάχα στους πρώτους βασιλείς της Μερκίας.[12] Πιθανότατα ήταν συγγενής με τον πεθερό του Αλφρέδου του Μέγα Έθελρεντ Μουκέλ ο οποίος ήταν μέλος της αυλής του Έθελρεντ στα μέσα της δεκαετίας του 880.[13][14] Ο Έθελρεντ πιθανότατα είναι το ίδιο πρόσωπο που εμφανίζεται σε δύο βασιλικά διατάγματα στα μέσα της δεκαετίας του 860 αλλά δεν εμφανίζεται στα δύο βασιλικά διατάγματα του Κέολγουλφ. Ο ιστορικός Ίαν Γουόλκερ αναφέρει ότι "ήταν ένας ισχυρός κόμης του οποίου η εξουσία επεκτεινόταν στα νοτιοδυτικά της Μερκίας, στο πρώην βασίλειο γύρω από το Γκλόστερ".[15] Ο ιστορικός Άλεξ Γουλφ (γεν. 1963) αναφέρει ότι πιθανότατα ήταν γιος του Μπούργκρεντ της Μερκίας και της Έθελσγουιθ αδελφής του Αλφρέδου του Μέγα, αυτό θεωρείται αδύνατο επειδή στην περίπτωση αυτή η εκκλησία θα απαγόρευε τον γάμο του με την Έθελφλιντ επειδή ήταν πρώτα ξαδέλφια.[16] Σύμφωνα με τον γνωστό Ουαλό μεσαιωνολόγο Τόμας Τσάρλς-Έντουαρντς (γεν. 1943) ο Έθελρεντ ήταν ο κόμης Έντριντ ο μακρυκόμης, ο αρχηγός του στρατού της Μερκίας που ηττήθηκε από τους γιους του Ροντρί Μαούρ στην μάχη του Κόνγουι (881) η οποία περιγράφεται από τα Ουαλικά χρονικά ως "εκδίκηση του θεού του Ροντρί". Η ήττα ανάγκασε τον Έθελρεντ να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες του στην βόρεια Ουαλία και να περιορίσει την κυριαρχία του στα νοτιοανατολικά Ουαλικά βασίλεια του Κάρντιφ και του Γουέντ.[17] Ο βιογράφος του Αλφρέδου του Μέγα Ασσέρ αναφέρει ότι η τυραννική του συμπεριφορά ανάγκασε τα συγκεκριμένα βασίλεια να ζητήσουν προστασία από τον Αλφρέδο.[18] Από το 883 ο Έθελρεντ δέχτηκε την ηγεμονία του Αλφρέδου του Μέγα, ο Τόμας Τσάρλς-Έντουαρντς αναφέρει ότι την περίοδο 881 - 882 ο Έθελρεντ προσπάθησε να διατηρήσει την κυριαρχία του στα δύο βασίλεια αλλά το 882 - 883 ο Έθελρεντ δέχτηκε ότι η ανεξαρτησία του από τους Δυτικούς Σάξονες ήταν αδύνατη. Ο Τόμας Τσάρλς-Έντουαρντς συγκεκριμένα αναφέρει :

"Το γεγονός ότι η Μερκία υποτάχθηκε στο Ουέσσεξ δεν κρίθηκε μονάχα στον θρίαμβο του Αλφρέδου του Μέγα επί των Βίκινγκ στην μάχη του Έντινγκτον (878) αλλά και στην Ουαλική μάχη η οποία ονομάστηκε "εκδίκηση του θεού του Ροντρί" το 881 από τους γιους του σκοτωμένου πρώην βασιλιά Ροντρί, με την ήττα αυτή η ηγεμονία του Έθελρεντ στην Ουαλία κατέρρευσε.[19] Όταν ο Έθελρεντ έκανε δωρεά στο αβαείο του Μπέρκλεϊ (8983) αναγκάστηκε να ζητήσει την σύμφωνη γνώμη του Αλφρέδου αναγνωρίζοντας την ηγεμονία του.[10] Υπάρχουν ωστόσο πολλά διατάγματα του Έθελρεντ στα οποία ενήργησε χωρίς την άδεια του Αλφρέδου όπως μια συνάντηση στην ακτή του Μπάκιγχαμ (884) αποδεικνύοντας ότι η Μερκία είχε επεκταθεί νότιο ανατολικά του Λονδίνου.[20] Μετά την μάχη του Έντινγκτον (878) ο Αλφρέδος είχε εγκαταστήσει σε ολόκληρη την Αγγλία ένα δίκτυο οχυρών στο Ουέσσεξ για την προστασία της χώρας του απέναντι στους Βίκινγκ, όταν ο Έθελρεντ δέχτηκε την ηγεμονία του Αλφρέδου τα οχυρά επεκτάθηκαν και στην Μερκία. Το Γούστερ ήταν ένα από τα οχυρά αυτά στο οποίο ο Έθελρεντ επισκεύασε τα αρχαία Ρωμαϊκά τείχη με την βοήθεια του επισκόπου του, τις επόμενες δύο γενιές το Γούστερ μετατράπηκε σε θρησκευτικό κέντρο της Μερκίας με ένα μεγάλο δίκτυο από τεχνίτες.[21]

Ανακατάληψη και οχύρωση του Λονδίνου

Επεξεργασία
 
Η σύζυγος του Έθελρεντ της Μερκίας Έθελφλιντ όπως απεικονίζεται στο αββαείο του Άμπινγκτον

Το Λονδίνο υπέφερε σοβαρά πολλές φορές από τις επιθέσεις των Βίκινγκ αλλά το 886 ο Αλφρέδος κατάφερε να ανακτήσει το Λονδίνο το οποίο σύμφωνα με τον βιογράφο του Ασσέρ "έγινε ξανά κατοικήσιμο" και παρέδωσε τον έλεγχο του στον Έθελρεντ.[22] Στους ιστορικούς υπάρχουν διαφωνίες για τα συγκεκριμένα γεγονότα.[23] Ο ιστορικός Φρανκ Στέντον (1880 - 1967) αναφέρει ότι η ανακατάληψη του Λονδίνου έγινε από τους Βίκινγκ με την βία, στην συνέχεια το παρέδωσε στον Έθελρεντ επειδή το Λονδίνο ήταν πόλη της Μερκίας και ήταν υποχρεωμένος να σεβαστεί τις παραδόσεις των βασιλείων. Ο συγγραφέας Μάριος Κοσταμπέι (γεν. 1967) παρουσιάζει μια παρόμοια γνώμη ότι ο Αλφρέδος ήθελε να διατηρήσει την ενότητα των λαών του βασιλείου του προκειμένου να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των Βίκινγκ.[10] Ο ιστορικός Άλφρεντ Σμιθ (1942 - 2016) μελετώντας το Αγγλοσαξωνικό χρονικό αναφέρει ότι ο Αλφρέδος ανακατέλαβε με την βία τον Λονδίνο και στην συνέχεια το παρέδωσε στον Έθελρεντ ο οποίος ήταν πρωταγωνιστής του στρατού του στην ανακατάληψη της πόλης.[24] Μερικοί στίχοι του Αγγλοσαξονικού χρονικού αναφέρουν ότι ο Αλφρέδος πολιόρκησε το Λονδίνο το 883, ο Σιμόν Κέινες βασισμένος σε αυτούς τους στίχους αναφέρει ότι ο Αλφρέδος το 886 έκανε επισκευή των τειχών του Λονδίνου για την αποκατάσταση των ζημιών από τις επιδρομές του 885.[25]

Το Άγγλο-Σαξονικό Λονδίνο το οποίο ονομαζόταν "Λούντενγουικ" βρισκόταν ένα μίλι δυτικά από το Ρωμαϊκό Λονδίνιουμ αλλά ήταν ανυπεράσπιστο και ο Αλφρέδος αναγκάστηκε να επισκευάσει τα παλιά Ρωμαϊκά τείχη σε μια περιοχή γύρω από την κοιλάδα του Τάμεση. Ο Έθελρεντ κινήθηκε ταχύτατα να αποκατασταθεί στην περιοχή, ο ίδιος και ο βασιλιάς Αλφρέδος παραχώρησαν γη στην επισκοπή του Γούστερ (889) και στην συνέχεια έκανε νέα δωρεά στην αρχιεπισκοπή του Καντέρμπερι (899), οι επίσκοποι ήταν όπως ο Έθελρεντ φίλοι του Αλφρέδου του Μέγα και είχαν το δικαίωμα να εισπράξουν τα διόδια από τις αγορές κατά μήκος του Τάμεση.[26] Μετά την αποκατάσταση του Λονδίνου ο Αλφρέδος ορκίστηκε "βασιλιάς όλων των λαών της Αγγλίας που δεν βρίσκονταν υπό την εξουσία των Βίκινγκ".[27] Η συμμαχία ανάμεσα στο Ουέσσεξ και την Μερκία επισφραγίστηκε με τον γάμο του Έθελρεντ με την μεγαλύτερη κόρη του Αλφρέδου Έθελφλιντ. Η πρώτη φορά που η Έθελφλιντ καταγράφεται ως σύζυγος του Έθελρεντ ήταν ένα διάταγμα του 887 αλλά ο Κέινς πιστεύει ότι ο γάμος έγινε πιθανότατα τρία χρόνια νωρίτερα.[26] Η ιστορικός Μάτζικ Μπέιλι τοποθετεί τον γάμο την περίοδο 882 - 887 με πιο πιθανή ημερομηνία την χρονιά που έγινε η ανακατάληψη του Λονδίνου (886).[12] Ο Έθελρεντ ήταν αρκετά μεγαλύτερος από την σύζυγο του, το ζεύγος απέκτησε μια κόρη την Έλφγουιν η οποία σύμφωνα με τον χρονικογράφο Γουλιέλμο του Μαλμέσμπουρι ήταν το μοναδικό τους παιδί.[28] Στην διαθήκη του Αλφρέδου του Μέγα η οποία συντάχθηκε την δεκαετία του 880 ο Έθελρεντ δέχτηκε ένα σπαθί αξίας 100 μανκουσίων.[29]

Τελική υποταγή των Βίκινγκ

Επεξεργασία

Οι στρατοί των Βίκινγκ επιτέθηκαν στην ανατολική Αγγλία (892) και ο Έθελρεντ έλαβε μέρος στην άμυνα της χώρας. Ο Χάνσταιν οπλαρχηγός των Βίκινγκ μετά την ήττα του προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό, ο ένας του γιος βαπτίστηκε από τον Αλφρέδο, ο άλλος από τον Έθελρεντ, αμέσως μετά οι Άγγλοι συνέλαβαν την οικογένεια του Χάνσταιν αλλά αναγκάστηκαν να τους ελευθερώσουν επειδή νονός τους ήταν ο Άγγλος βασιλιάς.[10][30] Ο Έθελρεντ έστειλε στρατό στον Λονδίνο να ενωθεί με τον γιο του Αλφρέδου Εδουάρδο τον πρεσβύτερο στην ακτή του Μπάκιγχαμ σε μια επίθεση των Βίκινγκ (893) αλλά οι επιδρομείς έλυσαν την πολιορκία. Την ίδια χρονιά μια μεγάλη δύναμη Βίκινγκ επιτέθηκε μέσω της Μερκίας στα σύνορα με την Ουαλία, τον ακολούθησε ο Έθελρεντ με μια στρατιωτική δύναμη από Μερκίους και Δυτικούς Σάξονες. Οι Ουαλοί βασιλείς ενώθηκαν με τον στρατό των Σαξόνων, σύμφωνα με τον Σμιθ "οι εισβολείς συνετρίβησαν, ήταν η πιο κρίσιμη μάχη του πολέμου", ο Μάριος Καστάμπει με την σειρά του αναφέρει ότι οπισθοχώρησαν στο Έσσεξ.[10][31] Ο στρατός των Βίκινγκ διασκορπίστηκε (896) ενώ ο στρατός του Αλφρέδου παρέμεινε κάποιο διάστημα στην ακτή του Ντέβον να υπερασπιστούν την περιοχή. Ο ιστορικός Ρίτσαρντ Αμπελς (γεν. 1951) αναφέρει : "o Αλφρέδος ο Μέγας είχε ελάχιστη προσωπική συμβολή σε αυτούς τους θριάμβους των Άγγλων απέναντι στους επιδρομείς την περίοδο 893 - 896, η δόξα οφείλεται στον γιο του Εδουάρδο και τον κόμη Έθελσταν ο οποίος βασίλευε στην Μερκία".[32]

Στα τέλη του 9ου αιώνα τρις υποκόμητες διορίστηκαν από τον Έθελρεντ στην διακυβέρνηση της Μερκίας : "ο Έθελγουλφ, θείος της Έθελφλιντ στην κεντρική Μερκία, ο Έθελφριθ στην νότια και ανατολική Αγγλία και ο επίσκοπος Άλχελμ στα βόρεια, στα σύνορα με την Ντάνελαου". Ο Έθελγουλφ και ο Άλχελμ δεν καταγράφονται καθόλου τον επόμενο αιώνα ενώ ο Έθελφριθ φαίνεται ότι έγινε γενικός κυβερνήτης όταν η υγεία του Έθελρεντ κατέρρευσε.[33] Ο Κέινς αναφέρει ότι ο Έθελφριθ πιθανότατα να διορίστηκε από τον ίδιο τον βασιλιά Αλφρέδο να κυβερνήσει για λογαριασμό του.[34] Τα διατάγματα αποδεικνύουν ότι ο Έθελρεντ και η Έθελφλιντ υποστήριξαν τις θρησκευτικές κοινότητες. Το 883 απελευθέρωσαν το αβαείο του Μπέρκλευ από τις υποχρεώσεις που είχε απέναντι στον βασιλιά και στην συνέχεια (887) κατοχύρωσαν δωρεά στο αβαείο του Πίρτον στο Οξφορντσάιρ, προχώρησαν σε δωρεά στο αβαείο του Γουένλοκ (901) ενός χρυσού κυπέλλου βάρους τριάντα μανκουσίων στην μνήμη της πρώην ηγουμένης Αγίας Μίλντμπουργκ. Το 903 διαπραγματεύτηκαν με την μοναστηριακή κοινότητα του Γούστερ για την επαναφορά της περιουσίας που τους είχε αφαιρεθεί την δεκαετία του 840, ο επίσκοπος Γούρφερθ έγραψε : "δεν πήραμε τίποτα μέχρι την εποχή που ο Έθελρεντ έγινε λόρδος της Μερκίας".[35]

Πιθανή ασθένεια

Επεξεργασία
 
Η διαθήκη του Αλφρέδου του Μέγα στην οποία αναφέρεται το όνομα του Έθελρεντ της Μερκίας

Πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η υγεία του Έθελρεντ κατέρρευσε απότομα την δεκαετία 899 - 909 από μια βαριά ασθένεια, ο Σίρυλ Χαρτ (1913 - 2009) και η Μάτζι Μπέιλει πιστεύουν ότι συνέβη το 902 και η Έθελφλιντ ανέλαβε ολόκληρη την εξουσία στην Μερκία.[10] Η Μπέιλει αναφέρει ότι η αρρώστια του Έθελρεντ στάθηκε αιτία να μην συμμετέχει σε καμιά από τις επιχειρήσεις μετά το 902 τις οποίες πραγματοποιούσαν η Έθελφλιντ και ο αδελφός της Εδουάρδος. Τα Ιρλανδικά χρονικά τα γνωστά "Τρία θραύσματα" αναφέρουν ότι ο Έθελρεντ παραιτήθηκε από όλες τις αρμοδιότητες του στην διακυβέρνηση μετά το 902 και δεν συμμετείχε στην συνάντηση του Εδουάρδου, της Έθελφλιντ και της κόρης τους Έλφγουιν το 903.[36] Ο Κέινς αναφέρει (1998) ότι ο Έθελρεντ παρέμεινε ανάπηρος από την βαριά ασθένεια μέχρι το τέλος της ζωής του.[37] Αργότερα ωστόσο (2014) ο Κέινς άλλαξε γνώμη αναφέροντας ότι ο Έθελρεντ συμμετείχε σε εκστρατεία εναντίον των Βίκινγκ στο πλευρό της συζύγου και του κουνιάδου του.[38] Ο Ράιαν Μάρτιν αντίθετα δεν αναφέρει τίποτα για την αρρώστια του Έθελρεντ τονίζοντας ότι συμμετείχε σε όλες τις εκστρατείες εναντίον των Βίκινγκ στο πλευρό του Εδουάρδου.[39] Ο Μίχαελ Λίβινγκστον αναφέρει ότι συμμετείχε στην εκστρατεία του Εδουάρδου στην Νορθούμπρια (909) και στην μάχη του Τεττενχολ (910), πέθανε την επόμενη χρονιά από τα τραύματα του στην μάχη.[40]

Σύμφωνα με τον Γουλιέλμο του Μαλμέσμπουρρι ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Εδουάρδου του πρεσβύτερου Έθελσταν της Αγγλίας στάλθηκε να ανατραφεί στην αυλή των θείων του στην Μερκία όταν ο πατέρας του παντρεύτηκε την δεύτερη σύζυγο του (900). Ένα έγγραφο που βρέθηκε στα αρχεία της Γιορκ (1304) αναφέρει ότι ο Έθελσταν έδωσε μεγάλα προνόμια στο αβαείο του Αγίου Όσβαλντ στο Γκλόστερ (925) σαν "ένα μικρό δείγμα εκδήλωσης του απέραντου σεβασμού που είχε στην μνήμη του θείου του Έθελρεντ, κόμη του λαού της Μερκίας". Όταν πέθανε ο Εδουάρδος ο πρεσβύτερος (924) ο Έθελσταν δεν έγινε αποδεκτός σαν βασιλιάς από τον λαό των Δυτικών Σαξόνων έγινε όμως αμέσως αποδεκτός σαν βασιλιάς από τον λαό της Μερκίας.[41] Μετά τον θάνατο του Έθελρεντ (911) η Έθελφλιντ βασίλευσε μόνη της ως "κυρία της Μερκίας" αλλά δεν κληρονόμησε τις πόλεις του Λονδίνου και της Οξφόρδης τις οποίες αναγκάστηκε να παραχωρήσει στον αδελφό της Εδουάρδο. Η Έθελφλιντ πέθανε το 918 την κληρονόμησε η κόρη τους Έλφγουιν η οποία ανατράπηκε την ίδια χρονιά από τον θείο της Εδουάρδο τον πρεσβύτερο οποίος έγινε βασιλιάς ολόκληρης της Αγγλίας.[42] Το Γκλόστερ φαίνεται να ήταν η έδρα του Έθελρεντ και της Έθελφλιντ, πριν το 900 ίδρυσαν το νέο αβαείο της πόλης αφιερωμένο στον Απόστολο Πέτρο. Το 909 ένας στρατός από Δυτικούς Σάξονες και Μερκιανούς έκανε επιδρομές σε περιοχές των Βίκινγκ και παρέλαβαν τα οστά του Αγίου Όσβαλντ παλιού Νορθούμπριου βασιλιά και μάρτυρα από το Μπάρντνει στο Λινκολνσάιρ. Τα οστά μεταφέρθηκαν στο νέο αβαείο το οποίο μετονομάστηκε προς τιμή του σε αβαείο του Αγίου Όσβαλντ, ο Έθελρεντ και η Έθελφλιντ τάφηκαν στο αβαείο του Αγίου Όσβαλντ.[43] Ο ιστορικός Ράιαν Μάρτιν το περιγράφει ως βασιλικό μαυσωλείο που αντικατέστησε το παλιό μαυσωλείο του Ρέπτον το οποίο καταστράφηκε από τους Βίκινγκ.[44]

Ιστορικές διαφωνίες για τους τίτλους

Επεξεργασία

Οι τίτλοι του Έθελρεντ είναι αμφίβολοι, οι ιστορικοί τον περιγράφουν ο καθένας με διαφορετικό τίτλο άλλοι σαν "κόμη", άλλοι σαν "λόρδο" και άλλοι σαν "αντιβασιλιά".[45][46][47] Τα νομίσματα τα οποία εκδόθηκαν στην Μερκία την εποχή του Κέολρεντ τον αναφέρουν σαν βασιλιά ενώ την εποχή του Έθελρεντ αναφέρουν με τον ίδιο τίτλο τον βασιλιά των Δυτικών Σαξόνων.[48] Μερικά διατάγματα ωστόσο εκδόθηκαν στο όνομα του Έθελρεντ κάτι που δείχνει ότι είχε μια σχετική ανεξαρτησία.[46] Οι πηγές των δυτικών Σαξόνων τον περιγράφουν ως "κόμη" ο οποίος ήταν υποτελής στον βασιλιά των δυτικών Σαξόνων, οι πηγές της Μερκίας ως "λόρδο της Μερκίας" και οι πηγές των Ουαλλών ως "βασιλιά της Μερκίας".[28][49] Ο χρονικογράφος Έθελγουιρντ ο οποίος έζησε στα τέλη του 10ου αιώνα τον αποκαλεί το 893 σαν "βασιλιά της Μερκίας" ενώ για τον θάνατο του το 911 τον αναφέρει ως "λόρδο της Μερκίας".[50] Η επιρροή του Εδουάρδου στην Μερκία ήταν ασαφής αλλά φαίνεται ότι είχε λιγότερες εξουσίες από τον πατέρα του. Τα διατάγματα του Εδουάρδου παρουσιάζουν τον Έθελρεντ και την Έθελφλιντ να δέχονται την δική του εξουσία, τα δικά τους διατάγματα αντίθετα δεν εμφανίζουν κανέναν επικυρίαρχο, σε μερικά από αυτά αναφέρουν ότι "κυβερνούν, έχουν όλη την εξουσία και την άμυνα της Μερκίας στα χέρια τους" φράσεις που παραπέμπουν σε βασιλείς.[51]

Η Πολίν Στάφορντ αναφέρει ότι η κυριαρχία του Αλφρέδου επί του Έθελρεντ, λόρδου της Μερκίας την δεκαετία του 890 δεν διατηρήθηκε μετά τον θάνατο του.[52] Η Άνν Γουίλιαμς αναφέρει "αν και δέχτηκε την κυριαρχία των Σαξόνων ο Έθελρεντ εμφανίζεται περισσότερο ως βασιλιάς παρά ως κόμης".[46] Ο Τσάρλς Ίνσλει σημειώνει αντίστοιχα ότι η Μερκία παρέμεινε ανεξάρτητο βασίλειο μέχρι περίπου το 920.[53] Τα Ιρλανδικά και τα Ουαλικά χρονικά επίσης τους αναφέρουν σαν βασιλείς μέχρι τον θάνατο της Έθελφλιντ (918), σύμφωνα με τον Νικ Χάκμαν : "Οι Κέλτικες όψεις για τον Έθελρεντ και την Έθελφλιντ ως βασιλιά και βασίλισσα τους παραπέμπουν ως ένα ανεξάρτητο Αγγλικό κράτος".[54] Ο Κέινς αντίθετα υπερασπιζόμενος τις πηγές των Δυτικών Σαξόνων ότι ο Αλφρέδος πήρε τον τίτλο του "βασιλιά των Αγγλοσαξόνων" και τον κληρονόμησε στον γιο του Εδουάρδο τον πρεσβύτερο, όλοι οι υπόλοιποι βασιλείς ανάμεσα στους οποίους και της Μερκίας ήταν υποτελείς του. Ο Κέινς υποστηρίζει οτι "και οι Ουαλοί βασιλείς μετά την υποταγή τους στον Αλφρέδο χρησιμοποιούσαν και αυτοί για τον εαυτό τους τον ίδιο τίτλο χωρίς να είναι στην πραγματικότητα βασιλείς". Ο Κέινς αναφέρει ότι ο τίτλος βασιλιάς υποδηλώνει μόνο ότι η Μερκία είχε έναν βαθμό ανεξαρτησίας στην εποχή του Έθελρεντ χωρίς να σημαίνει αυτό ότι η ανεξαρτησία ήταν πλήρης.[55][56] Συγκεκριμένα γράφει : "Ο Έθελρεντ συχνά χρησιμοποιούσε τον τίτλο του βασιλιά αλλά μονάχα ύστερα από άδεια από τον βασιλιά Αλφρέδο, περιγράφεται πολλές φορές σαν δούκας ή κόμης, η θέση του ήταν ασφαλώς διαφορετική από αυτή των υπόλοιπων δουκών ενώ χρησιμοποιούσε τίτλους που έδειχναν την θεία χάρη. Ο λαός της Μερκίας ωστόσο που αντιπαθούσε την κυριαρχία του Ουέσσεξ διεκδικούσε για τους βασιλιάδες τους τίτλους που είχαν παλιότερα σε εποχές που είχαν την κυριαρχία αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η θέση τους ήταν η ίδια αφού η υποταγή στον Αλφρέδο ήταν δεδομένη".[57]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Oxford Dictionary of National Biography». (Αγγλικά) Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004.
  2. «Kindred Britain»
  3. p16132.htm#i161320. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  4. p10647.htm#i106461. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  5. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  6. Keynes and Lapidge, Alfred the Great, pp. 11–12
  7. Keynes and Lapidge, Alfred the Great, p. 12; Charles-Edwards, Wales and the Britons, p. 486
  8. Stenton, Anglo-Saxon England, pp. 247–248
  9. 9,0 9,1 Williams, "Ceolwulf"
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 Costambeys, "?thelred"
  11. Charles-Edwards, Wales and the Britons, pp. 486–488
  12. 12,0 12,1 Bailey, "?lfwynn", pp. 112–113
  13. Abels, Alfred the Great, p. 181
  14. ?thelwulf 21, PASE
  15. Walker, Mercia, p. 69
  16. Woolf, "View from the West", p. 98
  17. Charles-Edwards, Wales and the Britons, pp. 490–491
  18. Keynes and Lapidge, Alfred the Great, pp. 96, 262–263, n. 183
  19. Charles-Edwards, Wales and the Britons, p. 493
  20. Keynes, "King Alfred and the Mercians", pp. 20–21, 29
  21. Fleming, Britain after Rome, pp. 246–248
  22. Fleming, Britain after Rome, pp. 242, 253–255; Abels, Alfred the Great, pp. 174–176
  23. Keynes, "King Alfred and the Mercians", p. 22
  24. Smyth, King Alfred the Great, p. 519
  25. Keynes, "King Alfred and the Mercians", pp. 21–24
  26. Fleming, Britain after Rome, pp. 254–256
  27. Keynes, "King Alfred and the Mercians", pp. 24–25
  28. 28,0 28,1 Bailey, "?lfwynn", p. 113
  29. Keynes and Lapidge, Alfred the Great, pp. 177, 313, 323, n. 91
  30. Charles-Edwards, "Alliances, Godfathers", p. 57
  31. Smyth, Scandinavian York and Dublin, pp. 33–35
  32. Abels, Alfred the Great, pp. 304–305
  33. Hart, "Athelstan Half King", p. 116
  34. Keynes, "King Alfred and the Mercians", p. 21, n. 90
  35. Blair, The Church in Anglo-Saxon Society, p. 306; Baxter, The Earls of Mercia, p. 179
  36. Keynes, "Edward, King of the Anglo-Saxons", pp. 52–54
  37. Keynes, "King Alfred and the Mercians", p. 37, n. 159
  38. Keynes, "?thelred"
  39. Ryan, "Conquest, Reform and the Making of England", pp. 296–299
  40. Livingston, "The Roads to Brunanburh", pp. 5–6
  41. Foot, ?thelstan, pp. 34, 206
  42. Costambeys, "?thelfl?d"
  43. Heighway, "Gloucester and the new minster of St Oswald", pp. 103, 108
  44. Ryan, "Conquest, Reform and the Making of England", p. 298
  45. Stenton, Anglo-Saxon England, p. 259; Heighway, "Gloucester and the new minster of St Oswald", p. 102
  46. 46,0 46,1 46,2 Williams, "Æthelred"
  47. Yorke, Kings and Kingdoms, p. 212
  48. Lyon, "The Coinage of Edward the Elder", p. 67
  49. Keynes, "Edward, King of the Anglo-Saxons", p. 43
  50. Keynes, "Edward, King of the Anglo-Saxons", pp. 43–44
  51. Ryan, "Conquest, Reform and the Making of England", pp. 296–298
  52. Stafford, "'The Annals of Æthelflæd', p. 112
  53. Insley, "Southumbria", pp. 329–330
  54. Charles-Edwards, Wales and the Britons, p. 494; Higham, "Endpiece", p. 308
  55. Keynes, "Edward, King of the Anglo-Saxons", pp. 40–62
  56. Fryde, Handbook of British Chronology, p. 17
  57. Keynes, "King Alfred and the Mercians", p. 29
  • "Æthelwulf 21". Prosopography of Anglo-Saxon England.
  • Abels, Richard (1998). Alfred the Great: War, Kingship and Culture in Anglo-Saxon England. Longman.
  • Bailey, Maggie (2001). "Ælfwynn, Second Lady of the Mercians". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.
  • Baxter, Stephen (2007). The Earls of Mercia. Oxford University Press.
  • Blair, John (2005). The Church in Anglo-Saxon Society. Oxford University Press.
  • Charles-Edwards, Thomas (1998). "Alliances, Godfathers, Treaties and Boundaries". In Blackburn, M. A. S.; Dumville, D. N. Kings, Currency and Alliances: History and Coinage of Southern England in the Ninth Century. Boydell Press.
  • Charles-Edwards, Thomas (2013). Wales and the Britons 350–1064. Oxford University Press.
  • Costambeys, Marios (2004). "Æthelflæd (Ethelfleda) (d. 918), ruler of the Mercians". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press.
  • Costambeys, Marios (2004). "Æthelred (d. 911), ruler of the Mercians". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press.
  • Fleming, Robin (2011). Britain after Rome: The Fall and the Rise, 400 to 1070. Penguin Books.
  • Foot, Sarah (2011). Æthelstan: the first king of England. Yale University Press.
  • Fryde, E. B.; Greenway, D. E.; Porter, S.; Roy, I., eds. (1996). Handbook of British Chronology (3rd ed.). Royal Historical Society.
  • Hart, Cyril (1973). "Athelstan 'Half King' and his family". Anglo-Saxon England. Cambridge University Press. 2: 115–144.
  • Heighway, Carolyn (2001). "Gloucester and the new minster of St Oswald". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.
  • Higham, Nick (2001). "Endpiece". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.
  • Insley, Charles (2013). "Southumbria". In Stafford, Pauline. A Companion to the Early Middle Ages: Britain and Ireland c. 500-c. 1100. Wiley-Blackwell.
  • Keynes, Simon; Lapidge, Michael, eds. (1983). Alfred the Great: Asser's Life of King Alfred & Other Contemporary Sources. Penguin Classics.
  • Keynes, Simon (1998). "King Alfred and the Mercians". In Blackburn, M. A. S.; Dumville, D. N. Kings, Currency and Alliances: History and Coinage of Southern England in the Ninth Century. Boydell Press.
  • Keynes, Simon (1999). "England, c. 900–1016". In Reuter, Timothy. The New Cambridge Medieval History. III. Cambridge University Press. pp. 456–484.
  • Keynes, Simon (2001). "Edward, King of the Anglo-Saxons". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.opaedia of Anglo-Saxon England (2nd ed.). Wiley Blackwell.
  • Lapidge, Michael (1993). Anglo-Latin Literature 900–1066. The Hambledon Press.
  • Livingston, Michael (2011). "The Roads to Brunanburh". In Livingston, Michael. The Battle of Brunanburh: A Casebook. University of Exeter Press.
  • Lyon, Stewart (2001). "The Coinage of Edward the Elder". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.
  • Ryan, Martin J. (2013). "Conquest, Reform and the Making of England". In Higham, Nicholas J.; Ryan, Martin J. The Anglo-Saxon World. Yale University Press.
  • "S 221". The Electronic Sawyer: Online Catalogue of Anglo-Saxon Charters. Retrieved 10 May 2014.
  • "S 349". The Electronic Sawyer: Online Catalogue of Anglo-Saxon Charters. Retrieved 10 May 2014.
  • Smyth, Alfred (1987). Scandinavian York and Dublin. 1. Irish Academic Press.
  • Smyth, Alfred (1995). King Alfred the Great. Oxford University Press.
  • Stafford, Pauline (2007). "'The Annals of Æthelflæd': Annals, History and Politics in Early Tenth-Century England". In Barrow, Julia; Wareham, Andrew. Myth, Rulership, Church and Charters. Ashgate.
  • Stenton, Frank M. (1971). Anglo-Saxon England (3rd ed.). Clarendon Press.
  • Wainwright, F. T. (1975). Scandinavian England: Collected Papers. Phillimore.
  • Walker, Ian W. (2000). Mercia and the Making of England. Sutton Publishing.
  • Williams, Ann (1991). "Æthelred Lord of the Mercians c. 883–911". In Williams, Ann; Smyth, Alfred P.; Kirby, D. P. A Biographical Dictionary of Dark Age Britain. Seaby.
  • Williams, Ann (1991). "Ceolwulf II, King of Mercia 874-9". In Williams, Ann; Smyth, Alfred P.; Kirby, D. P. A Biographical Dictionary of Dark Age Britain. Seaby.
  • Woolf, Alex (2001). "View from the West: an Irish Perspective". In Higham, N. J.; Hill, D. H. Edward the Elder 899–924. Routledge.
  • Yorke, Barbara (1990). Kings and Kingdoms of Early Anglo-Saxon England. Seaby.
Έθελρεντ, λόρδος της Μερκίας
 Θάνατος: 911
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κέολγουλφ Β΄
Βασιλιάς της Μερκίας
 

879 - 911
Διάδοχος
Έθελφλιντ