Ανάγλυφο Ελευσίνιων Μυστηρίων (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αρ. 126)
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το μεγάλο ανάγλυφο των Ελευσίνιων Μυστηρίων που φιλοξενείται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αριθμό 126 είναι αρχαίο Ελληνικό γλυπτό που βρέθηκε στην Ελευσίνα το έτος 1859.
| Μεγάλο ανάγλυφο | |
|---|---|
 Δήμητρα, Τριπτόλεμος και Περσεφόνη | |
| Ονομασία | Μεγάλο ανάγλυφο |
| Έτος δημιουργίας | 440 - 430 π.Χ. |
| Είδος | αναθηματικό ανάγλυφο |
| Διαστάσεις | 2,20 x 1,52 μ. |
| Μουσείο | Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο |
| Αριθμός καταλόγου | 126 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Περιγραφή
ΕπεξεργασίαΕίναι από πεντελικό μάρμαρο. Οι διαστάσεις του είναι εξαιρετικά σπάνιες, ύψους 2,20 και πλάτους 1,52 μέτρα. Στο ανάγλυφο αυτό εικονίζονται οι δύο ελευσίνιες θεές Δήμητρα και Περσεφόνη, και στην μέση ο Τριπτόλεμος, αν και οι γνώμες διαφέρουν ως προς τις επί μέρους λεπτομέρειες. Κατά την επικρατούσα γνώμη η Δήμητρα είναι η προς αριστερά του θεατού στεκάμενη. Είναι ντυμένη με μακρύ μέχρι τα πόδια αχειρίδωτο χιτώνα. Στηρίζει το αριστερό χέρι σε σκήπτρο, ενώ με το δεξί δίνει στον νεαρό κάποιο άγνωστο αντικείμενο που είναι κατασκευασμένο από χαλκό, και ίσως να είναι στάχυα. Το παιδί είναι έτοιμο να παραλάβει το αντικείμενο με το δεξί, ενώ με το αριστερό κρατάει το ιμάτιό του. Η θεά Περσεφόνη στέκει στα δεξιά. Στηρίζεται στο έδαφος με το δεξί της πόδι, φοράει μακρύ ως τα πόδια χειριδωτό χιτώνα και πλούσιο πτυχόμενο ιμάτιο. Κρατεί στο αριστερό μεγάλη δάδα που στηρίζεται στο έδαφος, ενώ με το δεξί ακουμπάει το κεφάλι του νεαρού παιδιού. Ίσως να κρατούσε στεφάνι.
Κατά τον ρουχισμό όμως φαίνεται ότι η θεά με το σκήπτρο ίσως να είναι η Περσεφόνη, διότι ο ιματισμό της είναι πολύ απλούστερος. Τέτοιο ρούχο φορούσαν οι παρθένες και όχι οι δέσποινες, ενώ το βαρύς και πλούσιος ιματισμός της άλλης θεάς ταιριάζει περισσότερο στη Δήμητρα.
Ερμηνεία
ΕπεξεργασίαΗ σκηνή παρουσιάζει μάλλον κάποιο σημαντικό στιγμιότυπο των Ελευσινίων μυστηρίων. Παρόλη την δυσκολία της ερμηνείας των προσώπων και την δυσκολία της εξακρίβωσης της πράξης, το ανάγλυφο είναι ιδιαίτερα πολύτιμο για την ιστορία της τέχνης. Η άκρα θρησκευτική κατάνυξη που το διαπερνάει είναι μοναδική στην αρχαία τέχνη. Η διάπλαση των μορφών, ο σχηματισμός της κόμης και η πτυχώσεις των ιματισμών δείχνουν έργο ύψιστης τελειότητας και τέχνης. Το μοναδικό σε μέγεθος και τέχνη ανάγλυφο μάλλον δεν ήταν αναθηματικό, αλλά λατρευτικό. Αντιγράφηκε αργότερα και από τους Ρωμαίους, ενώ αντίτυπό του εκτίθεται και στο Μουσείο της Νέας Υόρκης.
Ιστορική τοποθέτηση
ΕπεξεργασίαΕπειδή το ιμάτιο της θεάς με τον δαυλό παρουσιάζει αρχαϊκά στοιχεία, το ανάγλυφο συγκαταλέγεται στην εποχή, όταν η τέχνη δεν είχε ακόμα απαλλαγεί εντελώς από τους αρχαϊσμούς. Χρονολογείται περίπου στους μέσους χρόνους του 5ου αιώνα π.Χ.
Πηγές
Επεξεργασία- Παναγιώτης Καββαδίας (1890–1892). Γλυπτά του Εθνικού Μουσείου: Κατάλογος περιγραφικός. Εκ του τυπογραφείου Σ.Κ. Βλαστού. σελίδες 119-121. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2011.
- Νικόλαος Καλτσάς (2007). Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αθήνα: ΟΛΚΟΣ. σελίδες 310. ISBN 978-960-89339-1-0. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την τέχνη χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |