Ο Ακίμπα ΚΙβελόβιτς Ρούμπινσταϊν (πολωνικά: Akiba Kiwelowicz Rubinstein) (1 Δεκεμβρίου 1880 - 14 Μαρτίου 1961) ήταν Πολωνός σκακιστής. Θεωρείται ότι ήταν ένας από τους ισχυρότερους παίκτες που δεν έγινε ποτέ Παγκόσμιος Πρωταθλητής Σκακιού.[4] Ο Ρούμπινσταϊν έλαβε τον τίτλο Διεθνής Grandmaster το 1950, κατά την εγκαινίαση του.

Ακίμπα Ρούμπινσταϊν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1  Δεκεμβρίου 1880[1] ή 12  Δεκεμβρίου 1882[2]
Σταβίσκι
Θάνατος15  Μαρτίου 1961
Αμβέρσα ή Βρυξέλλες[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκακιστής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ως νέος, νίκησε κορυφαίους παίκτες όπως ο Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα και ο Καρλ Σλέχτερ και είχε προγραμματιστεί να παίξει έναν αγώνα με τον Εμάνουελ Λάσκερ για το Παγκόσμιο Σκακιστικό Πρωτάθλημα το 1914, αλλά ακυρώθηκε λόγω του ξεσπάσματος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν μπόρεσε να ξαναβρεί την ίδια φόρμα μετά τον πόλεμο και η μετέπειτα ζωή του μαστιζόταν από ψυχικές ασθένειες.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Ακίμπα ΚΙβελόβιτς Ρούμπινσταϊν γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1880 στο Σταβίσκι στο Βασίλειο της Πολωνίας από εβραϊκή οικογένεια. Ήταν ο μεγαλύτερος από 12 παιδιά, αλλά μόνο μια αδελφή επέζησε έως την ενηλικίωση.[5][6] Ο Ρούμπινσταϊν έμαθε να παίζει σκάκι στη σχετικά μεγάλη ηλικία των 14 ετών και η οικογένειά του είχε προγραμματίσει να γίνει ραββίνος.[7] Εκπαιδεύτηκε και έπαιξε εναντίον του ισχυρού master Γκερς Σάλβε στο Λοτζ και το 1903, αφού τερμάτισε πέμπτος σε ένα τουρνουά στο Κίεβο, ο Ρούμπινσταϊν αποφάσισε να εγκαταλείψει τις ραβινικές σπουδές του και να αφιερωθεί πλήρως στο σκάκι.

Μεταξύ 1907 και 1912, ο Ρούμπινσταϊν καθιερώθηκε ως ένας από τους ισχυρότερους παίκτες στον κόσμο. Το 1907, κέρδισε το τουρνουά Κάρσλμπαντ και μοιράστηκε την πρωτιά στην Αγία Πετρούπολη. Το 1912 είχε ένα ρεκόρ νικών, τερματίζοντας πρώτος σε πέντε συνεχόμενα μεγάλα τουρνουά: Σαν Σεμπαστιάν, Πίστιαν, Μπρέσλαου, Βαρσοβία και Βίλνιους, αν και σε κανένα από αυτά τα τουρνουά δεν συμμετείχαν ο Λάσκερ ή ο Καπαμπλάνκα. Ορισμένες πηγές πιστεύουν ότι ήταν ισχυρότερος από τον παγκόσμιο πρωταθλητή Εμάνουελ Λάσκερ εκείνη την εποχή.[8] Οι βαθμολογίες από τη σκακιστικές μετρικές υποστηρίζουν αυτό το συμπέρασμα, τοποθετώντας τον ως τον Νο. 1 στον κόσμο μεταξύ των μέσων του 1912 και των μέσων του 1914.[9]

Κατά τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα, το αγωνιστικό πεδίο στο ανταγωνιστικό σκάκι ήταν σχετικά λεπτό. Ο Βίλχελμ Στάινιτς, ο πρώτος παγκοσμίως αναγνωρισμένος παγκόσμιος πρωταθλητής, πέθανε το 1900 αφού αποσύρθηκε σε μεγάλο βαθμό από το σκάκι για αρκετά χρόνια, ο Ρώσος master Μιχαΐλ Τσιγκόριν πλησίαζε στο τέλος της ζωής του, ενώ ο Αμερικανός master Frank Marshall ζούσε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού από το κέντρο της σκακιστικής δραστηριότητας στην Ευρώπη. Ένας άλλος υποσχόμενος Αμερικανός master, ο Χάρι Νέλσον Πίλσμπουρι, πέθανε το 1906, σε ηλικία μόλις 33 ετών. Στην εποχή πριν από το FIDE, ο παγκόσμιος πρωταθλητής επέλεξε τον αντίπαλό του, και ο Εμάνουελ Λάσκερ ζητούσε ένα υψηλό χρηματικό ποσό που δεν μπορούσε να βρει ο Ρούμπινσταϊν. Στο τουρνουά της Αγίας Πετρούπολης το 1909, ήταν ισόπαλος με τον Λάσκερ και κέρδισε στην ατομική τους συνάντηση.[10] Ωστόσο, είχε μια κακή εμφάνιση στο τουρνουά της Αγίας Πετρούπολης του 1914, όπου δεν κατατάχθηκε στους πέντε πρώτους. Ένας αγώνας με τον Λάσκερ διοργανώθηκε τον Οκτώβριο του 1914, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του ξεσπάσματος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.[11]

Η αποκορύφωση του Ρούμπινσταϊν ως παίκτης θεωρείται γενικά μεταξύ του 1907 και του 1914. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, περιορίστηκε στην Πολωνία, αν και έπαιξε σε μερικές οργανωμένες σκακιστικές εκδηλώσεις εκεί και ταξίδεψε στο Βερολίνο στις αρχές του 1918 για ένα τουρνουά. Το παιχνίδι του μετά τον πόλεμο δεν ανέκτησε ποτέ την ίδια συνέπεια με εκείνη που είχε πριν από το 1914, αν και παρέμεινε αρκετά δυνατός μέχρι τη δεκαετία του 1920. Αυτός και η οικογένειά του μετακόμισαν στη Σουηδία μετά την ανακωχή τον Νοέμβριο του 1918, όπου έμειναν μέχρι το 1922 και μετά μετακόμισαν στη Γερμανία. Ο Ρούμπινσταϊν κέρδισε στη Βιέννη το 1922, μπροστά από τον μελλοντικό παγκόσμιο πρωταθλητή Αλεξάντρ Αλιέχιν, και ήταν ο ηγέτης της πολωνικής ομάδας που κέρδισε την 3η Σκακιστική Ολυμπιάδα του 1930 στο Αμβούργο, με ρεκόρ δεκατριών νικών και τεσσάρων ισοπαλιών. Κέρδισε επίσης ένα ασημένιο μετάλλιο στην 4η Σκακιστική Ολυμπιάδα του 1931, όπου ήταν πάλι ο ηγέτης της πολωνικής ομάδας.

Ο Ρούμπινσταϊν ήρθε στην τέταρτη θέση στο τουρνουά του Λονδίνου το 1922, μετά από τον οποίο ο νέος παγκόσμιος πρωταθλητής Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα προσφέρθηκε να τον παίξει σε έναν αγώνα αν μπορούσε να συγκεντρώσει τα χρήματα, κάτι που για άλλη μια φορά δεν μπορούσε να κάνει. Στο Χέιστινγκς το 1922, ήρθε στη δεύτερη θέση, ακολουθούμενη από την πέμπτη θέση στο Τέπλιτζ-Σχόναου στα τέλη του έτους, και στη συνέχεια κέρδισε στη Βιέννη με εξαιρετική επιτυχία. Αυτός ο θρίαμβος όμως προξένησε όταν οι Αυστριακοί συνοριοφύλακες κατακράτησαν το μεγαλύτερο μέρος του χρηματικού επάθλου που είχε κερδίσει. Ο Ρούμπινσταϊν έκλεισε το 1922 με μια άλλη εμφάνιση στο Χέιστινγκς, το οποίο κέρδισε, αλλά το ρεκόρ του τουρνουά κατά τη διάρκεια του 1923 ήταν απογοητευτικό καθώς τερμάτισε μόλις στη δωδέκατη θέση στο Κάρλσμπαντ και στη δέκατη στο Μέχρισχ-Όστραου.

Το πρώτο τουρνουά του το 1924, στο Μεράνο, τον είδε να έρχεται στην τρίτη θέση. Προσπάθησε να συμμετάσχει στο τουρνουά της Νέας Υόρκης την άνοιξη, αλλά αποκλείστηκε από την εκδήλωση λόγω περιορισμένου αριθμού διαθέσιμων θέσεων, όπου ήταν όλες κλεισμένες, και σε κάθε περίπτωση ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής Λάσκερ κυριάρχησε στην εκδήλωση με μεγάλη διαφορά. Το ρεκόρ του τουρνουά του Ρούμπινσταϊν το 1925 ήταν αρκετά καλό, αλλά η εμφάνιση του στο τέλος του έτους στη Μόσχα τον είδε να έρχεται στην 14η θέση. Το ρεκόρ του το 1926 ήταν καλό αλλά όχι εξαιρετικό. Εκείνη τη χρονιά, η οικογένεια Ρούμπινσταϊν μετακόμισε μόνιμα στο Βέλγιο.

Το 1927, ο Ρούμπινσταϊν επισκέφθηκε τη γενέτειρά του στην Πολωνία, όπου κέρδισε το Πολωνικό Πρωτάθλημα στο Λοτζ. Ξεκίνησε μία περιοδεία στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές του 1928. Αν και προτάθηκε ένας αγώνας με τον κάτοχο του σκακιστικού πρωταθλήματος των ΗΠΑ, Φρανκ Μάρσαλ, μαζί με ένα διεθνές τουρνουά, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ήρθε ισόπαλος στην τρίτη θέση με τον Μαξ Όυβε στο Μπαντ Κίσινγκεν και μετά είχε κακή επίδοση στο Βερολίνο. Ο Ρούμπινσταϊν είχε την καλύτερη εμφάνισή του μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο κατά τη διάρκεια του 1929, όταν κυριάρχησε στο τουρνουά Ράμσγκεϊτ στη Βρετανία και είχε εξαιρετικές επιδόσεις στο Κάρλσμπαντ και στη Βουδαπέστη. Κέρδισε το τουρνουά στη Ρογκάσκα Σλάτινα.

Καθώς ξεκίνησε τη δεκαετία του 1930, ο Ρούμπινσταϊν διεκδίκησε το τουρνουά του Σαν Ρέμο, φτάνοντας στην τέταρτη θέση. Έπαιξε καλά σε μερικά βελγικά τουρνουά εκείνο το έτος και στη συνέχεια κατέλαβε την τρίτη θέση στο Σκάρμπορο. Η απόδοσή του στη Λιέγη ήταν αδύναμη, πιθανώς λόγω εξάντλησης. Παράλειψε το Μπλετ το 1931 παρά την πρόσκληση, έπαιξε καλά στην Αμβέρσα, αλλά ήρθε τελευταίος στο Ρότερνταμ. Αυτή ήταν η τελευταία μεγάλη σκακιστική διοργάνωση στην οποία συμμετείχε.

 
Ο Ρούμπινσταϊν σε ταυτόχρονη σκακιστική επίδειξη, Τελ Αβίβ, 1931

Μετά το 1932, αποχώρησε από τους αγώνες σε τουρνουά καθώς η ανθρωποφοβία του έδειξε ίχνη σχιζοφρένειας κατά τη διάρκεια μιας διανοητικής βλάβης.[12] Σε μια περίοδο, αφού έκανε μια κίνηση σκακιού, πήγαινε και κρυβόταν στη γωνία της αίθουσας του τουρνουά περιμένοντας την απάντηση του αντιπάλου του.[13] Ανεξάρτητα, η προηγούμενη δύναμή του αναγνωρίστηκε από τον FIDE όταν ήταν ένας από τους 27 παίκτες που απονεμήθηκαν τον πρώτο τίτλο Grandmaster το 1950.[14] Σε αντίθεση με πολλούς άλλους grandmasters, δεν άφησε πίσω του καμία λογοτεχνική κληρονομιά, η οποία μπορεί να αποδοθεί στα ψυχικά του προβλήματα. Πέρασε τα τελευταία 29 χρόνια της ζωής του με σοβαρή ψυχική ασθένεια, ζώντας πολλές φορές στο σπίτι με την οικογένειά του και σε ένα σανατόριο. Δεν είναι ξεκάθαρο πώς ο Εβραίος grandmaster επέζησε του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο γερμανοκρατούμενο Βέλγιο.

Κληρονομιά Επεξεργασία

Αξιοσημείωτα παιχνίδια Επεξεργασία

Μάτισον vs. Ρούμπινσταϊν, 1929
αβγδεζηθ
88
77
66
55
44
33
22
11
αβγδεζηθ
Θέσεις μετά 20.Rxd5

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Το 1917, ο Ρούμπινσταϊν παντρεύτηκε την Οζένι Λεβ. Απέκτησαν δύο γιους, τον Γιόνας το 1918 και τον Σάμμι το 1927. Για ένα διάστημα, ζούσαν πάνω από το εστιατόριο που λειτουργούσε η Οζένι. Αφού πέθανε το 1954, ο Ρούμπινσταϊν ζούσε σε γηροκομείο μέχρι το θάνατό του το 1961 σε ηλικία 80 ετών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ακολούθησε ακόμα το σκάκι στα τελευταία του χρόνια. Οι γιοι του θυμήθηκαν να βλέπουν τους αγώνες του στο Παγκόσμιο Σκακιστικό Πρωτάθλημα του 1954 μαζί του.[16]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 www.kwabc.org/en/newsitem/rubinsteins-dob.html.
  2. 2,0 2,1 encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3969729.
  3. psb.26994.1.
  4. «Rubinstein-Alekhine, Karlsbad 1911». ChessBase. 
  5. Edward Winter, Chess and Jews, 2003, ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2007
  6. Άντερσον, Λούκας. «The Life and Chess of Akiba Rubinstein». Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2020. 
  7. Χούπερ, Ντέιβιντ· Ουάιλντ, Κένεθ (1996) [First pub. 1992]. The Oxford Companion to Chess (2nd έκδοση). Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. σελίδες 346–47. ISBN 0-19-280049-3. 
  8. Σίλμαν, Τζέρεμι (2007). Silman's Complete Endgame Course: From Beginner to Master. Siles Press. σελ. 477. ISBN 1-890085-10-3. 
  9. Chessmetrics Summary for 1905–15, ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2007
  10. Μ.Φ. Ουίνκελμαν, "Biography of Akiba Rubinstein", στο RUBINSTEIN'S Chess Masterpieces: 100 Selected Games, Σχολιασμός από τον Χανς Κμοχ, Μετάφραση από τον Μπάρνι Φ. Ουίνκλεμαν (Ντοβερ, 1960).
  11. Silman 2007
  12. Μπάρμπαρα Ουάλι, Vladimir Nabokov, Reaktion Books σελ.193n.64
  13. How Life Imitates Chess του Γκάρι Κασπάροφ
  14. Έλο, Άρπαντ (1978), The Rating of Chessplayers, Past and Present, Arco, σελ. 66, ISBN 978-0-668-04721-0 
  15. Πούρντι, Σέσιλ (2003). C.J.S. Purdy on the Endgame. Thinker's Press. σελίδες 223–26. ISBN 1-888710-03-9. 
  16. Akiba Rubinstein’s Later Years by Edward Winter

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία