Ο Αγριολίδης ή Αγριαλής ήταν Τουρκοκρητικός γενίτσαρος και αρχηγός των τουρκικών δυνάμεων του Μεγάλου Κάστρου (Ηράκλειο Κρήτης) στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης.

Αγριολίδης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1785
Θάνατος15  Αυγούστου 1828
Κρήτη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός

Κατά την προεπαναστατική περίοδο ο Αγριολίδης ήταν γνωστός ως ένας από τους γενίτσαρους της κρητικής υπαίθρου που καταπίεζαν ποικιλοτρόπως το χριστιανικό στοιχείο[1]. Μάλιστα, η δράση του είχε ως επακόλουθο να γίνει στόχος του ονομαστού χαΐνη Δημήτρη Λόγιου ή Βαρούχα, ο οποίος σκοτώθηκε το 1811 στην προσπάθειά του να τον εξοντώσει[2].

Μετά το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης, ο Αγριολίδης τέθηκε επικεφαλής των γενίτσαρων και τρομοκρατούσε τους πληθυσμούς και λεηλατούσε τις γύρω περιοχές, για να αποτρέψει την εξάπλωση της επανάστασης στην Κρήτη. Μετά όμως την αποστολή στην Κρήτη του βαρώνου Ράινεκ (μέσα Ιουλίου 1828) ως αντιπροσώπου του Καποδίστρια, οι Κρητικοί αναθάρρησαν και ξέσπασε νέο επαναστατικό κίνημα. Ο Αγριολίδης τέθηκε εκ νέου επικεφαλής ενόπλων, έπεσε όμως σε ενέδρα στον Άγιο Ιωάννη Μεσαράς και σκοτώθηκε το Αύγουστο του 1828. Ο θάνατός του Αγριολίδη και ο αποκεφαλισμός της σορού του θεωρήθηκε ως εκδίκηση των επαναστατών για τον θάνατο του οπλαρχηγού Ιωάσαφ Ξωπατέρα ή Ξέπαπα[3].

Η μεταφορά του ακέφαλου πτώματος του Αγριολίδη στο Ηράκλειο εξόργισε τους Οθωμανούς, οι οποίοι προχώρησαν σε γενική σφαγή του ελληνικού πληθυσμού στην πόλη και τις γύρω περιοχές, με τα θύματα να ανέρχονται στα 800 περίπου άτομα[3]. Η σφαγή αυτή είναι γνωστή ως η "σφαγή του Αγριολίδη" ή "αρμπεντές του Αγριολίδη"[3]. Τη μεθεπόμενη μέρα οι σφαγές συνεχίστηκαν στο Ρέθυμνο και στην Αρχοντική και ίσως να γενικεύονταν, αν δεν επενέβαιναν οι Μεγάλες Δυνάμεις.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Αλεξάκη, Ι. Σ. (1948). «Ο Τσούλης και το τραγούδι του». Κρητικά Χρονικά. Κείμενα και Μελέται Κρητικής Ιστορίας (Ηράκλειο Κρήτης: Ανδρέας Γ. Καλοκαιρινός) Β΄: 171. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-06-28. https://web.archive.org/web/20190628204107/http://online.cretica-chronica.gr/output/2821242270513a.pdf. 
  2. Θεοχάρη Δετοράκη, Ιστορία της Κρήτης, Αθήνα 1986, σελ. 306.
  3. 3,0 3,1 3,2 Θεοχάρη Δετοράκη, 1986, σελ. 347.