Ο Αλεξάντρ Σεργκέφιεβιτς Γκριμπογέντοφ (ρωσικά: Александр Сергеевич Грибоедов‎‎, 15 Ιανουαρίου 1795 – 11 Φεβρουαρίου 1829) ήταν Ρώσος θεατρικός συγγραφέας, γνωστός για το έργο του «Συμφορά από το πολύ μυαλό» «Горе от ума») στο οποίο σατιρίζει τις αντιλήψεις της ρωσικής αριστοκρατίας της εποχής του.

Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ
ΌνομαΑλεξάντρ Γκριμπογέντοφ
Γέννηση1795
Μόσχα
Θάνατος1829
Τεχεράνη, Περσία
Επάγγελμα/
ιδιότητες
θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, διπλωμάτης, πιανίστας, συνθέτης[1], συγγραφέας[2] και bretteur
ΕθνικότηταΡώσος
ΥπηκοότηταΡωσική Αυτοκρατορία
Σχολές φοίτησηςΟικοτροφείο Πανεπιστημίου της Μόσχας και Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
ΕίδηΘέατρο
Αξιοσημείωτα έργαΣυμφορά από το πολύ μυαλό
Σύζυγος(οι)Nino Chavchavadze (3  Σεπτεμβρίου 1828, 11  Φεβρουαρίου 1829)
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Ο Γκριμπογέντοφ ήταν γόνος οικογένειας ευγενών και έλαβε την πληρέστερη μόρφωση που μπορούσε να λάβει νέος της τάξης του και της εποχής του. Γνώριζε τις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες, έμαθε ελληνικά, λατινικά, καθώς και ανατολικές γλώσσες. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας νομικά και φιλολογία, καθώς και στοιχεία φυσικών επιστημών. Ήταν γνώστης και της μουσικής, έπαιζε πιάνο και συνέθετε μουσικά κομμάτια.
Ύστερα από τη στρατιωτική θητεία του, διορίστηκε υπάλληλος του υπουργείο Εξωτερικών και με αυτήν την ιδιότητα υπηρέτησε στην Τεχεράνη. Εκεί σκοτώθηκε από τον όχλο, που μανιασμένος εισέβαλε στο κτίριο της Ρωσικής αποστολής επειδή έδωσαν άσυλο σε τρία πρόσωπα αρμενικής καταγωγής που δραπέτευσαν από τα βασιλικά χαρέμια.

Την κωμωδία με την οποία έγινε γνωστός, Το πολύ μυαλό βλάφτει, ή Συμφορά από το πολύ μυαλό, την έγραψε το 1823. Το έργο δημοσιεύθηκε το 1833 λογοκριμένο. Το αυτούσιο κείμενο δεν δημοσιεύθηκε παρά το 1862. Όλα αυτά τα χρόνια κυκλοφορούσε χειρόγραφο, από χέρι σε χέρι, και παρόλα αυτά ήταν από τα διαβασμένα έργα της ρωσικής λογοτεχνίας. [3]
Ένας νέος της αριστοκρατίας, αφού έλειψε στο εξωτερικό για τρία χρόνια, γυρίζοντας βρίσκει την αγαπημένη του να τον έχει ξεχάσει και να ετοιμάζεται να παντρευτεί έναν άνθρωπο ανύπαρκτης ποιότητας. Ο περίγυρος του Τσάτσκι – του ήρωα – είναι το περιβάλλον της κοσμικής Πετρούπολης, ένα περιβάλλον όμως γεμάτο κενότητα, ματαιοδοξία, επαρχιωτισμό, με λίγα λόγια οπισθοδρομικό σε σχέση με τον φιλελεύθερο νέο. Ο νέος – μη μπορώντας να προσαρμοστεί σε αυτό το περιβάλλον, εγκαταλείπει τη Μόσχα και πάλι για το εξωτερικό. Η αξία του έργου έγκειται στον χαρισματικό και άψογο τεχνικά τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας φωτίζει αυτά τα διάφορα πρόσωπα – σύμβολα της ρωσικής ζωής.

Όπως έγραψε αργότερα ο Γκοντσαρώφ: «σαν το φως του ήλιου σε μια σταγόνα νερό, καθρεφτίστηκε όλη η παλιά Μόσχα, το πανόραμά της, το πνεύμα της, η ιστορική στιγμή, τα ήθη.»[4]

Στην Ελλάδα

Επεξεργασία

Η ραδιοφωνική διασκευή του έργου έγινε το 1980 από το «Θέατρο της Τετάρτης». [5], σε μετάφραση Γιάννη Μότσιου.
Στο θέατρο ανέβηκε το 1986 από τον Λευτέρη Βογιατζή, στο «Θέατρο της οδού Κυκλάδων», σε μετάφραση του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου.
Το έργο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΔΩΔΩΝΗ το 1990.


Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 98725. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2022.
  2. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  3. Μήτσος Αλεξανδρόπουλος «Η Ρωσική λογοτεχνία», εκδ. Κέδρος, 1978 σελ.38
  4. όπου και παραπάνω, σελ. 39
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016.