Αρχαιολογικό Μουσείο Αίγινας

Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίνης
Είδος	αρχαιολογικό μουσείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°44′59″N 23°25′29″E
Διοικητική υπαγωγή	Αίγινα
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	1828
Ολοκλήρωση	1828
Ιστότοπος
	Επίσημος ιστότοπος
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αίγινας ή Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίνης βρίσκεται στην Κολώνα Αιγίνης. Ιδρύθηκε το 1828 ή το 1829 από τον Ιωάννη Καποδίστρια και σήμερα στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτίριο, δωρεά Βαυαρών αρχαιολόγων, στο οποίο μεταφέρθηκε το 1980. Φιλοξενεί συλλογή αρχαίων κοσμημάτων, κεραμικής και γλυπτικής, νομισμάτων, όπλων και χάλκινων αγγείων με σημαντικότερο έκθεμα το άγαλμα της Σφίγγας.

Ιστορία του μουσείου

Είναι το πρώτο μουσείο που δημιουργήθηκε στην μετεπαναστατική Ελλάδα και αρχικά λειτούργησε ως Κεντρικό Μουσείο. Ιδρύθηκε το 1828 από τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στην τότε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους Αίγινα και αρχικά στεγάστηκε στο Εϋνάρδειο Διδασκαλείο.^[1] Τα εγκαίνιά του έγιναν τον Μάρτιο του 1829, ενώ κατ' άλλες πηγές, η ίδρυση του Μουσείου τοποθετείται στις 21 Οκτωβρίου 1829^[2] και η στέγασή του έγινε αρχικά στο Κυβερνείο, αργότερα στο λεγόμενο "Ορφανοτροφείο", το πρώτο δημόσιο κτίσμα που κατασκευάστηκε στην Αίγινα μετά την άφιξη του Καποδίστρια, μέχρι που, το 1929 ως το 1980 στεγάστηκε στο Εϋνάρδειο, πλάι στη Μητρόπολη της πόλης της Αίγινας. Πρώτος διευθυντής του διετέλεσε ο Ανδρέας Μουστοξύδης,^[3] ενώ τη καταλογοποίηση των αρχαιολογικών ευρημάρων ανέλαβε ο Αρχιμανδρίτης Λεόντιος Καμπάνης υπό την επίβλεψη του Μουστοξύδη. Από τον Ιούλιο του 1832 τη καταλογογράφηση και επίβλεψη της συλλογής ανέλαβε ο Ιατρίδης.

Η Σφίγγα της Αίγινας

Από τον Οκτώβριο του 1834, όταν έφορος Αρχαιοτήτων της Ελλάδας ανέλαβε ο Λουδοβίκος Ρος, το Μουσείο της Αίγινας παύει να είναι Κεντρικό Μουσείο, ενώ οι περισσότερες συλλογές μεταφέρονται στην Αθήνα, για να συγκροτήσουν εκεί το νέο Κεντρικό Μουσείο. Επί εφορίας του Κυριάκου Πιττάκη αποφασίστηκε η μεταφορά και των υπόλοιπων συλλογών στην Αθήνα, τον Σεπτέμβριο του 1837. Έμειναν όμως στην Αίγινα διάφορες επιγραφές, αγάλματα και αγγεία, που αποθηκεύτηκαν στο Ορφανοτροφείο και σε σχολικά κτίρια στο νησί.

Σήμερα το Μουσείο στεγάζεται σε κτίσμα στους πρόποδες του λόφου της περιοχής Κολώνα της Αίγινας, κτίσμα που έγινε δωρεά από Βαυαρούς αρχαιολόγους, μελετητές της ιστορίας της Αίγινας.^[2]

Συλλογές

Δεδομένου ότι το Μουσείο ήταν το πρώτο ίδρυμα αυτού του τύπου που δημιουργήθηκε στον ελληνικό χώρο, εμπλουτίστηκε με αρχαιολογικά ευρήματα που δεν προέρχονταν μόνον από την Αίγινα, αλλά σε αυτό μεταφέρθηκαν αντικείμενα από πολλά σημεία της τότε ελεύθερης Ελλάδας, τα περισσότερα μάλιστα προέρχονταν από την περιοχή της Ρήνειας, όπου και το νεκροταφείο της Δήλου.^[3] Το 1837 τα περισσότερα από τα εκθέματά του μεταφέρθηκαν στην τότε νεοσύστατη πρωτεύουσα της Ελλάδας, την Αθήνα, αν και το κτήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου άρχισε να κατασκευάζεται το 1866.^[4]

Ορισμένα από τα ανάγλυφα της Ρήνειας εξακολουθούν να παραμένουν στο Μουσείο.^[1]

Σήμερα το κτίσμα που στεγάζει το Μουσείο διαθέτει τρεις αίθουσες, στις οποίες εκτίθενται κατά κύριο λόγο ευρήματα από τον ναό της Αθηνάς Αφαίας, το άγαλμα του Ηρακλή, προερχόμενο από τον ναό του Απόλλωνα, όπως και η Σφίγγα της Αίγινας, που προέρχεται από τον ίδιο χώρο (ιερό του Απόλλωνα στην περιοχή Κολώνα του νησιού) και αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές στον χώρο της Κολώνας το 1903.^[2] Στο Μουσείο υπάρχει επίσης αναπαράσταση πρωτοελλαδικής διώροφης κατοικίας, το χυτήριο χαλκού, κεραμικά, ευρήματα της αρχαϊκής περιόδου του 7ου ως τον 5ο π.Χ. αιώνα, καθώς και θραύσματα των αετωμάτων των ναών της Αθηνάς Αφαίας και του Απόλλωνα.^[1]

Εκτίθενται, επίσης, αγγεία από τις Κυκλάδες και την Κρήτη - δείγμα των ισχυρών εμπορικών δεσμών αυτών των περιοχών και της Αίγινας - αντικείμενα καθημερινής ζωής και εργαλεία.^[2]

Λειτουργία

Το Μουσείο παραμένει ανοικτό καθ' όλη τη διάρκεια του έτους (τον χειμώνα κατά τις ώρες 08:30΄- 15:00΄ και το καλοκαίρι από τις 09:00΄ ως τις 16:00΄), ενώ είναι κλειστό κατά τη Δευτέρα κάθε εβδομάδας.