Αγκνιέσκα Οσιέτσκα

Πολωνή ποιήτρια

Η Αγκνιέσκα Οσιέτσκα (πολωνικά: Agnieszka Osiecka) (9 Οκτωβρίου 1936 – 7 Μαρτίου 1997) ήταν Πολωνή ποιήτρια, συγγραφέας βιβλίων και θεατρικών και τηλεοπτικών σεναρίων, σκηνοθέτις κινηματογράφου και δημοσιογράφος. Ήταν εξέχουσα τραγουδοποιός, έχοντας γράψει στίχους σε περισσότερα από 2000 τραγούδια και θεωρείται σύμβολο του πολωνικού πολιτισμού.[10]

Αγκνιέσκα Οσιέτσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Agnieszka Osiecka (Πολωνικά)
Γέννηση9  Οκτωβρίου 1936[1][2][3]
Βαρσοβία[4]
Θάνατος7  Μαρτίου 1997[1][2][3]
Βαρσοβία[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βαρσοβίας
Εθνική Σχολή Κινηματογράφου του Λοτζ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιήτρια
συγγραφέας
δημοσιογράφος
τραγουδοποιός
στιχουργός
Περίοδος ακμής1954
Οικογένεια
ΣύζυγοςWojciech Frykowski (1963–1964)
Ντάνιελ Πάσεντ (1972–1978)
Wojciech Jesionka (1966–1970)
Zbigniew Mentzel (1978–1988)[6]
ΣύντροφοςJeremi Przybora (1964–1966)
Marek Hłasko (1956–1958)
ΤέκναΑγκάτα Πάσεντ[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσός Σταυρός της Αξίας[8]
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[9]
Ιστότοπος
okularnicy.org.pl
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Οσιέτσκα γεννήθηκε στη Βαρσοβία και ήταν το μοναχοπαίδι του Βίκτορ Οσιέτσκι, ενός πιανίστα και συνθέτη σερβικής, ρουμανοβλαχικής και ουγγρικής καταγωγής, και της Μάρια Στέχμαν. Πέρασε τα πρώτα της χρόνια στο Ζακοπάνε, όπου ο πατέρας της έπαιζε πιάνο στο εστιατόριο Watra (Βάτρα). Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η οικογένεια μετακόμισε στη Βαρσοβία και εγκαταστάθηκε στη συνοικία Σάσκα Κέμπα. Το μικρό διαμέρισμα έγινε σύντομα το αγαπημένο μέρος για εργασία της Οσιέτσκα. Εκεί έζησε σχεδόν όλη της τη ζωή. Μετά το θάνατό της, το Ίδρυμα Okularnicy τοποθέτησε αναμνηστική πλάκα στο κτίριο.[11]

Η Οσιέτσκα ήταν εξαιρετικά χαρισματική. Ολοκλήρωσε τα μαθήματά της πολύ πιο γρήγορα από άλλους μαθητές και αποφοίτησε από το Λύκειο Μάρια Σκουοντόφκσα Κιουρί το 1952. Προπονήθηκε ως κολυμβήτρια στον αθλητικό σύλλογο Λέγκια και σπούδασε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας (1957–61) και σκηνοθεσία στην περίφημη Εθνική Σχολή Κινηματογράφου του Λοτζ (1957–61), αλλά παράτησε τη σκηνοθεσία και άρχισε να γράφει. Η Οσιέτσκα δημοσίευσε δοκίμια και άρθρα στον φοιτητικό τύπο κατά τα πανεπιστημιακά της χρόνια. Εντάχθηκε στο διάσημο Μαθητικό Σατιρικό Θέατρο (ΜΣΘ) το 1954 και έγραψε 166 πολιτικά και λυρικά τραγούδια για αυτήν την εταιρεία. Έλεγε «Είμαι δημοσιογράφος, γι' αυτό μερικά από τα τραγούδια μου είναι ρεπορτάζ που έχουν ομοιοκαταληξία». Υπηρέτησε στο καλλιτεχνικό συμβούλιο του ΜΣΘ μέχρι το κλείσιμο του το 1972.[11]

 
Μνημείο της Αγκνιέσκα Οσιέτσκα στη Βαρσοβία
 
Αναμνηστική πλάκα στο σπίτι της Οσιέτσκα στη Βαρσοβία

Το 1962 σηματοδότησε το ντεμπούτο της στο Πολωνικό Ραδιόφωνο. Η διάσημη Πολωνή ηθοποιός Καλίνα Γεντρούσικ τραγούδησε τους στίχους του Οσιέτσκα σε ένα επιτυχημένο τραγούδι της Φραντσίσκα Λεστσίνσκα που ονομάζεται «Ο πρώτος μου χορός» (Mój pierwszy bal). Ένα χρόνο αργότερα στο πρώτο Εθνικό Φεστιβάλ Πολωνικού Τραγουδιού του Οπόλε το 1963, η Οσιέτσκα σημείωσε μεγάλη επιτυχία κερδίζοντας το κύριο βραβείο και έξι άλλα βραβεία για τους στίχους της σε τραγούδια.[12]

Αναγνωρίστηκε πλέον ως εξέχουσα νεαρή ποιήτρια και το Πολωνικό Εθνικό Ραδιόφωνο της πρόσφερε δουλειά για να δημιουργήσει και να ηγηθεί μιας ομάδας για τη μετάδοση του The Radio Song Studio. Εργάστηκε επίσης σε θεατρικές και τηλεοπτικές παραγωγές. Μαζί με τον συνθέτη Άνταμ Σουαβίνσκι έγραψε μια σειρά με τίτλο "Listy śpiewające" («Τραγουδιστά γράμματα»). Η πρώτη της μεγάλη θεατρική παράσταση "Niech no tylko zakwitną jabłonie" («Αφήστε τις μηλιές να ανθίσουν») ανέβηκε στο Θέατρο Ateneum.[13]

Οι στίχοι της μελοποιήθηκαν από συνθέτες όπως οι Κσίστοφ Κομέντα, Σεβέριν Κραγέφσκι, Άνταμ Σουαβίνσκι, Ζίγκμουντ Κονιέτσνι και άλλοι.

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Η Οσιέτσκα και ο σύντροφός της, ο εξέχων δημοσιογράφος Ντάνιελ Πάσεντ, απέκτησαν το μοναχοπαίδι τους, μια κόρη, την Αγκάτα, το 1973.[11]

Η περιοχή λιμνών στη Μαζουρία ήταν από τα αγαπημένα μέρη της Οσιέτσκα στην Πολωνία. Της άρεσε να κάνει διακοπές εκεί τις δεκαετίες 1960 και 1970 με Πολωνούς διανοούμενους και καλλιτέχνες. Ως φοιτήτρια εργάστηκε εκεί για μια από τις τοπικές εφημερίδες και προς το τέλος της ζωής της έγραφε στο Θέατρο Atelier στο Σόποτ. Ήταν συχνή επισκέπτης στο καταφύγιο συγγραφέων «Χαλάμα» στο Ζακοπάνε, στα Όρη Τάτρα.[14]

Θάνατος και κληρονομιά Επεξεργασία

Η Οσιέτσκα δημοσίευσε πολλά βιβλία και κυκλοφόρησε πολλούς δίσκους. Θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά, παραγωγικά και ταλαντούχα πρόσωπα στον μεταπολεμικό πολωνικό πολιτισμό και ιστορία. Πέθανε στις 7 Μαρτίου 1997 μετά από μάχη πολλών ετών με καρκίνο του παχέος εντέρου. Ενταγιάστηκε στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι στη Βαρσοβία.[15]

Το Ίδρυμα Αγκνιέσκα Οσιέτσκα[16] ιδρύθηκε από την κόρη της λίγο μετά το θάνατο της ποιήτριας. Το Ίδρυμα προωθεί το έργο της Οσιέτσκα, διευθύνει το Αρχείο του Ποιητή, διοργανώνει τον ετήσιο διαγωνισμό τραγουδιού «Ας θυμηθούμε την Αγκνιέσκα Οσιέτσκα», διαχειρίζεται το αρχείο Διαδικτύου και εκδίδει βιβλία.[17]

Για να τιμήσει τη δημιουργική της παραγωγή και τη δουλειά της στο Εθνικό Πολωνικό Ραδιόφωνο, το Music Studio πήρε το όνομά της από την Οσιέτσκα το 1997.[18]

Το 2013, η Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας εξέδωσε δύο αναμνηστικά κέρματα (2 και 10 ζλότι) ως μέρος της σειράς «Ιστορία της πολωνικής λαϊκής μουσικής» προς τιμήν της Οσιέτσκα.[19]

Το 2020, η πολωνική δημόσια τηλεόραση Telewizja Polska κυκλοφόρησε μια ομώνυμη βιογραφική μίνι σειρά που εξιστορεί τη ζωή και το έργο της Οσιέτσκα. Το σκηνοθέτησαν οι Ρόμπερτ Γκλίνσκι και Μίχαου Ρόσα και πρωταγωνιστούν οι Ελίζα Ριτσέμπελ και Μαγκνταλένα Ποπουάφσκα ως ο ομώνυμος χαρακτήρας.[20]

Κρατικές τιμές Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 121399555.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. agnieszka-osiecka-wiesz.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. plejada.pl/newsy/agnieszka-osiecka-i-zbigniew-mentzel-historia-milosna-bez-happy-endu/25zr2fh.
  7. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2020.
  8. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2022.
  9. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  10. Women's studies encyclopedia. Tierney, Helen. (Rev. and expanded έκδοση). Westport, Conn.: Greenwood Press. 1999. σελίδες 1107. ISBN 9780313310720. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Agnieszka Osiecka | Artist | Culture.pl» (στα αγγλικά). Culture.pl. http://culture.pl/en/artist/agnieszka-osiecka. Ανακτήθηκε στις 2018-03-23. 
  12. Center, PSNC, Poznan Supercomputer and Networking. «dLibra Digital Library». www.archiwumagnieszkiosieckiej.pl (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2018. 
  13. «Theatre in Poland 1984». London Theatre Record (I. Herbert) 5 (1-13): s.589. 1985. 
  14. Center, PSNC, Poznan Supercomputer and Networking. «dLibra Digital Library». www.archiwumagnieszkiosieckiej.pl (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2018. 
  15. «Agnieszka Osiecka (1936-1997) - Find A Grave...». www.findagrave.com. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2018. 
  16. Agnieszka Osiecka Okularnicy Foundation. Homepage.
  17. Biblioteka Narodowa (2018), The Digital Archive of Agnieszka Osiecka. National Library of Poland.
  18. Webmania.pl. «The Agnieszka Osiecka Music Studio». StudiaNagran.com.pl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2018. 
  19. «Historia Polskiej Muzyki Rozrywkowej – Agnieszka Osiecka» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2022. 
  20. «TVP realizuje serial o Osieckiej. Co wiemy o produkcji?» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2022. 
  21. «M.P. 1997 nr 39 poz. 396» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2022. 
  22. «Nowiny : dziennik Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1979, nr 145-170 (lipiec)» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία