Ανωτάτη Επιτροπή Αγώνος Κρήτης
Η Ανωτάτη Επιτροπή Αγώνος Κρήτης (Α.Ε.Α.Κ.) ήταν αντιστασιακή οργάνωση που ιδρύθηκε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 1941. Υπήρξε η πρώτη ένοπλη αντιστασιακή οργάνωση που ιδρύθηκε στον ελλαδικό χώρο μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα και αποτέλεσε πρόδρομο της Εθνικής Οργάνωσης Κρήτης (Ε.Ο.Κ.).[1]
Ίδρυση Επεξεργασία
Η ΑΕΑΚ ιδρύθηκε στα Χανιά στις 15 Ιουνίου 1941, δύο μόλις εβδομάδες μετά το τέλος της Μάχης της Κρήτης και την κατάληψη του νησιού από τους Γερμανούς. Ιδρυτικά της μέλη ήταν ο γιατρός Ιωάννης Παΐζης από τα Χανιά, ο συνταγματάρχης Ανδρέας Παπαδάκης (βετεράνος της Μικρασιατικής εκστρατείας) από το νομό Ρεθύμνου, οι δικηγόροι Τίτος Γεωργιάδης και Ιωάννης Ιωαννίδης από τους νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου και γενικος γραμματέας ήταν ο Ανδρέας Πολέντας. Στη διοικούσα επιτροπή της οργάνωσης εντάχθηκε ο πρόεδρος Εφετών Κρήτης Αριστομένης Καρακουλάκης.[2]
Η ΑΕΑΚ είχε Βενιζελική ιδεολογία. Μερικά από τα ιδρυτικά της μέλη (π.χ., Παπαδάκης, Παΐζης) συμμετείχαν στο αποτυχημένο κίνημα ενάντια στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου το 1938.
Δράση Επεξεργασία
Η έδρα της οργάνωσης ήταν η οικία του συνταγματάρχη Παπαδάκη στην τοποθεσία Βουρβουρές, ανάμεσα στα χωριά Ασή Γωνιά και Καλλικράτης.[3] Η ΑΕΑΚ συντόνισε τη διάσωση και τη διαφυγή πολλών στρατιωτικών των Συμμάχων οι οποίοι είχαν εγκλωβιστεί στην Κρήτη μετά την κατάληψή της. Ήταν επίσης ενεργή στη συλλογή στρατιωτικών πληροφοριών και τη διοχέτευσή τους στη Βρετανική κατασκοπεία που δρούσε στην Κρήτη.
Η δράση του Ανδρέα Πολέντα καταδόθηκε στους Γερμανούς, οι οποίοι τον συνέλαβαν και τον εκτέλεσαν στις φυλακές Αγιάς στις 21 Δεκεμβρίου 1942.
Η ΑΕΑΚ ενσωματώθηκε στην ΕΟΚ η οποία ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1943.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Pettibone, Charles D. (2014). The Organization and Order of Battle of Militaries in World War II. Trafford Publishing. ISBN 978-14-907-3386-9.
- ↑ Η ίδρυση της Α.Ε.Α.Κ.: «Πρωτόκολλον τιμής και θυσίας δια την απελευθέρωσιν της Κρήτης μας», Πατρίς onLine, 10 Μαΐου 2010; αποθηκευμένο εδώ.
- ↑ Beevor, Antony. Crete: The Battle and the Resistance, John Murray Ltd, 1991. Penguin Books, 1992.