Αβδαλώνυμος

Ο Αβδαλώνυμος υπήρξε βασιλιάς της φοινικικής Σιδώνος (ή της Τύρου), με καταγωγή από βασιλικό γένος της πόλης αυτής, αλλά με μη εξακριβωμένες πληροφορίες για την ιστορικότητα του προσώπου του.

Αβδαλώνυμος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	Δεκαετία του 300 π.Χ. Σιδώνα
Χώρα πολιτογράφησης	Φοινίκη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μονάρχης
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	king of Sidon

Αναφέρεται και με τις εναλλακτικές ονομασίες Αβδολώνυμος, Αβδολώνιμος, Αβδαλώνιμος, Αλώνυμος και Βαλλώνυμος.

Εκδοχές

Η ιστορική φήμη του Αβδαλώνυμου οφείλεται στο γεγονός, ότι παρόλο που ήταν ένας φτωχός και άσημος κηπουρός, τοποθετήθηκε στο ανώτατο ιεραρχικό αξίωμα, επειδή ήταν απόγονος παλαιάς βασιλικής οικογένειας από τη Σιδώνα. Την ιστορία αυτή υποστηρίζει ο Ιουστίνος (ΙΑ’, 10).

Υπάρχει όμως και η εκδοχή του Διόδωρου Σικελιώτη, ο οποίος αναφέρει ότι κάποιος με το όνομα Βαλλώνυμος είχε φθάσει στο αξίωμα του βασιλέως, τοποθετώντας την ιστορία στην -επίσης φοινικική- πόλη της Τύρου (Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1-20) Book 17, chapter 46, section 6, line 8).

Διήγηση

Ο Διόδωρος Σικελιώτης μας πληροφορεί ότι, μετά την κατάληψη της Τύρου, ο Μέγας Αλέξανδρος έδιωξε τον βασιλιά Στράτωνα (332 π.Χ.), επειδή είχε συμμαχήσει με τον Δαρείο, αλλά έδωσε εντολή στον Ηφαιστίωνα να τοποθετήσει κάποιο καινούργιο βασιλιά της αρεσκείας του. Εκείνος, μετά την απόρριψη της πρότασης που έκανε σε κάποιον πλούσιο κάτοικο της πόλης, απευθύνθηκε στον Αβδαλώνυμο κατόπιν πληροφοριών που είχε ότι, παρόλο φτωχός, ήταν εξαιρετικά έντιμος και σοφός. Ο Αβδαλώνυμος δέχθηκε το αξίωμα και, μάλιστα, το γεγονός πανηγυρίστηκε από τους κατοίκους της Τύρου, βλέποντας στο πρόσωπο ενός πτωχού ανθρώπου το ρόλο που μπορεί να ασκήσει η μοίρα στον καθένα από αυτούς.

Μάλιστα, ο Διόδωρος αναφέρει: «...της μεν Τυρίων πόλεως κατέστησεν (δηλ. ο Αλέξανδρος) βασιλέα τον ονομαζόμενον Βαλλώνυμον, περί ου τα κατά μέρος ουκ άξιον παραλιπείν δια το της περιπετείας παράδοξον...» (βλ. και Βιβλιογραφικές αναφορές).

Συμπεράσματα

Το πιθανότερο είναι ότι το συγκεκριμένο περιστατικό στερείται ιστορικής βάσης, χωρίς να αποκλείεται να είναι και αληθινό, αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ελεγχθεί. Όμως, ο Αρριανός, ο πλέον αξιόπιστος βιογράφος του Αλέξανδρου, δεν αναφέρεται στο περιστατικό αυτό, παρόλο που η τοποθέτηση ενός βασιλιά σε μια πόλη κατακτημένη από τον μεγάλο στρατηλάτη ήταν ένα σημαντικό γεγονός.

Ο Πλούταρχος τοποθετεί το συγκεκριμένο γεγονός στην Πάφο της Κύπρου με αναφορά σε κάποιον Αλώνυμο (de Alex. Fort. B’ 8) (βλ. και Βιβλιογραφικές αναφορές), που ενισχύει την άποψη ότι μάλλον πρόκειται περί μύθου, ενώ ο Πολυδεύκης αναφέρεται σε κάποιον Αβδελώνυμο, ο οποίος απέστειλε στον Αλέξανδρο μύρο «εκ κύπρου και κρίνου» (Πολυδ. ΣΤ’ 105).

• Η λεγόμενη «Σαρκοφάγος του Αλέξανδρου», η οποία ανακαλύφθηκε κοντά στη Σιδώνα και σήμερα βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης, πιστεύεται ότι ανήκει στον Αβδαλώνυμο, αν και ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι η σαρκοφάγος ήταν του Μαζαίου, ενός Πέρση ευγενούς και κυβερνήτη της Βαβυλώνας.

Ιστορικές βιβλιογραφικές αναφορές

• Plutarchus Biogr., Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b) Stephanus page 340, section D, line 9 ἀχθεὶς δὲ πρὸς Ἀλέξανδρον ἐν εὐτελεῖ σινδονίσκῃ βασιλεὺς ἀνηγορεύθη καὶ πορφύραν ἔλαβε καὶ εἷς ἦν τῶν ἑταίρων προσαγορευομένων• ἐκαλεῖτο δ' Ἀβδαλώνυμος
• Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1-20) Book 17, chapter 46, section 6, line 8 ὁ δὲ βασιλεὺς τοῦ μὲν Ἀπόλλωνος τὰς χρυσᾶς σειρὰς καὶ τὰ δεσμὰ περιελόμενος παρήγγειλεν ὀνομάζειν τὸν θεὸν τοῦτον Ἀπολλὼ φιλαλέξανδρον, τῷ δὲ Ἡρακλεῖ μεγαλοπρεπεῖς θυσίας συντελέσας καὶ τοὺς ἀνδραγαθήσαντας τιμήσας, ἔτι δὲ τοὺς τετελευτηκότας μεγαλοπρεπῶς θάψας τῆς μὲν Τυρίων πόλεως κατέστησε βασιλέα τὸν ὀνομαζόμενον Βαλλώνυμον, περὶ οὗ τὰ κατὰ μέρος οὐκ ἄξιον παραλιπεῖν διὰ τὸ τῆς περιπετείας παράδοξον.

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963
• Curt. iv. 1; Just, xi. 10.
• Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology (1849)
• Fox, Robin Lane, Alexander the Great, London (Allen Lane) 1973, ISBN 0-86007-707-1
• Schmitz, Leonhard (1867), "Abdolonimus", in Smith, William, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology 1, p. 2