Αποκλίνον κατάστρωμα

Αποκλίνον κατάστρωμα, ή γωνιώδες κατάστρωμα, ονομάζεται το κατάστρωμα πτήσεων, (απο-προσνήωσης), των αεροπλανοφόρων του οποίου ο άξονας παρουσιάζει γωνία 8 – 10 μοιρών με τον διαμήκη άξονα του πλοίου. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες βελτιώσεις διάταξης των καταστρωμάτων πτήσεων των αεροπλανοφόρων, η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε το 1953.

Συγκεκριμένα με την συνεχή εξέλιξη των αεροπλάνων των ναυτικών δυνάμεων και ειδικότερα με την έναρξη αντικατάστασης των ελικοφόρων, από αεριωθούμενα, οι ναυπηγοί αντιμετώπισαν το πρόβλημα της κατασκευής μεγαλύτερων σε μήκος , συνεπώς και πλατύτερων, αεροπλανοφόρων περισσότερο ταχυκίνητων γεγονός που σήμαινε μεγαλύτερο εκτόπισμα και βεβαίως πολύ μεγαλύτερο κόστος ναυπήγησης αλλά και δαπανών κίνησης.

Την εποχή εκείνη ο Άγγλος πλοίαρχος Φ. Κάμπελ (D.R.F. Cambell) της Βασιλικής Ναυτικής Αεροπορίας και ο επίσης Άγγλος Λ. Μπόντιγκτον (L. Boddington) του Αεροναυτικού Ιδρύματος του Φάρνμπορω έδωσαν μία ευφυέστατη λύση:

Λαμβάνοντας υπόψη την μέχρι τότε ακολουθούμενη διάταξη όπου το 1/3 του όλου καταστρώματος, (το προς την πρύμνη), χρησιμοποιούνταν για τις προσνηώσεις, το άλλο 1/3 του μήκους του, (το προς πλώρη), για τις απονηώσεις και το υπόλοιπο 1/3 (κεντρικό) ως χώρος ασφαλείας μεταξύ των δύο προηγουμένων, σκέφθηκαν αν ο τροχοδιάδρομος προσνήωσης έτεμνε υπό μικρή γωνία τον υφιστάμενο τροχοδιάδρομο θα ήταν δυνατόν να μειωθεί στο ελάχιστο ο μεσαίος χώρος ασφαλείας με αντίστοιχη αύξηση των διαστάσεων των άλλων μερών και αυτό χωρίς ν΄ απαιτηθεί ναυπήγηση σκαφών μεγαλυτέρων απαιτήσεων.

Η παραπάνω ιδέα υποβλήθηκε στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυαρχείο και σε λίγο καιρό άρχισε η δοκιμαστική εφαρμογή στα αγγλικά αεροπλανοφόρα HMS Triumph και HMS Illustrious (87) χωρίς ιδιαίτερη μετασκευή αυτών. Η ιδέα αυτή γνωστοποιήθηκε τότε και στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ το οποίο, διαθέτοντας περισσότερα μέσα και πιστώσεις, ξεκίνησε την κατάλληλη μετασκευή του αεροπλανοφόρου "Αντιέταμ" (Antietam), οι δοκιμές του οποίου και ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 1953. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο η ιδέα αυτή αποδείχθηκε επιτυχής και το αποκλίνον κατάστρωμα καθιερώθηκε ως αναγκαία ναυπηγική διάταξη των αεροπλανοφόρων.

Καινοτομίες

Στην αρχή η γωνία των δύο αξόνων ήταν 8 μοίρες που αργότερα αυξήθηκε στις 10,5 μοίρες, ο αριθμός των ανασχετικών συρματόσχοινων μειώθηκαν από 12 σε 6 και ο αριθμός των φραγμάτων ασφαλείας από 3 σε 1. Επίσης με τη νέα αυτή διάταξη τα αεροπλάνα που δεν κατόρθωναν να συγκρατηθούν στα συρματόσχοινα είχαν πλέον περιθώριο ν΄ αναπτύξουν στροφές κινητήρων και να απονηωθούν στη συνέχεια από την άλλη άκρη του ίδιου του αποκλίνοντος καταστρώματος που παρέμενε ελεύθερος, χωρίς να κινδυνεύουν να επιπέσπουν σε άλλα σταθμευμένα αεροπλάνα.

Όσον αφορά για τα αεριωθούμενα των οποίων οι κινητήρες βραδύνουν ν΄ αναπτύξουν ισχύ, καθιερώθηκε, την προσνήωση να την επιχειρούν με ισχύ των μηχανών στο 85%, έτσι ώστε να καθίσταται εφικτή η εξ ανάγκης εκ νέου απονήωση. Η βελτίωση αυτή της τεχνικής της προσνήωσης των αεριωθουμένων συνέβαλε στη μείωση των δυσμενών αποτελεσμάτων που συνέβαινε μέχρι τότε κατά τη βίαιη προσέγγισή ("πρόσψαυσή") τους στο κατάστρωμα, γεγονός που ευνοούσε και την χρησιμοποίηση ελαφρύτερου συστήματος προσγείωσης.

Κάποια μειονεκτήματα της νέας αυτής διάταξης που παρουσιάστηκαν σε πλεύσεις νηνεμίας όπως κάποιες δίνες που δημιουργούνταν από τις υπερκατασκευές του μεσόστεγου και αεροδίνες από τον εξερχόμενο καπνό της καπνοδόχου που δημιουργούσαν και οπτικά εμπόδια γρήγορα ξεπεράστηκαν στην αρχή με αφαίρεση τμημάτων των υπερκατασκευών, τροποποίηση της καπνοδόχου και με αύξηση της ταχύτητας προσνήωσης των αεροπλάνων.

Πλεονεκτήματα

Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, τα πλεονεκτήματα του αποκλίνοντος καταστρώματος πτήσεων απαριθμούνται:

Περιορισμός αχρησιμοποίητου χώρου ασφαλείας,
Διευκόλυνση τροχοδρόμησης σε μεγαλύτερο μήκος που συνεπάγεται χρήση βαρύτερων αεροπλάνων με μεγαλύτερη ταχύτητα προσέγγισης – προσνήωσης.
Αποφυγή ζημιών αεροπλάνου από ατυχή προσνήωση κατά τη συγκράτησή του από ανασχετικά φράγματα, ή ζημίες σε άλλα σταθμευμένα στο χώρο ασφαλείας αεροπλάνα, και
Δυνατότητα σύγχρονης απονήωσης σχεδόν διπλάσιου αριθμού αεροπλάνων με τη χρήση του αποκλίνοντος καταστρώματος αυξάνοντας έτσι εκπληκτικά την επιχειρησιακή δράση του αεροπλανοφόρου.