Αυτοπροσωπογραφία με τον γιατρό Αριέτα
Αυτοπροσωπογραφία με τον γιατρό Αριέτα ονομάζεται ένας πίνακας που δημιούργησε ο Ισπανός καλλιτέχνης Φρανθίσκο Γκόγια το 1820. Πρόκειται για ελαιογραφία σε καμβά η οποία σήμερα βρίσκεται στο Minneapolis Institute of Arts, στη Μινεσότα.
| Αυτοπροσωπογραφία με τον γιατρό Αριέτα | |
|---|---|
 | |
| Ονομασία | Αυτοπροσωπογραφία με τον γιατρό Αριέτα |
| Δημιουργός | Q5432 |
| Έτος δημιουργίας | 1820 |
| Είδος | Ελαιογραφία σε μουσαμά |
| Ύψος | 117 |
| Πλάτος | 79 cm |
| Πόλη | Μινεσότα |
| Μουσείο | Minneapolis Institute of Arts |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Γενικά Επεξεργασία
Το 1792, ο Γκόγια ασθένησε απρόσμενα από μία σοβαρή ασθένεια που του προκαλούσε ζαλάδες, αδυναμία, παραλήρηματα, κοιλιακό άλγος, κώφωση και μερική τύφλωση.[1][2] Όταν επέστρεψε στη Μαδρίτη, το 1793, ο Γκόγια ήταν πλέον πλήρως κουφός. Ποικίλες διαγνώσεις για αυτή τη σοβαρή ασθένεια προτάθηκαν: Σύφιλη, δηλητηρίαση από μόλυβδο, εγκεφαλική αγγειακή νόσος, οξεία λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος, προσωρινή φλεγμονή του ματιού που συνδέεται με μόνιμη κώφωση.[2] Το 1819 ο Γκόγια πέρασε μια δεύτερη σοβαρή ασθένεια. Λίγες πληροφορίες υπάρχουν για τη φύση της ασθένειας και τη θεραπευτική μέθοδο που χρησιμοποίησε ο Αριέτα. Ο πίνακας είναι η κύρια πηγή πληροφοριών, και η επιγραφή κάτω από τις μορφές εξηγεί γιατί ο Γκόγια δημιούργησε αυτό το έργο: Από τον Γκόγια, με ευγνωμοσύνη για το φίλο του Αριέτα: Για τη συμπαράσταση και τη φροντίδα του που του έσωσε τη ζωή κατά τη διάρκεια της οξείας και επικίνδυνης αρρώστιας που πέρασε στα τέλη του 1819 στο εβδομηκοστό τρίτο έτος της ζωής του.[3]
Το έργο Επεξεργασία
Ο Γκόγια είναι καθισμένος στο κρεβάτι του, προφανώς καταβεβλημένος απ' την ασθένειά του. Κρατάει το σεντόνι σαν να προσπαθεί να κρατηθεί στη ζωή ενώ ο Αριέτα τον στηρίζει με το χέρι του για να μην πέσει προς τα πίσω. Ο γιατρός παρακινεί διακριτικά τον Γκόγια να πάρει το φάρμακο. Σκιώδεις μορφές - πιθανώς το υπηρετικό προσωπικό του και ένας ιερέας - στο φόντο προϊδεάζουν για το επερχόμενο μοιραίο. Αν και πιθανόν ο Γκόγια να περίμενε να πεθάνει, με τη φροντίδα του Αριέτα, συνήλθε και έζησε ακόμη οκτώ χρόνια. Η Αυτοπροσωπογραφία με τον γιατρό Αριέτα είναι μια εικόνα ελπίδας μέσα στην απελπισία και τα χρώματα είναι αντιστοίχως πιο ήπια και πιο φωτεινά απ' ότι σε άλλα έργα που δημιούργησε ο καλλιτέχνης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (π.χ. Μαύροι Πίνακες).[4]
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Το έργο ήταν ένα δώρο του Γκόγια προς τον Αριέτα ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και όχι ένα memento mori (έργο για την υπενθύμιση της θνητότητας του ανθρώπου). Είναι άγνωστο για πόσο καιρό ο πίνακας παρέμεινε στην κατοχή του Αριέτα. Το 1820 ταξίδεψε στην Αφρική για να μελετήσει τη βουβωνική πανώλη, και πιθανώς τότε το έργο παρέμεινε στην Ισπανία. Το 1860, όταν εκτέθηκε για πρώτη φορά στη Μαδρίτη, ανήκε στη συλλογή του Mr Martinez of Madrid . Αργότερα καταγράφηκε σε ποικίλες ιδιωτικές συλλογές στο Παρίσι , πριν να περάσει στην κατοχή του Minneapolis Institute of Arts.[4]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Foy JL. The deafness and madness of Goya. Conscious and unconscious expressive art. Vol 3. Basel: Karger, 1971.
- ↑ 2,0 2,1 Cawthorne C. Goya's illness. Proc Roy Soc Med 1962;55: 213-7.
- ↑ Licht F. Goya: the origins of the modern temper in art. New York: Harper and Row, 1983.
- ↑ 4,0 4,1 McEwan J. John Bellany. Edinburgh and London: Mainstream Publishing, 1994.