Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο)

Ο αρχαιολογικός χώρος του Δυμοκάστρου βρίσκεται σε λόφο νότια του όρμου Καραβοστάσι στην Πέρδικα Θεσπρωτίας. Πρόκειται για τειχισμένο παράλιο αρχαίο οικισμό, ο οποίος έχει ταυτιστεί από τον Νickolas Hammond και το Σωτήριο Δάκαρη με την αρχαία Ελίνα, που αναφέρεται σε μολύβδινη επιγραφή από τη Δωδώνη. Το όνομα είναι παράγωγο του εθνικού ονόματος Ελινοί, γνωστού από το Στέφανο Βυζάντιο θεσπρωτικού φύλου, το οποίο θεωρείται ότι κατοικούσε στην περιοχή Μαργαριτίου - Πλαταριάς - Πέρδικας.[1].

Δυμόκαστρο
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Δυμόκαστρο
39°19′48″N 20°17′38″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ηγουμενίτσας

Ιστορία της Αρχαίας Ελίνας

Επεξεργασία

Ο τειχισμένος οικισμός δημιουργείται κατά την περίοδο των ύστερων κλασικών χρόνων. Το μεγαλύτερο μέρος των τειχών χτίστηκε κατά τον ύστερο 4ο π.Χ. αιώνα (περίμετρος 1.600 μ.), συγχρόνως με αυτά των άλλων μεγάλων αρχαίων οικισμών της Θεσπρωτίας, της Ελέας, των Γιτάνων και της Φανοτής (Ντόλιανης). Την περίοδο αυτή η έκταση του οχυρωμένου οικισμού ήταν εβδομήντα περίπου στρέμματα. Κατά την ελληνιστική εποχή, η οχύρωση επεκτείνεται προς τα δυτικά, περικλείοντας επιπλέον έκταση εκατόν πενήντα περίπου στρεμμάτων και καταλήγοντας στην ακτή, σε ένα αρκετά ασφαλισμένο μικρό λιμάνι, τη Σκάλα Ελληνικού. Ο οικισμός ακμάζει κατά τον 3ο και 2ο αι. π.Χ. Το 167 π.Χ. καταστράφηκε ύστερα από την επίθεση των ρωμαϊκών λεγεώνων του Αιμίλιου Παύλου, σε αντίθεση, όμως, με άλλους οχυρωμένους οικισμούς της Θεσπρωτίας -λόγω της καίριας θέσης του για τον έλεγχο των θαλάσσιων οδών του Ιονίου- δεν εγκαταλείφθηκε, αλλά συνέχισε να κατοικείται κατά τον 1ο αι. π.Χ. και μέχρι και τον 1ο αι. μ.Χ.[1]

Σημερινή περιγραφή αρχαιολογικού χώρου

Επεξεργασία

Η θέση του οχυρωμένου οικισμού είναι εξαιρετική, δίπλα στον όρμο Καραβοστάσι, ο οποίος στην αρχαιότητα θα πρέπει να εισχωρούσε βαθύτερα στον κάμπο, δημιουργώντας ένα μεγάλο φυσικό λιμάνι, όπως δηλώνει και το νεότερο όνομά του. Από τον ίδιο τον οικισμό, ο οποίος φαίνεται να ήταν στραμμένος προς τη θάλασσα, έχει κανείς εξαιρετική θέα προς το νότιο τμήμα της Κέρκυρας, τους Παξούς, τους Αντίπαξους και τη Λευκάδα. Από το καλοκαίρι του έτους 2000, μετά τον εντοπισμό τριών λαθρανασκαφών στο υψηλότερο σημείο της οχύρωσης, ξεκίνησε σωστική ανασκαφή στον αρχαίο οικισμό. Η έρευνα αυτή συνεχίστηκε τα έτη 2001 ~ 2002 και οδήγησε στη μερική αποκάλυψη κάποιων -ήδη από πριν εν μέρει ορατών- κτιρίων. Κατά τα έτη 2002-2008 πραγματοποιήθηκαν στο χώρο εργασίες ανάδειξης, που επικεντρώθηκαν στις δύο ανώτερες «ακροπόλεις» του οικισμού και περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων, τον καθαρισμό από την οργιώδη βλάστηση, την απομάκρυνση των λιθοσωρών και των επιφανειακών χωμάτων που κάλυπταν τα τείχη και τα αρχαία κτίρια, τη διαμόρφωση της διαδρομής των επισκεπτών, τη στερέωση τοίχων των αρχαίων κτιρίων, την τοποθέτηση προστατευτικών στεγάστρων και τη συντήρηση των πολυάριθμων κινητών ευρημάτων.[1]

Άλλες σημαντικές αρχαίες πόλεις στο Νομό Θεσπρωτίας

Επεξεργασία

Άλλες σημαντικές αρχαίες πόλεις στο Νομό Θεσπρωτίας ήταν και είναι σήμερα επισκέψιμες:

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • The classical age of Greece (1999),
  • Atlas of the Greek and Roman world in antiquity (1981).
  • Nickolas Hammond, N. G. L. A History of Greece to 322 B.C., 1986, ISBN 0198730950
  • Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992,ISBN 0631198075,
  • In the Shadow of Olympus: The Emergence of Macedon,ISBN 0691008809,1992
  • Thracian Tribal areas (from Fol, Thrace and the Thracians, p 133),The Thracians 700 BC–AD 46 (Men-at-Arms 360) by Christopher Webber After Hoddinot, Col & Cah
  • Herman, Mogens. An Inventory of Archaic and Classical Poleis, 2004, p. 348, ISBN 0198140991
  • Λεωνίδας Τζάνης: Περιήγηση στά Γίτανα, http://atraposroute.blogspot.gr/2011/08/blog-post_05.html
  • Χριστίνα Σανούδου: Γίτανα η αρχαία πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας, Καθημερινή, 03-09-2012
  • An Inventory of Archaic and Classical Poleis: An Investigation Conducted by The Copenhagen Polis Centre for the Danish National Research Foundation by Mogens Herman Hansen, 2005, page 345
  • Εκδοτική Αθηνών: Ηπειρος. Εκδοση 2009, Αθήνα.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Κασσιανή Λάζαρη, Αρχαιολόγος: Αρχαία Ελίνα (Δυμόκαστρο), ενημερωτικό φυλλάδιο, ΥΠΠΟ, 2010
  2. Εκδοτική Αθηνών: Ηπειρος, έκδοση 2009